صادرات زنجان روبه‌راه است

زهرا هادیلو |   زنجان - خبرنگار:

 یکی از محورهای توسعه در اقتصاد، صادرات است که در نوسانات ارزی که اخیرا رخ داد، این بخش نیز از قطار تحولات دور نماند. کارشناسان در این موضوع اتفاق نظر دارند که در شرایط فعلی بازار صادرات رونق دارد، اما به دلیل نبود ثبات بازار نمی‌توان به این وضعیت دلخوش کرد. مهدی رنگ رونا رئیس اتحادیه صادرکنندگان استان زنجان است که خود نیز در بخش صادرات فعالیت چشمگیری دارد. وی در گفت‌و‌گو با همشهری درباره وضعیت صادرات استان می‌گوید و بر این باور است که تغییر در بازار ارز به نفع بازار صادرات شده است.

وضعیت صادرات کالاهای تولیدی استان زنجان را در سال جاری چگونه ارزیابی می‌کنید؟

با توجه به شرایط کنونی، از ابتدای سال صادرات خوبی را به کشورهای هدف داشته‌ایم و میزان صادرات گواهی بر این ادعاست. اما دغدغه اصلی ما در حال حاضر حفظ بازارهای موجود است تا آنها را به صورت دائمی در اختیار بگیریم. از آغاز سال تا پایان آبان امسال میزان صادرات ۲۸۰ میلیون و ۴۳۹ هزار دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۵ درصد و از نظر حجمی نیز ۴۵ درصد افزایش یافته است.

پیش‌بینی شما در مورد آینده چیست؟

به نظر من، ما در آینده نزدیک با کاهش صادرات مواجه خواهیم شد. الزام صادرکنندگان به بازگشت ارز از طریق سامانه «نیما» یکی از اشکالاتی است که دولت برای حل آن باید تصمیمات جدیدی بگیرد. سامانه نیما نظام یکپارچه معاملات ارزی است. بازرگانان درخواست‌های غیربانکی خود را برای تامین ارز در سامانه‌ جامع تجارت ثبت می‌کنند. سپس این درخواست به شکل خودکار به این سامانه منتقل و برای صرافی‌ها قابل مشاهده می‌شود. این در حالی است که نباید صادرکنندگان عمده و خرد در یک رده دیده شوند و این یکی از اشکالات کار است. فعالان این بخش در حال حاضر دچار سردرگمی شده‌اند و باید دولت راهکاری برای این مساله بیاید. یکی دیگر از اشکالاتی که به سامانه نیما وارد است این‌که صادرکنندگان به 4 دسته تقسیم شده‌اند. 

افت و خیز دلار تا چه اندازه می‌تواند در بازار صادراتی تاثیرگذار باشد؟

درست است که دولت در حال حاضر توانسته قیمت دلار را تحت کنترل خود درآورد، اما دولت همچنین توانست در همین شرایط بخشی از کسری بودجه خود را تامین کند در صورتی که ما اعتقاد داریم قیمت دلار در بازار آزاد و در بازار ثانویه رد و بدل می‌شود و نه دست ماست و نه دست کسانی که ارز را عرضه می‌کنند.

منظور شما چه کسانی هستند؟

تعیین‌کننده قیمت، صاحبان ارزهای خانگی هستند که 4 درصد کل ارز را در اختیار دارند. این در حالی است که قیمت ارز باید ثابت باشد. همین مساله موجب شده است طرح تجاری و چیدمان آن در دست عده‌ای باشد. بر همین اساس، احتمال این‌که ما در آینده نزدیک با کاهش حجم صادرات روبه‌رو شویم دور از ذهن نیست.

در حال حاضر کدام‌یک از محصولات استان بیشترین صادرات را دارند؟

فلزات سنگین مانند شمش روی بیشترین صادرات استان را تشکیل می‌دهند و بازار خوبی از این لحاظ داریم. صادرکنندگان معتبری در این بخش فعالیت می‌کنند. اما اتفاقی که به تازگی شاهد رخ دادن آن هستیم، این است که برای صادرات این محصول دچار محدودیت هستیم. این در حالی است که تولید شمش ۷۰ درصد مازاد نیاز داخلی است.

پیش‌تر تعداد تجار زنجانی کم بود. در حال حاضر وضعیت این تجار به چه صورت است؟

اتاق بازرگانی حرکت‌های خوبی در این خصوص انجام داده و دوره‌های آموزشی برگزار کرده است که به تبع آن در آینده شاهد افزایش تعداد تجار خواهیم بود. هم‌اکنون بین ۹۰ عضو حقیقی و حقوقی اتحادیه ۲۵ صادرکننده وجود دارند.

تعامل اتحادیه صادرکنندگان با بخش دولتی چگونه است؟

اتحادیه یک تشکل غیردولتی است. با این حال، تعامل خوبی با بخش دولتی داریم چراکه باید مسائل موجود را به بخش دولتی منتقل کند تا تصمیمات درستی در این خصوص گرفته شود.
محصولات استان همچنان با دستگاه‌های فرسوده و از رده خارج شده تولید و صادر می‌شوند.چه عاملی موجب شده است ورود تکنولوژی به کارخانه‌های استان به کندی صورت بگیرد؟
وجود تحریم‌ها باعث شد امکان انتقال تکنولوژی را به ایران نداشته باشیم و این موضوع موجب شد در این حوزه عقب بیفتیم و با کندی حرکت کنیم. اما بعد از برجام و در سال‌های اخیر صاحبان صنایع به این فکر افتاده‌اند که تجهیزات خود را نوسازی کنند و این جای امیدواری دارد.

چرا صادرکنندگان کالای تولیدی خود را از گمرک استان صادر نمی‌کنند؟

من به شخصه هیچ‌گونه اصراری به این‌که کالای تولیدی خودم را از گمرک زنجان صادر کنم، ندارم. اعتقادم این است که کالای تولیدی باید از استان صادر شود و این‌که از کدام گمرک صادر شود، مهم نیست. البته توصیه می‌کنیم با توجه به تسهیلاتی که به تازگی گمرک زنجان در نظر گرفته است، کالاها از طریق آن به کشورهای هدف ارسال شود. ناگفته نماند که صادرات برخی کالاها از طریق گمرک زنجان هزینه مضاعف برای صادرکننده دارد. به عنوان مثال، کسی که می‌خواهد بار کشتی 30 هزار تنی سنگ آهن را در بندر امام خمینی(ره) دپو کند برایش مقرون به صرفه است که این کار را از طریق گمرک زنجان انجام ندهد.


صادرات محصولات کشاورزی

مهدی رنگ رونا، رئیس اتحادیه صادرکنندگان زنجان در مورد صادرات محصولات کشاورزی استان می‌گوید: این نوع صادرات بیشتر به شرایط آب و هوایی بستگی دارد. گوجه‌فرنگی از جمله محصولاتی بود که بازار خوبی داشت و حتی قاچاق می‌شد. اما در این حوزه نیز با محدودیت مواجه شدیم. موضوع دیگری که در این حوزه مشاهده می‌شود نبود بسته‌بندی مناسب و استاندارد خاص است. باید در این خصوص کارهای زیربنایی و جهادی انجام شود. در حوزه صنایع تبدیلی و بسته‌بندی محصولات تولیدی به تازگی چند شرکت فعال شده‌اند اما اینها کفاف نیازهای ما را در بازارهای جهانی نمی‌دهد. ما باید صنایع تبدیلی را به جدیدترین تکنولوژی‌ها مجهز کنیم چراکه تولید براساس تکنولوژی انجام می‌شود.