همهچیز درباره انتخابات 2018
محمد امین خرمی/ خبرنگار
آمریکاییها امروز بار دیگر به پای صندوقهای رأی میروند؛ 2سال پس از آنکه در یک انتخابات تاریخی شکست را به هیلاری کلینتون تحمیل و دونالد ترامپ را بهعنوان چهلوپنجمین رئیسجمهور آمریکا راهی کاخ سفید کردند.
در انتخابات امروز، 435کرسی مجلس نمایندگان، 35کرسی از 100کرسی مجلس سنا، 36پست فرمانداری ایالت و تعداد زیادی کرسی شوراهای محلی این کشور به رأی مردم گذاشته میشود. این انتخابات که هر 2سال یکبار برگزار میشود، فرصتی به مردم آمریکا میدهد که در میانه دوره چهارساله هر کدام از روسای جمهوری آمریکا نشان دهند با سیاستهای موجود موافق هستند یا خیر. به همین دلیل است که انتخاباتی را که در نیمه راه دوره ریاستجمهوی برگزار میشود «انتخابات میاندورهای» مینامند و به آن به چشم یک همهپرسی در مورد سیاستهای حزب حاکم و رئیسجمهوری مینگرند که در قدرت است. در این دوره اهمیت انتخابات به این دلیل است که حزب جمهوریخواه کنترل هر 2مجلس نمایندگان و مجلس سنا را بهعهده دارد. اگر حزب دمکرات موفق شود هر 2مجلس را از چنگ رقیب در آورد، طی مدت باقیمانده از دوره ریاستجمهوری دونالد ترامپ موفق خواهد شد او و سیاستهای جنجالیاش را کنترل کند.
برنده احتمالی کیست؟
اگر در انتخابات بتوان به نظرسنجیها اعتماد کرد، باید گفت دمکراتها پیروز قاطع مجلس نمایندگان خواهند بود و جمهوریخواهان همچنان برتری خود را در مجلس سنا حفظ خواهند کرد. طبق آخرین نظرسنجیها 85درصد رأیدهندگان معتقدند حزب دمکرات در مجلس نمایندگان حزب رقیب را شکست میدهد. همین تعداد در مورد مجلس سنا نظر دیگری دارند و حزب جمهوریخواه را پیروز میدان میدانند. البته نباید فراموش کرد که در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در سال2016، برای نخستینبار صحت نظرسنجیها بهطور کلی زیر سؤال رفت چرا که تا آخرین روز اغلب نظرسنجیهای بزرگ، هیلاری کلینتون را پیروز انتخابات اعلام کرده بودند اما این ترامپ بود که فاتح کاخ سفید و کرسی باراک اوباما شد.
در کنار این باید میزان محبوبیت رئیسجمهور در قدرت را هم مدنظر قرار داد. بهطور تاریخی، حزبی که در قدرت بوده و دولت را در اختیار داشته همیشه در انتخابات میاندورهای دستکم 30کرسی مجلس نمایندگان و 2کرسی مجلس سنا را از دست داده است. میزان پایین محبوبیت دونالد ترامپ در شکست سخت جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان میتواند مزید بر علت شود. محبوبیت او اکنون حدود 42درصد است؛ یعنی پایینترین میزان محبوبیت در آمریکا در سال دوم ریاستجمهوری برای یک رئیسجمهور حاضر در قدرت.
اهمیت انتخابات برای دونالد ترامپ در چیست؟
دولت ترامپ طی 2سال گذشته کلکسیونی از بحرانها را ایجاد کرده است. تاکنون حزب دمکرات رسما بهدنبال برکناری ترامپ نبوده است اما به اعتقاد بسیاری درصورتیکه آنها بتوانند اکثریت مجلس نمایندگان را در دست بگیرند، موضوع استیضاح رئیسجمهور جدیتر خواهد شد. پیش از این بیل کلینتون در سال1998 تا پای برکناری رفت اما در نهایت از این ماجرا جان به در برد. طبق قانون، مجلس نمایندگان به استیضاح رئیسجمهور رأی میدهد. موضوع سپس در دستور کار سنا قرار میگیرد و سنا درباره ماندن یا نماندن رئیسجمهور نظر نهایی را میدهد. سنا در سال1998 برای کلینتون نجاتبخش شد. تاکنون هیچ رئیسجمهوری در آمریکا از مسیر استیضاح از قدرت برکنار نشده است.
قدم بعدی چیست؟
انتخابات امروز کنگره که به پایان برسد، خیلی زود نگاهها به سمت انتخابات ریاستجمهوری سال2020 میرود که تبلیغات آن از یک سال قبل شروع میشود. نکتهای که نباید از آن غافل شد، انتخابات فرمانداران ایالتهاست که امروز همزمان با انتخابات کنگره برگزار میشود. در 36 ایالت از 05ایالت آمریکا مردم برای انتخاب فرماندار به پای صندوقهای رأی میروند. از میان 36کرسی فرمانداری، 26 ایالت در اختیار جمهوریخواهان است؛ بنابراین درصورتیکه دمکراتها بتوانند این کرسیها را از آن خود کنند، پیروزی بزرگی برای آنها خواهد بود چرا که فرمانداران ایالتها در انتخابات ریاستجمهوری بعدی نقش کلیدی ایفا میکنند. آنها میتوانند در پیشبرد تبلیغات انتخاباتی و پیروزی حزب خود در انتخابات ریاستجمهوری تأثیر بسیار داشته باشند.
نبرد بر سر مجلس نمایندگان
دمکراتها امروز انتظار دارند بتوانند کنترل مجلس نمایندگان را از دست جمهوریخواهان خارج کنند که اتفاق بزرگی در شرایط سیاسی آمریکا خواهد بود؛ چرا که این مجلس در واقع گلوگاه قانونگذاری آمریکا بهحساب میآید و میتواند با بسیاری از خواستههای ترامپ مخالفت کند. از میان 435کرسی مجلس نمایندگان، 240کرسی در کنترل حزب جمهوریخواه و 195کرسی تحت کنترل رقیب این حزب است. بنابراین دمکراتها برای پیروزی در مجلس نمایندگان، باید 23کرسی دیگر علاوه بر کرسیهای فعلی خود بهدست بیاورند. چنین چیزی آنقدرها سخت نخواهد بود چرا که گروه بزرگی از نمایندگان جمهوریخواه امسال مجبور به ترک این مجلس هستند. برخی از آنها به 60سالگی رسیدهاند و بازنشسته میشوند و برخی دیگر هم وضعیت خود را در میان رأیدهندگان مناسب نمیبینند و ترجیح دادهاند از رقابتها کنارهگیری کنند. نبرد اصلی در انتخابات امروز بر سر همین 435کرسی مجلس نمایندگان است.
رقابت سخت در مجلس سنا
اعضای سنای آمریکا برای یک دوره ششساله انتخاب میشوند اما هر 2 سال یک بار، یک سوم آنها از طریق آرای مردمی تغییر میکنند. به این ترتیب در پایان دوره ششساله، تمامی 100کرسی بهصورت تدریجی به رأی مردم گذاشته شده است. ترکیب این مجلس اکنون با اختلاف اندک به نفع جمهوریخواهان است. 51کرسی در اختیار حزب جمهوریخواه و 49کرسی در اختیار حزب دمکرات است. بنابراین دمکراتها برای پیروزی در این مجلس تنها به 2کرسی نیاز دارند، اما چینش کرسیها احتمال پیروزی دمکراتها را بسیار کاهش داده است. از میان 35کرسی که امروز رقابت بر سر آنها شکل میگیرد، تنها 9کرسی متعلق به جمهوریخواهان است و 26کرسی دیگر متعلق به دمکراتهاست. بنابراین دمکراتها نهتنها باید کرسیهای فعلی را حفظ کنند بلکه باید 2کرسی دیگر را هم بهدست بیاورند که بسیار سخت و غیرممکن خواهد بود.