
ترامپ اشتباه نکرد

رضا نصری، حقوقدان و تحلیلگر مسائل بینالملل در رشته توییتی که در صفحه مجازی خود منتشر کرده، نوشته است که دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا به عمد ملت ایران را تروریست نامیده و اشتباهی در کار نبوده است. دونالد ترامپ چهارشنبه گذشته در بیانیه جنجالیاش که به ابعاد قتل جمال خاشقجی میپرداخت، از مقامات سعودی بهعنوان آمران قتل خاشقجی دفاع کرد و در عین حال گفت: «اگر شما نگاهی به ایران داشته باشید و اگر به آنچه آنها انجام میدهند نگاه کنید، متوجه میشوید که آنها هماکنون یک ملت تروریست هستند.»
رضا نصری معتقد است استفاده از واژه ملت- و نه دولت- از سوی ترامپ کاملا عمدی بوده و نمیتواند اشتباهی صورت گرفته باشد. او با یادآوری اظهارات هرولد-مشاور حقوقی اسبق وزارت امور خارجه در دوران وزارت هیلاری کلینتون- که گفته بوده متن هر سخنرانی وزیر را حدودا 200 نفر بازخوانی و بررسی و تصحیح میکردند تا او بتواند آن را از پشت تریبون روخوانی کند، نوشت: بار حقوقی کلمات قطعا مهم است، اما مهمتر از آن این است که کلمات، وقتی توسط مراجع مهم ادا میشوند، در ذهن مخاطب تصویر میسازند و تصاویر هم «تصور» ایجاد میکنند و تصورات نیز - وقتی عمومیت مییابند و فراگیر میشوند - راه را برای برنامهها و اهداف سیاستگذاران هموار میکنند؛
به همینخاطر، به هیچ عنوان اتفاقی نیست. اگر بهعنوان مثال، برخی جریانهای سیاسی در آمریکا - یا برخی اتاقفکرها و اندیشکدههای خاص - در «ریشهیابی پدیده تروریسم» بیش از هر چیز بر واژههای «اسلامیست» یا «جهادیست» تأکید میکنند، موضوع اینجا دشمنی با اسلام نیست! موضوع این است که این واژههای فراخ و دربرگیرنده، این خاصیت را دارند که واژه دقیقتر «وهابیسم» - و بالطبع، نقش عربستان سعودی در توسعه آن - بهراحتی در سایه آنها پنهان میشود و ذهن شنونده نیز طبیعتا از طرح پرسشهای اساسیتر در مورد عملکرد این متحده راهبردی آمریکا بازمیماند. نصری در ادامه این نوشتار خود تأکید کرد: در همین راستا، این نیز اتفاقی نیست که سیاستمداری در حد رئیسجمهور آمریکا - که سخنرانی وزیرش قاعدتا 200بار بازخوانی میشود - از واژه «ملت تروریست» در اشاره به ایران استفاده کند. دلیل این کار صرفا دشمنی با مردم ایران یا سهلانگاری نیست.
دلیل بهکارگیری این واژه - مانند واژههای دیگر - همان تاکتیک فضاسازی برای تسهیل برنامهها و سیاستهای متعاقب است! در این مورد خاص، هدف آنها مشخصا این است که در واکنش به این «توهین» - یعنی در واکنش به تروریستخواندن «ملت» ایران- عدهای در شبکههای اجتماعی به راه بیفتند و به نمایندگی از مردم ایران این سخن را جا بیندازند که «ملت ایران با دولت ایران فرق دارد» و آنکس را که باید هدف قرار دهید «دولت» است و نه «ملت»! تبعات القای این شکاف میان دولت و ملت - بهویژه از زبان خود «ملت» - نیز بر کسی پوشیده نیست! القای این شکاف همواره توجیهگر تحریم و جنگ و اقدامات مداخلهجویانه بوده است. از اینرو لازم است که واکنشها و عملکردها نیز با همان هوشیاری و وسواس و دقتی که واژهها انتخاب میشوند، تدارک دیده شود؛ اگر نه ملت هدف، بازیچه صحنهآرایی دیگران شدهاست!