رصدخانه در‌کاروان
بزرگ‌ترین تلسکوپ قابل استفاده برای عموم مردم در یک خودرو جای گرفته و تبدیل به رصدخانه‌ای سیار برای علاقه‌مندان به آسمان شب شده است
شبیه هیچ‌کدام از رصدخانه‌هایی که تا پیش از این دیده بودیم، نیست. یک خودروی کاروان با تغییر طراحی‌های داخلی و تجهیز به یک تلسکوپ جدید و قدرتمند به سامانه جدیدی تبدیل شده که قرار است با شیوه‌های تازه‌ای فعالیت‌های ترویج نجوم در کشور را پی بگیرد. رصدخانه سیار «تارا» آخرین‌بار در هشتمین نمایشگاه هوایی ایران در جزیره کیش حضور داشت. درباره ویژگی‌های این رصدخانه و امکانات آن با مصطفی امام، منجم آماتور، عضو انجمن نجوم ایران و یکی از دست‌اندرکاران طراحی و ساخت این رصدخانه گفت‌وگو کرده‌ایم. او درحالی‌که کنار رصدخانه سیار مشغول فعالیت بود، به پرسش‌های همشهری درباره ویژگی‌های «تارا» پاسخ داد.
ایده‌ای برای ترویج نجوم
ایده رصدخانه سیار تارا در سال95 و توسط کاظم مهرابی شکل گرفت. تمام این رصدخانه و تجهیزات مربوط به آن توسط او تکمیل شده و گروهی از منجم‌های آماتور نیز به او کمک کرده‌اند. در نهایت رصدخانه تارا در بهار97 توسط سردار تقی‌زاده، معاون وزیر دفاع رونمایی شد. هدف از ساخت تارا ترویج نجوم برای عموم مردم است اما برای کارهای تحقیقاتی یا پروژه‌های عکاسی نجومی نیز قابل بهره‌برداری است.
یک رصدخانه پیشرفته
تلسکوپ 16اینچی ترکیبی (اشمیت کاسگرین) که گفته می‌شود بزرگ‌ترین تلسکوپ قابل استفاده برای عموم مردم در کشور است، در این رصدخانه سیار جا گرفته است. به جز دوربین دوچشمی و تجهیزات مورد نیاز برای عکاسی نجومی، وسایل مورد نیاز برای کارهای تحقیقاتی نیز در آن گنجانده شده است. سامانه‌های ردگیری اجرام آسمانی نیز جزو امکانات دیگر این رصدخانه است. رصد ماه و سیارات جذاب‌ترین برنامه برای عموم است که با توجه به ویژگی‌های خاص تلسکوپ «تارا» تجربه جدیدی را به مردم عادی ارائه می‌کند. به جز این برنامه‌های رصد سیاره‌ها و بررسی بارش‌های شهابی نیز با وجود این رصدخانه سیار امکان‌پذیر است. مصطفی امام در این‌باره می‌گوید: «جک‌هایی زیر کاراوان تعبیه شده که جلوی حرکت و لغزش را می‌گیرد. این ویژگی باعث می‌شود رصد دقیق‌تری انجام شده و در عین حال، عکس‌ها کیفیت بهتری داشته باشند.»
حمایت معنوی وزارت دفاع
تمام مراحل تجهیز و راه‌اندازی تارا با هزینه شخصی انجام شده و سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح صرفا از این طرح حمایت معنوی کرده است. مصطفی امام دراین‌باره به همشهری می‌گوید: «به‌دلیل تجربه‌های قبلی که در فعالیت‌های ترویج نجوم داشتیم، بسیاری مواقع پیش می‌آمد که به فعالیت‌های ما و دستگاه‌هایمان مشکوک می‌شدند. پشتیبانی وزارت دفاع از این نظر برایمان مهم است که این شک‌ها را زمانی که در سفر یا مراکز مختلف هستیم، برطرف می‌کند و می‌توانیم راحت‌تر به فعالیت‌هایمان برسیم.»
