شتر، دیه و بیمه

  خبر: طهماسب غلامپور، معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهادکشاورزی هرمزگان گفت: با اجرای طرح هویت‌گذاری از نخستین روزهای آذرماه جاری، اطلاعات 10هزار نفر شتر این استان در سامانه اصلاح ‌نژاد دام کشور ثبت می‌شود. به‌گفته او، در گذشته بیش از 9600 نفر از آنها هویت‌گذاری شده‌اند.
  نقد: شاید در نگاه اول هویت‌گذاری و صیانت از شتر‌ها کم‌اهمیت جلوه کند، اما واقعیت این است که شتر ورای گوشت و فرآورده‌های آن، یکی از متغیرهای کلیدی و شاید تنها متغیر این سال‌ها در تعیین نرخ دیه است. به همین سبب سرمایه‌گذاری روی پرورش شترها و صیانت از آنها، بر هزینه تک‌تک خانوارهای ایرانی ازجمله در پرداخت حق بیمه شخص ثالث اثر می‌گذارد و در نتیجه کاهش تعداد جمعیت شترها، قیمت آن افزایش می‌یابد و به تبع آن نرخ دیه سالانه تعیین می‌شود. رشد صعودی نرخ دیه در سال‌های اخیر و اثرگذاری آن بر شاخص حق بیمه در خسارت‌های جانی شهروندان، از آن حیث قابل توجه است که افزایش حق بیمه خارج از توان شهروندان، ممکن است انگیزه‌ای برای بیمه‌گریزی افراد شده و ریسک و خسارت ناشی از این اتفاق نه فقط متوجه افراد که بر کل هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی جامعه اثر می‌گذارد. چند سال پیش به هنگام افزایش پرش‌گونه نرخ دیه و البته حق بیمه شخص ثالث، یکی از مدیران صنعت بیمه پیشنهاد سرمایه‌گذاری در صنعت پرورش شتر را داد که البته برخی آن را به کنایه گرفتند و برخی آن را دخالت در کاهش تصنعی جان آدمیان تلقی کردند، اما واقعیت ماجرا این بود که درصورت کاهش تعداد جمعیت شتر‌ها، دیه افزایش و حق بیمه گران می‌شود و جامعه هم زیان می‌بیند. چه بسا بیمه کردن پرورش شتر و سرمایه‌گذاری روی اصلی‌ترین متغیر بر تعیین ارزش دیه، در یک چارچوب منطقی، ضرورتی است که نباید از آن غافل شد.