مهمان سلطان

در شرایطی که بسیاری از رسانه‌های منطقه همچنان مشغول بررسی و پوشش زوایای مختلف پرونده قتل جمال خاشقجی بودند،  ناگهان یک بمب خبری،  توجه افکارعمومی در خاورمیانه و جهان را به‌خود جلب کرد؛ بنیامین نتانیاهو،  نخست‌وزیر رژیم اسرائیل ضمن ورود به خاک سلطنت عمان،  با سلطان قابوس دیدار و گفت‌وگو کرد. این نخستین‌بار است که نتانیاهو وارد کشوری در خلیج‌فارس شده و اصولا چنین رخدادی صورت می‌‎گیرد. پیش از این،  تنها اردن بود که چنین روابطی در سطح عالی و به شکل رسمی با رهبران رژیم اسرائیل داشت اما حالا به‌نظر می‌رسد افکارعمومی منطقه باید خود را برای شگفتی‌های بیشتری از این دست آماده کنند.

سفر نتانیاهو به عمان در حالی صورت گرفت که همزمان،  وزیر ورزش رژیم اسرائیل در ابوظبی حضور داشت و به مناسبت حضور تیم ژیمناستیک این رژیم در قطر نیز پرچم رژیم اسرائیل در دوحه برافراشته شده بود. به‌گفته وزارت خارجه عمان،  یوسی کوهن،  رئیس موساد،  مائیر بن شبات،  مشاور امنیت ملی نخست‌وزیر،  یوفال روتیم،  مدیرکل وزارت‌ خارجه و یواف هوروفیتس،  رئیس دفتر نخست‌وزیر،  نتانیاهو را در این سفر مهم همراهی کرده‌اند. درحالی‌که سخنگوی وزارت خارجه اسرائیل مدعی شد این سفر به درخواست عمان صورت گرفته،  یوسف بن‌علوی در مصاحبه با الجزیره گفت: نتانیاهو خواستار حضور در مسقط بوده است.

وزیر خارجه عمان همچنین با بیان مواضعی بی‌سابقه گفت: چرا نباید از نتانیاهو در عمان استقبال شود؟ اسرائیل درخاورمیانه است و ما برای حل معضلات اساسی منطقه که بخش مهمی از آن به نزاع اسرائیل و فلسطین بازمی‌گردد هرگونه کمک و همراهی لازم را انجام خواهیم داد. ساعاتی بعد از انتشار این خبر در رسانه‌های عمانی و اسرائیلی،  حملات موشکی از داخل نوار غزه به شهرک سدیروت در سرزمین‌های اشغالی آغاز شد؛ حملاتی که با پاسخ شدید نیروی هوایی رژیم اسرائیل و بمباران مناطق مختلف غزه تا ساعاتی از بامداد روز شنبه روبه‌رو شد.


چرا نتانیاهو به عمان سفر کرد؟
تمام رسانه‌ها و تحلیلگرانی که به این پرسش پاسخ دادند بر یک نکته اتفاق نظر دارند؛ روابط دوجانبه میان عمان ورژیم اسرائیل اتفاق جدیدی نیست. روابطی که البته به سفر اسحاق رابین،  نخست‌وزیر وقت اسرائیل به عمان در 1994محدود نشده و طی تمام سال‌های گذشته در لایه‌های اقتصادی و امنیتی وجود داشته است. با وجود این،  عمان ورژیم اسرائیل هیچ رابطه دیپلماتیک رسمی با یکدیگر ندارند.


میانجیگری سلطان برای فلسطین و اسرائیل
اولین احتمالی که از سوی تحلیلگران درباره این سفر مهم مطرح شده،  افزایش نقش عمان به‌عنوان میانجی برای حل بحران فلسطین است. یاسر الزعاتره،  نویسنده فلسطینی با اشاره به سفر محمود عباس به عمان با فاصله کمی از حضور نتانیاهو در این کشور نوشت: عمان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های آمریکا در منطقه می‌خواهد از ظرفیت خود برای طرح شکست خورده معامله قرن استفاده کند. این دیدار ناگهانی،  در ادامه سفر چند‌ماه گذشته شیخ یوسف‌ بن‌علوی به قدس صورت گرفته است. این برداشت البته به صراحت از سوی وزیر خارجه عمان رد شده است. او در جریان نشست امنیتی منامه گفت: نمی‌خواهیم میانجی دوطرف باشیم،  ما تنها به طرفین برای حرکت در مسیر صلح کمک خواهیم کرد.


هشدار به ایران
بخشی دیگر از تحلیلگران اما سهم بیشتری برای ایران در بیان علت این سفر قائل شدند. یاسر ابوهلاله،  مدیر پیشین شبکه الجزیره با اشاره به ترکیب هیأت همراه نتانیاهو نوشت: در آستانه آغاز تحریم‌های جدید ایران و درحالی‌که این کشور نقش ویژه‌ای روی عمان برای ارتباط اقتصادی با جهان خارج باز کرده،  این سفر پیام خطرناکی برای تهران دارد. این در حالی است که در سایه افزایش تنش‌های میان ایران و امارات،  قرار است عمان به نوعی جایگزین دبی برای تهران باشد.


برهم زدن مذاکرات ایران و آمریکا
عمان در تحولات بین‌المللی بیش از هر چیز با نقش این کشور در آغاز مذاکرات هسته‌ای شناخته می‌شود.عمان چند سالی است به عنوان میانجی میان ایران و آمریکا شناخته می‌شود. بر این اساس،  برخی رسانه‌های عربی ازجمله الحدث این احتمال را مطرح کردند که سفر ناگهانی نتانیاهو با هدف جلوگیری از تکرار تجربه سال 92-91در زمینه مذاکره میان آمریکا و ایران صورت گرفته است؛ احتمالی که البته باتوجه به نبود هیچ خبر رسمی به سختی می‌توان آن را تأیید کرد.


انحراف افکار عمومی از پرونده خاشقجی
اما آن دسته از رسانه‌ها و تحلیلگران که با جدیت بیشتری پرونده قتل خاشقجی را دنبال می‌کردند،  بیشتر به انحراف افکارعمومی بعد از انتشار خبر حضور نتانیاهو در عمان توجه کردند. در این زمینه،  علی مراد،  تحلیلگر لبنانی نوشت: تنها انفجار یک بمب خبری می‌تواند منجر به حاشیه رفتن پرونده خاشقجی شود،  این بمب خبری،  بعد از ماجرای بسته‌های انفجاری در نیویورک و واشنگتن،  سفر ناگهانی نتانیاهو به مسقط است. این در حالی است که در پرونده خاشقجی تنها 2سؤال بی‌پاسخ مانده است؛ محل اختفای جنازه و کسی که فرمان قتل را صادر کرده است.