سقوط‌آزاد طرح نوسازی تاکسی‌ها

شبنم سیدمجیدی

وقتی از رنگ زرد در شهر حرف می‌زنیم، بیش از هر چیز یاد تاکسی‌ها می‌افتیم؛ تاکسی‌هایی که قدیم‌ترها رنگ نارنجی، یادآورشان بود؛ قبل از آنکه در یک نهضت همگانی همه‌شان جمع شوند و تاکسی‌های جدید زرد جایشان را بگیرند. همان تاکسی‌ها هم حالا خودشان چندصدهزار کیلومتر راه رفته‌اند و جاده‌ها و خیابان‌ها را پیموده‌اند و دیگر به پت‌پت افتاده‌اند و رمق ندارند. قرار بود در یک نهضت جدید نوسازی در سال94، این تاکسی‌های قدیمی نیز جای خود را به‌خودروهای جدیدتر بدهند. برنامه‌ریزی‌ها آغاز شد و گروه‌گروه، رانندگان برای تعویض تاکسی‌ها صف کشیدند و پرونده تشکیل دادند. اما به‌گفته معاون فنی و بهره‌برداری سازمان تاکسیرانی تهران، در سال94 به هیچ‌کدام از آنها تاکسی تحویل داده نشد. مهدی ابراهیمی می‌گوید: تحویل خودروهای جدید از خرداد 95 آغاز شد و در این سال سازمان تاکسیرانی به تنهایی 11هزار و 600دستگاه تاکسی را جایگزین کرد. این طرح در سال96 هم ادامه یافت و 4300خودروی جدید تحویل تاکسیران‌ها شد؛ البته ابراهیمی می‌گوید دلیل این کاهش تعداد جایگزینی خودروها در سال96 این بود که در ماه‌هایی، کار به‌دلیل قصور بانک‌ها در ارائه تسهیلات متوقف شد. یکی دیگر از مشکلات، مربوط به‌خودروسازها و اختلاف حساب آنها با گمرک در زمینه واردات قطعات خودرو و خود خودروها بود و خودروسازها نیز به تلافی آن، به تاکسیرانی خودرو تحویل نمی‌دادند.

توقف تاکسی‌ها در ایستگاه نوسازی

معاون فنی و بهره‌برداری سازمان تاکسیرانی تهران با بیان اینکه در سال 97 تعداد تاکسی‌های جایگزین‌شده تازه به 560دستگاه رسیده است، می‌گوید: درست است که مسائل مربوط به تحریم‌ها و افزایش قیمت ارزش پیش آمد ولی مسائل دیگر هم در کُند‌شدن روند نوسازی تاکسی‌ها دخیل هستند. می‌گفتند خودروسازها نمی‌توانند به تاکسیرانی خودرویی تحویل دهند، اما دیدیم که 50هزار خودرو به خریداران شخصی پیش‌فروش کردند. شرکت‌های خودروسازی از تحویل تاکسی به ما خودداری می‌کنند، درحالی‌که تاکسی‌ها جزو ناوگان حمل‌ونقل عمومی است و روزانه 22درصد سفرهای درون‌شهری تهران با این ناوگان انجام می‌گیرد.

ابراهیمی ادامه می‌دهد: از آن طرف بانک‌ها هم تسهیلاتی ارائه نمی‌کنند و می‌گویند هیچ دستوری درخصوص پرداخت وام نوسازی برای سال97 به آنها ارسال نشده است. این 560تاکسی هم که جایگزین شده‌اند، هیچ تسهیلاتی نگرفته‌اند و خودشان به‌صورت شخصی خودروی خود را تعویض کرده‌اند.

78هزار دستگاه، تعداد تاکسی‌های تهران است. تا پایان سال96 معادل 14هزار خودرو در تهران به سن فرسودگی رسیدند و به گفته معاون فنی و بهره‌برداری سازمان تاکسیرانی تهران، اگر سن فرسودگی را 10سال درنظر بگیریم، با این وضع تا پایان سال97، تعداد تاکسی‌های فرسوده تهران به بیش از 22هزار دستگاه می‌رسد.

به‌گفته ابراهیمی در این بین این خودروهای فرسوده با مشکل جریمه‌شدن به‌خاطر نداشتن معاینه فنی مواجهند. هر خودرویی که معاینه فنی نداشته باشد، روزانه جریمه می‌شود. این 14هزار تاکسی فرسوده چطور می‌توانند معاینه فنی بگیرند؟ باید هزینه زیادی برای تعمیرات موتور خودرو متحمل شوند که آن هم تأثیر چندانی در بهبود کارکرد اتومبیل ندارد. او ادامه می‌دهد: 7978تاکسی فرسوده در دفاتر الکترونیک دولت تشکیل پرونده داده‌اند و مشخصات خودروی خود را ثبت کرده‌اند تا فعلا مشمول جریمه فرسودگی نشوند. اما اینکه چه زمانی به این متقاضیان خودرویی تحویل داده شود، مشخص نیست.

مسئولان تاکسیرانی می‌گویند زورشان به‌خودروسازها نمی‌رسد و چشم امید این ارگان و رانندگان تابعه‌اش فقط به دولت است تا شاید راهی برایشان گشوده شود.