افزایش دوبرابری چاقی در کودکان ایرانی

هر ماده غذایی که قابل خوردن باشد، باید به میزان مجاز استفاده شود؛ حتی سالم‌ترین نوع مواد غذایی مانند آب هم در مصرف بیش از اندازه باعث مسمومیت می‌شود. زمانی که بدن بیش از نیاز سلول‌های خود ماده غذایی دریافت کند، آن را به‌صورت چربی انبار می‌کند. این چربی عامل بسیاری از بیماری‌هاست و می‌تواند فرد را دچار اضافه‌وزن و چاقی کند.

‌به گزارش همشهری، سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که بیش از ۱.۹میلیارد نفر در دنیا دچار اضافه‌وزن هستند که از این آمار ۶۰۰ میلیون نفر چاق محسوب می‌شوند. همچنین ۴۱میلیون کودک زیر 5 سال در دنیا دچار اضافه‌وزن هستند. در ایران نیز ۱۴درصد کودکان در معرض اضافه‌وزن قرار دارند که در بسیاری از استان‌ها مانند گیلان و اردبیل به ۲۰درصد نیز می‌رسد.

علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه در یک روند ۱۰ساله در ایران چاقی کودکان دوبرابر شده است، گفت: ‌۲۰درصد دانش‌آموزان و ۶۰درصد جمعیت بالای ۱۸سال دچار چاقی هستند. سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند که فقط ۱۰درصد انرژی روزانه باید از قندهای ساده تأمین شود. حتی توصیه شده است که این رقم به 5درصد کاهش یابد. این یعنی هر فرد می‌تواند حداکثر ۲۵ گرم شکر سالم استفاده کند.

وی با بیان اینکه ۷۶درصد بیماری‌ها و مرگ‌ومیر ایرانیان مربوط به بیماری‌های غیرواگیر است، گفت: ابتلا به بسیاری از این بیماری‌ها مانند دیابت و سرطان به روش تغذیه بازمی‌گردد. اگر می‌خواهیم بار بیماری را در کشور کم کنیم و زندگی سالمی داشته باشیم باید تغذیه سالم در برنامه خود داشته باشیم و راه پیشگیری از بسیاری بیماری‌ها، غذای سالم و استاندارد است. متأسفانه در ایران روزانه ۶۶ گرم قند ساده به‌صورت میانگین مصرف می‌شود.

این در حالی است که مصرف قند اضافی ارتباط نزدیکی با شیوع بیماری‌ها دارد. علاوه بر این می‌تواند چربی مفید بدن را کاهش و تری‌گلیسیرید را افزایش دهد. به‌گفته وی، افزایش سطح قند خون می‌تواند باعث بروز بیماری‌هایی مانند کبد چرب، تخریب سلول‌ها و بروز سرطان‌های مختلف شود.

رئیسی گفت: ما ذائقه کودکان خود را به خوراکی‌های شیرین عادت دادیم. کارخانه‌های تولید‌کننده مواد غذایی، ذائقه مردم را شناخته و به همان سمت حرکت می‌کنند. برنامه‌های وزارت بهداشت در راستای کم کردن نمک، شکر و چربی است، اما صنایع غذایی به این موضوع اعتراض می‌کنند.

چاقی در اقشار کم‌درآمد

عوامل متعددی در بروز چاقی وجود دارد و وزارت بهداشت تنها یکی از دستگاه‌های مؤثر در این زمینه است. برای فراهم شدن دسترسی مردم به غذای سالم باید سازمان ملی استاندارد و انجمن صنایع غذایی همکاری داشته باشند تا الگوی غذایی در کشور تغییر کند. زهرا عبداللهی، مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت به مناسبت هفته بسیج ملی تغذیه سالم گفت: در تولید غذای سالم، صنایع غذایی و جهاد کشاورزی نیز نقش مؤثری دارند. علت اصلی اضافه‌وزن مردم رفتارهای غذایی نادرست است. چون آنها مواد غذایی تهدید‌کننده سلامت را زیاد مصرف می‌کنند، اما مواد غذایی مفید مانند سبزی و میوه کمتر در سفره آنها دیده می‌شود.

وی با اشاره به بروز اضافه‌وزن و چاقی در ۶۰ درصد از جمعیت ایران، افزود: هم‌اکنون مشکل چاقی فقط در گروه‌های پردرآمد دیده نمی‌شود، بلکه اقشار کم‌درآمد با بودجه محدودی که دارند، انتخاب درستی در زمینه مواد غذایی ندارند. از سال گذشته افتتاح دفاتر خدمات سلامت آغاز شده و یکی از وظایف این دفاتر، نظارت بر مراکز عرضه مواد غذایی است.

این موضوع در اولویت برنامه‌های وزارت بهداشت قرار دارد تا بتواند کنترل بیشتری در زمینه رعایت کیفیت مواد غذایی داشته باشد. مشکل امروز ما چاقی کودکان است. هم‌اکنون ۱۴درصد کودکان زیر 2سال در معرض اضافه‌وزن قرار دارند.

زهرا عبداللهی  با بیان اینکه یکی از خدمات رایگان دفاتر سلامت شهری و روستایی مشاوره تغذیه است، گفت: یکی از خدمات این مراکز، مکمل‌یاری برای همه گروه‌های سنی است. از سال۹۳ طرح مکمل یاری ویتامین دی برای دانش‌آموزان آغاز شد و ۱۳میلیون زن میانسال نیز تحت این پوشش قرار گرفتند.

الگوی غذایی تمام کسانی که به این مراکز مراجعه می‌کنند، ارزیابی می‌شود تا درصورت نیاز اصلاح شود. برگزاری کلاس‌های آموزش گروهی، آموزش اصناف، مدارس و مهدهای کودک جزو وظایف این کارشناسان قرار دارد.

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در مورد اقدامات این وزارتخانه در زمینه سبوس‌گیری از آرد نانوایی توضیح داد و گفت:‌ ما از طریق دبیرخانه شورای‌عالی سلامت تلاش می‌کنیم این موضوع را کنترل کنیم. وزارت بهداشت خواستار بهبود کیفیت گندم است و اعلام کرده میزان سبوس‌گیری از آرد باید کاهش پیدا کند.