جهش تهران در فهرست شفافیت

 مجید جباری | خبرنگار

سال‌هاست کاهش فساد اداری از طریق نظارت همگانی بر عملکرد مدیران و ادارات مختلف با وجود برخورداری از قوانینی در این زمینه به‌ویژه در قوانین بالادستی همچون برنامه ششم توسعه در کشور مغفول مانده و اعتماد شهروندان به مدیران اگر نگوییم از بین رفته، بسیار کمرنگ شده است.

در همین هنگام که فساد در بسیاری از ادارات ردی از خود به جا گذاشته، مدیریت شهری تهران محور برنامه‌های خود را بر مبنای شفافیت در اداره امور پایتخت استوار کرده است. شاید هنگامی که این وعده از سوی شورای پنجم مطرح شد، کمتر کسی باور داشت شفاف‌سازی‌ و نظارت عمومی بر عملکرد مدیران، از هزارتوی پرپیچ‌وخم پرونده‌های مالی شهرداری تهران سر برآورد.

شورای پنجم در آغازین روزهای فعالیتش در سال 1396 از سامانه‌ای رونمایی کرد که قرار است شهروندان را در جریان جزئی‌ترین عملکرد شهرداری و مدیران آن در ابعاد مختلف قرار دهد و از این طریق، ضمن پیشگیری از ایجاد فساد در لایه‌های پیچ در پیچ پرونده‌های مالی، اعتماد از دست رفته شهروندان به مدیریت شهری را- که در دوره‌های گذشته تا حد زیادی خدشه‌دار شده- بازسازی کند. از این‌رو انتشار گام‌به‌گام محرمانه‌های شهر در دستور کار «کمیته شفافیت و شهر هوشمند» شورای شهر قرار گرفته تا رتبه این کلانشهر را در فهرست شهرهای پویای جهان بهبود ببخشد.

طبق تحقیقات مؤسسه بین‌المللی J.L.L ، ابرشهر تهران در میان 180شهر بزرگ جهان به لحاظ پویایی بر مبنای شاخصه‌هایی که مهم‌ترین آن، شفافیت و هوشمند‌سازی‌ است، رتبه 161را دارد. طبق اعلام همین مؤسسه تحقیقاتی، تهران با تداوم روندی که در بحث شفافیت و هوشمند‌سازی‌ پیش گرفته می‌تواند تا سال 2020 جایگاه خود را در این فهرست تا 61 پله ارتقا دهد.

از سوی دیگر مدیران شهری شهرهای ونکوور، بارسلون، برلین، اشتوتگارت، آمستردام، توکیو و سیدنی توانسته‌اند با اجرای همزمان برنامه‌های عملیاتی در زمینه شفافیت و هوشمندسازی در اداره شهرهایشان، در این فهرست با رشد چشمگیری مواجه شوند.

کمیته شفافیت و شهر هوشمند تهران نیز در مدت کوتاهی که از عمر آن می‌گذرد، توانسته است با اجرای برنامه‌های مؤثری در زمینه شفافیت، طبق اعلام مؤسسه تحقیقاتی بین‌المللی J.L.L چشم‌انداز روشنی را در افق 2020 در میان شهرهای جهان ترسیم کند.

انتشار قراردادهای بالای یک میلیارد تومان و سپس قراردادهای بالای 250میلیون تومان، در دسترس قرار دادن اطلاعات کامل مدیران شهری و مدارک تحصیلی آنان، تصویب طرح «مدیریت تعارض منافع» که استخدام بستگان مدیران ارشد و اعضای شورای شهر را ممنوع می‌کند و از سوی دیگر، انتشار عمومی اطلاعات مدیران به‌همراه حقوق و دریافتی ماهانه آنان و بارگذاری اطلاعات سفرهای کاری خارجی مدیران و کارکنان شهرداری تهران روی سامانه شفافیت از گام‌های مهمی است که مدیریت شهری تهران در راستای شفاف‌سازی‌ به اجرا گذاشته است.

در واقع سامانه شفافیت که از سوی منتخبان مردم در پارلمان شهری رونمایی شده، به زبان ساده می‌خواهد دخل و خرج اداره شهری همچون تهران را برای شهروندانی که هزینه ارائه خدمات را از طرق مختلف می‌پردازند، به‌صورت کاملا شفاف تشریح کند. به بیان دیگر قرار است حقوق طبیعی مردم را برایشان بازگو کند و بگوید هزینه‌های تمام‌شده خدماتی که از جیب شهروندان برای اداره بهتر شهر تامین می‌شود، قرار است کجا، چگونه و از طرف چه کسانی و با چه مشخصاتی هزینه شود.

اما یکی دیگر از شاخص‌هایی که همزمان در کنار شفاف‌سازی‌ می‌تواند به ارتقای جایگاه تهران کمک قابل توجهی بکند، بحث هوشمندسازی است. ازاین‌رو ضرورت دارد مدیریت شهری تهران با توجه به اینکه پایتخت زیرساخت‌های لازم را دارد، اجرای طرح‌ها و برنامه‌های هوشمند‌سازی‌ را هم در کنار بحث شفافیت دنبال کند.