آزمون و خطای طرح‌های ابتکاری در شهر تبریز

سیدمرتضی احمدپور|   تبریز – روزنامه‌نگار:

مدیریت خدمات شهری یکی از مهم‌ترین حوزه‌های خدمت به شهروندان است که انعکاسی از کل بدنه شهرداری حتی مجموعه ادارات دولتی را به رخ می‌کشد. اغلب شهروندان با سبک و سنگین کردن این خدمات‌، به مجموعه شهرداری حتی دولتمردان نمره می‌دهند و در شهرهای بزرگی مانند تبریز انعکاس این خدمات در میزان رضایت عمومی بسیار زیاد است‌. 

اندکی بی‌تدبیری در نحوه ارائه این خدمات می‌تواند تاثیرات بسیار نامطلوبی به همراه داشته باشد. حدود 3 دهه قبل بود که معاون شهردار وقت تبریز در یکی از روزهای زمستان و در برنامه زنده رادیویی از شهروندان خواست برف پشت‌بام‌ها را به کوچه‌ها بریزند تا شهرداری به عنوان خدمت صادقانه این برف‌ها را جمع کند. این مساله در حالی رخ داد که تا چند روز کوچه‌های کم‌عرض تبریز با چندین متر برف انباشته‌شده و یخ‌زده روبه‌رو بود، بدون این‌که نیروهای محدود شهرداری بتوانند در این زمینه کار موثری انجام دهند. 

در یکی 2 سال اخیر هم طرح‌های جدیدی در حوزه خدمات شهری تبریز به صورت ابتکاری اجرا می‌شود که موجب مشکلاتی برای شهروندان شده است؛ طرح‌های ابتکاری که گاه با عناوین ترکی هم اجرا می‌شود، اما در عمل چندان به مذاق شهروندان خوش نمی‌آید. طرح‌هایی مانند حذف پل‌های سیمانی و فلزی از مقابل منازل که با عنوان گوزل تبریزم اجرا شد و طرح اخیر که با ریختن برگ در 27 نقطه تبریز انجام شد و با اعتراض بسیاری از شهروندان و کسبه همراه بود.

بسیاری از مغازه‌ها از برگ‌های خشک پر شدند و تردد عادی شهروندان در پیاده‌روهای شلوغ‌، جایی که خبری از نوستالژی‌های پاییزی نیست و همه به دنبال رسیدن به مقصد هستند هم حکایت دیگری داشت. در این مسیرها کفش‌های عابران پر از برگ‌های خشک می‌شد تا جایی که معاون خدمات شهری شهرداری تبریز مشکلات این طرح را تایید کرد و از اصلاح آن در سال‌های آتی خبر داد. بی‌شک اجرای چنین طرح‌هایی در تمام 11 منطقه شهری تبریز موجب مشکلاتی می‌شود و اگر مسئولان شهری تمایل دارند تا این طرح‌های ابتکاری را اجرا کنند، بهتر است اجرای آنها را به صورت پایلوت در یک منطقه شهری در نظر بگیرند و با بررسی بازتاب‌های آن به اجرای گسترده آنها در تمام مناطق شهری اقدام کنند.

موضوع مهم دیگر اتکا کردن شهرداری به وظایف محوله‌ای است که در حوزه خدمات شهری متوجه این ارگان است. در حالی که گلایه‌هایی از نحوه جمع‌آوری زباله و همچنین آسفالت معابر شهری در آستانه فصل زمستان وجود دارد، به نظر می‌رسد تمام همت مسئولان شهری باید در انجام این وظایف محدود شود. نکته مهم دیگر استفاده از نظرات کارشناسان حوزه خدمات شهری و تجربه شهرهای موفق در داخل و خارج کشور برای جلب رضایت شهروندان است. این تجارب و نظرات کارشناسی می‌تواند هزینه‌های مدیریتی را به‌شدت کاهش دهد، آن هم در حالی که شهرداری با مشکلات مالی فراوانی روبه‌روست، با کاهش این هزینه‌ها گام‌های استوارتری برای مدیریت مطلوب شهری برداشته می‌شود.