بار گردشگری تبریز روی دوش ائل‌گلی

سید‌رضا حسینی‌زاده|‌   تبریز – خبرنگار:


یکی از نمادهای تبریز مجموعه ائل‌گلی است که روزگاری به عنوان ییلاق تبریز شناخته می‌شد و شاهزاده‌های قاجار در تابستان گرم تبریز به این محل پناه می‌بردند. ائل‌گلی اکنون به تفرجگاه دائمی شهروندان تبریزی مبدل شده است و مسافران هم ساعاتی را در کنار این استخر گردشگری سپری می‌کنند. طی سال‌های گذشته، با توسعه شهر و افزایش حضور شهروندان و گردشگران، مسئولان شهری پارک‌های دیگری را از جمله ائل‌باغی در کنار ائل‌گلی در حاشیه جنوبی اتوبان کسایی، پارک بزرگ تبریز در مجاورت فرودگاه و باغلار‌باغی در چایکنار برای استقبال از شهروندان و مسافران پیش‌بینی کرده‌اند، اما همچنان شاهد استقبال گسترده از ائل‌گلی هستیم.  از سوی دیگر، تبریز به جز این سه پارک 223 پارک بزرگ، متوسط و محله‌ای هم دارد اما اغلب این پارک‌ها نه تنها برای گردشگران بلکه برای اکثر شهروندان تبریزی هم ناشناخته مانده‌اند و برخی مهمانان در سفرهای درون‌شهری از نبود پارک مناسب برای تفریح گله‌مند هستند.

 این در حالی است که پارکی مانند مشروطه با وجود قرار گرفتن در حاشیه اتوبان کسایی و امکان استفاده مسافران عبوری و گردشگران و حتی شهروندان مناطق پرجمعیتی مانند طالقانی در اکثر ساعات روز خلوت است و این خلوتی زمینه را برای حضور معتادان و مواد‌فروشان فراهم می‌کند. حال علت این‌که ائل‌گلی با وجود 226 پارک در تبریز تنها پارک محبوب خانواده‌ها محسوب می‌شود، چیست؟ آیا ارزیابی وضعیت دیگر پارک‌ها برای استفاده بیشتر شهروندان و مسافران صورت گرفته است؟ 


فاصله کیفی ائل‌گلی با دیگر پارک‌های تبریز

یکی از مدیران تورهای گردشگری در تبریز درباره تفاوت‌های ائل‌گلی با دیگر پارک‌های این شهر نظرات جالبی دارد. به اعتقاد «صابر نوازی»، مدیریت شهری تبریز در سال‌های اخیر تنها به توسعه کمی فضای سبز اندیشیده و از توسعه کیفی پارک‌ها در این شهر غفلت کرده است. 
این فعال گردشگری ادامه می‌دهد: در اکثر شهرهای بزرگ جهان و حتی دیگر شهرهای کشور که ظرفیت‌هایی در زمینه گردشگری دارند، پارک‌های مختلف بر اساس جذابیتی خاص تعریف و احداث شده‌اند. مثلا پارک کوه‌سنگی در مشهد با جذابیت کوه صخره‌ای که دارد، ساخته شده و توسعه پیدا کرده است و گردشگران با همین جذابیت از این پارک استفاده می‌کنند. در تهران هم منطقه دربند و کوه این منطقه با جذابیت‌های منحصر به فرد خود شناخته شده است و همه در سفر به تهران از این منطقه دیدن می‌کنند. 

وی بیان می‌کند: گردشگرانی که به شهری مانند شیراز سفر می‌کنند، از پارک ارم یا دیگر پارک‌های مشهور این شهر بر اساس قابلیت‌های خاص آنها بازدید می‌کنند. در کیش و مناطق دیگر نیز این جذابیت‌ها وجود دارد و صرف احداث پارک، چمن‌کاری و درختکاری نمی‌تواند جذابیتی تعریف‌شده برای گردشگران باشد. 


نبود امکانات در پارک‌ها 

 «احمد مجتهدی» یکی از گردشگرانی است که برای حضور در یک همایش اداری از اردبیل به تبریز آمده است و چند روزی را در این شهر اقامت دارد. وی می‌گوید: در استان اردبیل مسئولان با ایجاد جذابیت‌هایی مانند پل معلق در مشگین‌شهر این شهر را به یک منطقه گردشگری استانی و حتی کشوری مبدل کرده‌اند اما در تبریز، با وجود قدمت و جذابیت‌های قابل توجه گردشگری‌اش خبری از این امکانات نیست. تنها جاذبه‌ای که در این شهر از نظر پارک و محل تفریح خانوادگی مشاهده می‌شود پارک ائل‌گلی و استخر بزرگ آن است که البته گفته می‌شود احداث آن هم مربوط به چند دهه سال قبل است. در مورد ظرفیت‌های دیگر تبریز یا اطلاع‌رسانی نشده و یا زیرساخت‌های آن فراهم نیست. 

این شهروند بیان می‌کند: نبود رستوران، سفره‌خانه و محل‌های تفریحی در پارک‌های دیگر تبریز موجب می‌شود مهمانان نتوانند بیشتر از چند دقیقه در آنها قدم بزند. به عنوان مثال، در پارک بزرگ تبریز در جوار فرودگاه هیچ‌یک از این امکانات وجود ندارد و در جوار پارک عون‌ بن ‌علی و دامنه این کوه هم که نسبت به چند سال قبل توسعه زیادی پیدا کرده جای خالی چنین فضاهایی مشاهده می‌شود. 

وی با مقایسه وضعیت دربند در تهران و عون ‌بن‌ علی در تبریز می‌گوید: سرمایه‌گذاری زیادی در عون ‌بن‌‌ علی صورت گرفته است اما به نظر می‌رسد بیشترین سرمایه‌گذاری در دربند تهران از سوی بخش خصوصی صورت گرفته و ده‌ها بلکه صدها رستوران بزرگ و کوچک با بهترین نماسازی و محیط‌سازی در پای کوه برای خانواده‌ها ساخته شده است اما در تبریز هنوز این اتفاق رخ نداده و نیاز به توجه بیشتری دارد. 


ائل‌گلی محبوب شهروندان و گردشگران

معاون فنی و عمرانی شهردار تبریز با بیان این‌که توسعه پارک‌های این شهر در سال‌های گذشته روند جهشی را شاهد بوده است، می‌گوید: روند احداث پارک‌ها به‌ویژه پارک‌های محله‌ای برای استفاده آسان‌تر شهروندان در یک دهه گذشته آغاز شده و در سال‌های اخیر با سرعت بیشتری دنبال می‌شود. هدف شهرداری تبریز توسعه سرانه فضای سبز است. 

 «سیدمحمدحسین اسحقی» با بیان این‌که بازدید 70 درصدی شهروندان و مسافران از پارک بزرگ ائل‌گلی تبریز یک فرصت برای این شهر قلمداد می‌شود، عنوان می‌کند: تلاش شده با سرمایه‌گذاری روی این پارک محیطی دلپذیر برای شهروندان و مسافران فراهم شود. بر اساس نظرسنجی‌های انجام شده، میزان محبوبیت این پارک در میان شهروندان و گردشگران زیاد است. 

وی با بیان این‌که وجود برخی نقاط ضعف در زمینه کیفیت پارک‌ها قابل انکار نیست، اظهار می‌کند: ارزیابی 226 پارک در تبریز انجام شده که از این تعداد 40 پارک وضعیت ضعیفی در شاخص‌های مختلف داشته‌اند و برنامه‌ریزی شهرداری تبریز ارتقای وضعیت پارک‌ها با استفاده از نظرات کارشناسی است. 

اسحقی بیان می‌کند: در احداث پارک‌های بزرگی که در مرکز تبریز در دست طراحی قرار دارند از کارشناسان، برنامه‌ریزان و طراحان زبده دعوت شده تا طرح‌های خود را ارائه دهند. قرار است با ارزیابی طرح‌ها به احداث پارک‌هایی زیبا برای شهروندان و گردشگران با نمادهای جذاب و منحصر به فرد اقدام شود. 

وی با یادآوری این‌که تامین امنیت پارک‌ها با همکاری نیروی انتظامی محقق شده است، عنوان می‌کند: در تمام پارک‌ها نیروهای برقرار‌کننده امنیت وجود دارند و حضور مداوم عوامل نیروی انتظامی با هدف ایجاد امنیت است. 

این مسئول از برنامه‌ریزی برای توسعه رستوران‌ها و محل‌های تفریحی در کنار پارک‌ها خبر می‌دهد و می‌گوید: حضور سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و ایجاد حاشیه امن سودآوری برای آنان در دستور کار شهرداری تبریز است تا این سرمایه‌گذاران بتوانند در کنار ارتقای وضعیت تفریحی این اماکن به سوددهی مطلوبی هم برسند.