نگاه
تحریم‌ها، فضای مجازی و کودکان ما!
امیرعباس نخعی | روزنامه‌نگار
آیا توجه به کودکان موضوعی است که تکرار می‌شود؟ شرایط دارد؟ یا زمان‌بردار است؟ به گمان پاسخ این سؤالات همه منفی است. هرقدر به موضوع‌های مربوط به کودکان توجه کنیم نه تکراری است و نه شرایط و زمان دارد.
جامعه متمدن امروز دیگر نمی‌پذیرد که اقشار و طبقات آسیب‌پذیر به‌ویژه کودکان زیر فشارها و خشونت‌های اجتماعی له شوند. حال اگر در جامعه‌ای خشونت‌زده فشارهای خارجی نیز تحمیل شود (حتی اگر تحریم‌ها کارکرد و توان واقعی نداشته باشد) حفظ و حراست از کودکان از اولویت‌های اجتماعی و رفتاری اشخاص، نهادها، سازمان‌ها و شخصیت‌های حقیقی و حقوقی است.
معمولا در جوامع کمتر توسعه‌یافته این اشتباه وجود دارد که خانواده‌ها و نهادهای مسئول بخشی از بار روانی حاصل از مسائل اجتماعی و فشارهای خارجی را به روی کودکان خود سرریز می‌کنند و ناخواسته موجب ایجاد استرس و اضطراب در آنها می‌شوند؛ درحالی‌که در جوامع توسعه‌یافته‌تر نه‌تنها چنین نیست بلکه با بالاتر رفتن فشارهای اجتماعی و سیاسی تلاش می‌کنند فضای متفاوتی برای کودکان ایجاد کنند. فراموش نکنیم که کودکان استرس و اضطراب محیط پیرامونی را درک می‌کنند اما توان دفاعی در برابر آن ندارند حتی از این فشارها تأثیر می‌پذیرند اما نمی‌توانند نسبت به آن واکنش نشان دهند.
چندی پیش پیامی دیدم از وزیر ارتباطات درباره کودکانی که در فضای مجازی غوطه‌ورند؛ کودکانی که در اطرافمان کم نیستند و حتی شاید کودکان خودمان. ما نمی‌دانیم چه می‌جویند و چه می‌خواهند و تنها نظاره‌گرشان هستیم.
آنچه بیشتر از پیام «وزیر» توجهم را جلب کرد، برخی واکنش‌ها به آن بود. برخی از انتقادهایی که به این پست شده بود، مضامین قابل توجهی داشت. از انتقادی با این مضمون که این سخنان و مواضع تکراری است تا اینکه در این شرایط نابسامان چه جایی برای طرح مسائل این چنینی برای کودکان است و اینکه آیا مشکلات ما واقعا این است؟
بله دقیقا مشکل ما این است و اینکه کودکان خود را در ناملایمات نادیده می‌گیریم. چون نمی‌توانند از خود دفاع کنند و حق‌شان را فریاد کنند، پس فراموش‌شان می‌کنیم. از یاد می‌بریم که دنیای آنها با جهانی که ما می‌بینیم، متفاوت است. اگر ما شادی‌های امروز کودکانمان را زیر بار مشکلات له کنیم، آینده‌شان را با تاریکی ساخته‌ایم. باید باور کنیم که مشکلات امروز این کودکان حاصل عملکرد ماست و اگر آنها قدرتی برای دفاع ندارند ما نباید در این بازی آنها را شریک کنیم، بلکه برای آینده کودکانمان باید تلاش کنیم تا دنیایی پر از شادی بسازیم.
کودکان ایران به شادی و جشن و توجه نیاز دارند، به حمایت از راه دور در فضا‌های ناشناخته نیاز دارند. ما نه‌تنها در زندگی روزمره و واقعی بلکه در فضای مجازی هم نباید رهایشان کنیم.
باید اندیشه کرد و همه مردم را به مشارکت فراخواند تا حتی در شرایط سخت تحریم‌ها شادی کودکان و زندگی رنگی‌شان را از آنها نگرفت و این مسئولیت بر گردن خانواده و همه مسئولان است تا کودکان را تنها در شادی‌ها شریک زندگی کنند و در غم‌هایی که به واسطه کودکی توانی در قبال آن ندارند، شریکشان نکنند. از این رهگذر گفتن و نوشتن از کودکان نه شرایط دارد، نه زمان و نه تکرارپذیر است!
