گزارش
زلزله بازنشستگی در شهرها
این روزها قانون منع به کارگیری بازنشستگان، اداره برخی شهرها را با چالشی جدی مواجه کرده است
محمد سرابی/خبر‌نگار
مردم مشهد گویا نه شهردار دارند، نه فرماندار و نه استاندار. این تنها یکی از تأثیر‌های اعمال قانون منع بهکارگیری بازنشستگان است. اعمال این قانون باعث شده که شهرداری‌های کشور در آخرین روز‌های آبان با موجی از تغییرات زلزله‌مانند روبه‌رو شوند.
برابر قانون، 3 شهردار تهران، مشهد و اراک باید در این روزها سمت خود را ترک می‌کردند. وضعیت شهرداری تهران با رأی‌گیری چند روز پیش و تعیین پیروز حناچی مشخص شد اما 2 شهر دیگر همچنان درگیر انتخاب شهردار جدید هستند. از طرف دیگر تعدادی از دیگر کلانشهرهای کشور هم به دلایلی به جز قانون بازنشستگی، برای تعیین شهردار به مشکلاتی برخورد کرده بودند که با زحمت زیاد در حال رفع آن هستند.
مشهد: اقدام ناموفق
شهردار مشهد بیش از دیگران در مقابل اعمال قانون منع بهکارگیری بازنشستگان مقاومت کرد. از زمانی که بازنشسته بودن قاسم تقی‌زاده خامسی مشخص شد، شخص او و همینطور شورای شهر تأکید می‌کردند که تقی‌زاده خامسی همچنان شهردار باقی می‌ماند و راه‌حل‌هایی برای رفع این مشکل به‌دست خواهد آمد. تقی‌زاده خامسی بازنشسته وزارت نیروست و در سال۸۷ خود تقاضای بازنشستگی داد و پس از آن تمام روند بازنشستگی از تسویه‌حساب تا دریافت سنوات انجام شده است. پس از تصویب قانون منع بهکارگیری بازنشستگان در مجلس شورای اسلامی تقی‌زاده خامسی خواستار ابطال حکم بازنشستگی خود در دیوان عدالت اداری شد. محمدرضا حیدری، رئیس شورای اسلامی شهر مشهد مقدس نیز اعلام کرد که شورای شهر از هر اقدام قانونی برای تداوم حضور تقی‌زاده خامسی پشتیبانی می‌کند. تلاش روزنامه همشهری برای تماس با تقی‌زاده خامسی پاسخی نداشت و او به درخواست گفت‌و‌گو با این روزنامه جواب نداد. اعضای شورای شهر مشهد اما برای این سؤال که چرا در انتخاب شهردار جدید آنقدر زمان از دست رفته است، توضیحی دارند. شهناز رمارم عضو شورای شهر مشهد در این‌باره به همشهری گفت: «شورای شهر مشهد به‌دلیل اینکه این شهر در آخرین روز‌های ماه صفر میزبان مسافران و زائران این ایام است، بحث و رای‌گیری در این‌باره را به بعد از مراسم مذهبی موکول کرده است.» اکنون که نزدیک یک هفته از ماه ربیع‌الاول می‌گذرد، تقی‌زاده خامسی هم برکناری خود را پذیرفته است زیرا شورای شهر اعلام کرده که 5 نفر به مرحله پایانی رای‌گیری برای تعیین شهردار راه یافته‌اند و آنها در روز پنجشنبه به ارائه برنامه خود در شورا خواهند پرداخت. دیروز هیأت دولت استانداران 4 استان را مشخص کرد که براساس آن فرماندار مشهد به‌عنوان استاندار سیستان و بلوچستان منصوب شده است. استاندار خراسان‌رضوی نیز مشمول قانون منع بهکارگیری بازنشستگان است و نمی‌تواند به کار خود ادامه دهد.
اراک: سابقه طولانی شهردار قبلی
اراک دیگـر شهری است که شـهردار خود را به‌دلیل قانون منع بهکارگیری بازنشستگان از دست خواهد داد. داوود تاجران شهریور سال پیش با 10رأی از 11رأی اعضای شورای شهر اراک، از میان 5 داوطلب به‌عنوان شهردار انتخاب شد اما حالا شورا باید شهردار دیگری انتخاب کند زیرا تاجران به‌مدت 4دهه در بخش‌های مختلف شهرداری تهران و چند شهر دیگر حضور داشته است.
رئیس شورای شهر اراک در این‌باره به همشهری می‌گوید: «آقای تاجران مایل بودند که بمانند و به کار خود ادامه دهند اما با ابلاغ قانون جدید تابع آن هستند. ما نیز عقیده داریم که تغییر شهردار در کمتر از یک سال قطعا به مدیریت شهری آسیب وارد می‌کند.»
کاوه فلک‌افلاکی با بیان اینکه شورای شهر در حال بررسی اسامی افرادی است که می‌توانند مسئولیت اداره شهر را بپذیرند، می‌افزاید: «هر زمان که شهردار انتخاب شود باز هم حداقل 40روز طول می‌کشد تا جواب مکاتبات به‌دست ما برسد و در این مدت باید سرپرست را انتخاب کنیم تا امور شهرداری را به‌عهده بگیرد».
سیدعلی آقازاده، استاندار استان مرکزی به شورای شهر توصیه کرده است که زودتر برای انتخاب شهردار اقدام کنند.
کرمانشاه: برای جلوگیری از انحلال
شهر کرمانشاه بیش از 4ماه از داشتن شهردار محروم بود زیرا اعضای شورا برای انتخاب هیچ فردی به نتیجه نمی‌رسیدند. تلاش دیگر مسئولان استان برای جلب نظر اعضا و مشخص کردن شهردار نیز مؤثر نبود و جلسات شورا یا تشکیل نمی‌شد یا به سبب اختلاف‌نظر شدید به تعیین شهردار منجر نمی‌شد. این تأخیر تا جایی ادامه داشت که موضوع انحلال شورا مطرح شد. شورای شهر کرمانشاه پیش از این نیز در سال1386 و در سومین دوره کاری خود منحل شده بود. شورای شهر کرمانشاه به 2گروه 6 و 4نفره تقسیم شده است که وقتی اکثریت برای تعیین شهردار جلسه‌ای برگزار و شخصی را معرفی کرد؛ اقلیت با ترک جلسه آن را از رسمیت انداختند.
فضل‌الله رنجبر، فرماندار کرمانشاه نیز که خود بار‌ها موضوع انتخاب شهردار را پیگیری کرده بود خواستار تعیین شهردار شد و درباره انحلال شورا اخطار داد. در آخرین جلسه شورا سعید طلوعی با 8رأی شهردار کرمانشاه شد. نادر دارستانی، یک کارشناس استانی در این‌باره می‌گوید: «زمانی که موضوع به هیأت حل اختلاف ارجاع شد، دیگر کار به جایی رسیده بود که اگر شهردار انتخاب نمی‌شد شورا قطعا منحل شده بود. همه تصمیم گرفتند گزینه سوم را بررسی کنند و او که مورد توافق همه بود انتخاب شد. البته آقای طلوعی سابقه طولانی در شهرداری تهران دارد و این خود یک امتیاز بود.»
از دیگر شهرها چه خبر؟
ماه‌ها بدون شهردار
در مدتی که قانون منع بهکارگیری بازنشستگان در حال اجرا بود شهر‌های دیگری هم با مشکل انتخاب شهردار روبه‌رو شده بودند. برخی از این مشکلات ارتباط مستقیمی با این قانون نداشت اما در روند کار شهرداری‌ها اختلال ایجاد می‌کرد. یکی از آنها کرج بود. اصغر نصیری که شهریور سال قبل انتخاب شده بود اواخر فروردین‌ماه امسال از شهرداری کرج استعفا کرد و بعد از آن گزینه‌های متعددی مطرح شد اما هیچ‌یک به‌عنوان شهردار تأیید نشدند تا سرانجام در تاریخ 6 آبان علی‌اصغر کمالی‌زاده به‌عنوان شهردار کرج شروع به‌کار کرد. در اواخر تیر امسال شهردار رشت نیز به‌دلیل اینکه به قائم‌مقامی سازمان دهیاری‌ها و شهرداری‌های کشور منصوب شده بود از این سمت خود استعفا داد اما روند انتخاب شهردار به طول انجامید و تا 14آبان شهرداری با سرپرست اداره می‌شد. سرانجام حامد عبداللهی، شهردار سابق منطقه۵ شهرداری رشت به‌عنوان شهردار انتخاب شد. از سوی دیگر خبر رسیده است؛ شورای شهر رباط‌کریم که دارای 7عضو است، با 4رأی شهردار را برکنار کرده ولی شهردار نه‌تنها پست خود بلکه اتاق محل کار خود را ترک نکرده است؛ درحالی‌که شورا برای شهرداری سرپرست تعیین کرده است. حسن نوروزی، نماینده مردم شهرستان‌های رباط‌کریم و بهارستان در این‌باره گفته است که نامه عزل شهردار رباط‌کریم فاقد وجاهت قانونی است. شورای شهر تالش هم بدون آنکه شهردار را برکنار کند، سرپرست جدید برای شهرداری انتخاب کرد. به گفته یکی از اعضای شورای شهر تالش در حالی که شهردار پیشین مشغول فعالیت روزانه در اتاق کارش بود، مراسم معارفه سرپرست شهرداری در اتاق معاونش برگزار شد.
