سفری کوتاه به محلات و زیباییهای شهرهای اطراف آن که کمتر دیده‌اید
دشت گل در دل کویر
با اینکه چند روزی است پاییز سرمایش را راهی کوچه‌ها و خیابان‌ها کرده اما هنوز هم می‌توان در این هوای مطبوع به شهرهای اطراف سفری کوتاه داشت و از دورهم‌بودن لذت برد. در سفرنامه یک‌روزه این هفته می‌خواهیم به یکی از نقاط کویری ایران برویم که به دهکده گل و آبگرم‌هایش معروف است. محلات، شهر گل و گیاه برخلاف ظاهر و آب و هوایش آن‌قدر جاهای دیدنی دارد که باید حداقل یک روز را برایش کنار گذاشت. گرچه در مسیر سفر به این شهر از شهرهای دیگری عبور می‌کنیم که ممکن است سفرمان را یکی دو روز طولانی‌تر کند اما می‌تواند تعطیلات آخر هفته متفاوتی را برایمان رقم بزند. اگر ساکن اصفهان، قم، تهران یا اراک هستید که این گشت و‌‌گذار زمان زیادی از شما نمی‌گیرد و پیشنهاد می‌کنیم حتما یکی از پنجشنبه‌‌ها و جمعه‌های پیش‌رو را برای این کار برنامه‌ریزی کنید. در این صفحه می‌توانید اطلاعات بیشتری از جاهای دیدنی این شهر و اطراف آن بیابید.
ستون‌های حلزونی روستای خورهه
برای سفر این هفته مبداتان هر کجا هست باید در یکی از 3جاده دلیجان- محلات، خمین- محلات یا میمه- دلیجان خودتان را به شهر دلیجان برسانید. راه‌های دیگری هم وجود دارد اما اگر بخواهید با ما همراه باشید باید مسیر پیشنهادی ما را دنبال کنید. از جاده قم به سمت دلیجان بعد از 73کیلومتر و گذر از روستای دودهک سمت راست‌تان به تابلوی روستای خورهه می‌رسید. کمتر از یک ربع رانندگی کنید تا به روستایی برسید که می‌گویند تمدن بشری هزاره دوم قبل از میلاد در آن وجود داشته است. قبل از اینکه به تابلوی «اثر تاریخی ستون‌های سنگی خورهه» برسید ستون‌های مدوری را از دور می‌بینید که سبک خاصی دارند و بالای آنها شبیه حلزون است. در واقع، اینها ستون‌های عمارتی اشرافی در دوره اشکانی بوده‌اند که اربابان آن زمان در آن زندگی می‌کرده‌اند. از آنجا که بعضی از تاریخ‌شناسان فکر می‌کردند این سازه، متعلق به آتشکده دوران باستان است هنوز بعضی از اهالی آنجا را آتشکده می‌نامند اما بعدها باستان‌شناسان متوجه شدند که این اثر تاریخی یک خانه اربابی است. بین این ستون‌ها قدم بزنید و تصور کنید در گذشته این عمارت چگونه بوده است. بعد از تماشای زیباییهای خورهه به جاده اصلی برگردید. شاید تعجب کنید اگر بگوییم اردیبهشت‌ماه باغ‌هایی که اطراف‌تان می‌بینید همگی از لاله پر می‌شود و تصاویر کم‌نظیری را می‌سازد. به دلیجان بروید و در جاده نراق برانید. می‌خواهیم به یکی از بی‌نظیرترین غارهای دنیا برویم که فقط نیم ساعت با آن فاصله دارید.
یخچال چند هزار فوتی در نیم‌ور
از نیاسر تا محلات یک ساعت و ربع راه است اما قبل از آن می‌خواهیم به روستای تاریخی نیم‌ور که در 23کیلومتری محلات قرار دارد برویم. با اینکه این شهر جاهای زیادی برای دیدن دارد اما اگر سد باستانی و یخچال قدیمی آن را ببینید حق دیدن را ادا کرده‌اید! یخچال نیم‌ور در یک کیلومتری غرب این شهر نرسیده به میدان سنگ قرار دارد. نمای بیرونی آن شکل گنبد مخروطی است که کمی هم تخریب شده است. داخل آن هم با آجر کار شده و حدود 10متر ارتفاع دارد. در قدیم نیم‌وری‌ها از این یخچال برای درست‌کردن یخ و انبار کردن آن در زمستان استفاده می‌کردند. آنها طوری این بنا را ساختند که نور خورشید باعث آب‌شدن یخ‌ها نمی‌شد و می‌توانستند آنها را تا تابستان نگه دارند. بعد از تماشای این یخچال چند هزار فوتی باید به سمت سد نیم‌ور که به بند نیم‌ور معروف است برویم. این سد یکی از قدیمی‌ترین سازه‌های ساخته‌شده برای ذخیره‌کردن آب بود. در مسیر برگشت از نیم‌ور به محلات، تابلوی سد نیم‌ور کاملا مشهود است. سد متعلق به دوره ساسانی است و1000متر طول و 9متر پهنا دارد. در کنار این سد می‌توانید چای بنوشید و استراحت کنید. فراموش نکنید زباله‌های تولیدی را همراه‌تان ببرید چون اینجا سطل زباله ندارد. مسیر را ادامه دهید تا به شهر محلات برسیم. 13کیلومتر باقی مانده است.
قندیل‌های آهکی غار نخجیر
برای تماشای غار نخجیر باید 235پله را طی کنید. شاید برای بعضی از همسفران عبور از این پله‌ها کمی سخت باشد اما ارزش‌اش را دارد و با گام‌های آرام حرکت را آغاز کنید. درنظر بگیرید که همین پله‌ها را دوباره باید برگردید برای همین خودتان را خیلی خسته نکنید. هوای داخل غار در تابستان خنک و در زمستان گرم است برای همین کسی با کمبود اکسیژن روبه‌رو نمی‌شود اما اگر ناراحتی قلبی و تنفسی دارید این گشت را حذف کنید چون ممکن است خطراتی برای شما داشته باشد. از نمای بیرونی غار اصلا نمی‌توان تصور کرد که در دل کوه تخت چه اثر شگفت‌انگیزی ایجاد شده است. در این غار هیچ نوری نفوذ نمی‌کند برای همین هیچ موجود زنده‌ای در آن نیست، در عوض پر است از باغ‌های مرجانی، اسفنج‌های بلورین، دالان‌ها و دهلیزها با شکل‌های عجیب مثل تمساح، کرگدن، بچه‌فیل و لاک‌پشت که نگاه‌تان را میخکوب می‌کند. لطفا از آسیب‌زدن به آنچه می‌بینید خودداری کنید. همین که مسیری برای شما سنگفرش شده و بالاجبار بخشی از غار از بین‌رفته برای تخریب یک اثر تاریخی کافی است. دمای هوای غار ثابت است. برای همین در هر فصلی می‌توان از آن بازدید کرد. جالب است بدانید که این غار با قدمت 70 میلیون سال، سال۱۳۶۷ بعد از وقوع انفجار سازمان آب دلیجان برای حفاری کشف شد.
آرامگاه سهراب سپهری در مشهد‌اردهال
برای صرف ناهار و استراحت حوصله کنید. 35کیلومتر در جاده در ادامه مسیری که آمده‌اید برانید تا به مشهد اردهال برسید. این شهر به آیین مذهبی قالیشویان معروف است که اوایل مهر‌ماه هر سال برگزار می‌شود و جمع زیادی از گردشگران و عکاسان را جذب می‌کند. علاوه بر آن، آرامگاه سهراب سپهری، شاعر شعر نو هم در امامزاده سلطان علی‌ابن محمدباقر این شهر است. چون این امامزاده در مسیر قرار دارد فرصت خوبی هم برای زیارت است و هم استراحت. سرویس بهداشتی، رستوران و سوپرمارکت هم دارد. اگر با خودتان غذا آورده‌اید می‌توانید از محوطه بیرونی امامزاده استفاده کنید تا سفرتان کم‌خرج شود وگرنه دست به جیب شوید و به رستوران بروید. قبل یا بعد از استراحت به امامزاده بروید و زیارت کنید. سپس در حیاط دنبال مقبره‌ای با سنگ‌های سیاه بگردید و برای شاعر نام‌آشنای کاشانی فاتحه‌ای بخوانید و با این شعر آنجا را ترک کنید «هنوز در سفرم/ خیال می‌کنم در آب‌های جهان قایقی است و من- مسافر قایق- هزارها سال است/ سرود زنده دریانوردهای کهن را به گوش روزنه‌های فصول می‌خوانم و پیش می‌رانم/ مرا سفر به کجا می‌برد؟».
غار مصنوعی 3طبقه در نیاسر
از مشهد‌اردهال تا نیاسر 25کیلومتر بیشتر راه نیست. نیاسر، آب و هوایی کوهستانی و خنک دارد و در گذشته مورد توجه پادشاهان ساسانی برای استراحت قرار داشت. اگر فصل بهار به این شهر بیایید با دیدن شکوفه‌های بهاری در مسیر حتما برای عکاسی می‌ایستید. از طرفی چون گل‌های محمدی نیاسر زودتر از جاهای دیگر کاشان به ثمر می‌نشیند می‌توانید اواسط اردیبهشت تا اواسط خرداد مراسم گلابگیری را هم تماشا کنید. البته این شهر آن‌قدر جاهای دیدنی دارد که در فصل‌های دیگر سال هم می‌شود از آن لذت برد. غار رئیس یکی از این زیبایی‌هاست. برای رفتن به داخل این غار آیینی که در دوره پارت‌ها با دست انسان ساخته شده باید ورودی بدهید. این غار مصنوعی 3طبقه دارد و چون کم‌ارتفاع ساخته شده است باید خمیده داخل آن راه بروید و همین باعث جذابیتش شده، آن‌قدر پرپیچ و خم است که اگر تنها باشید شاید مسیر را گم کنید. سقف غار با ریسه، نورانی است و گاهی باید از یک تونل یک‌طرفه و گذر از پله آهنی به طبقه دیگر بروید. اگر کمردرد یا پادرد دارید این بخش از سفر را باید حذف کنید. در عوض بروید به سمت کوهپایه‌های نیاسر که یک چهارطاقی بر فراز آنها پیداست. این بنا یکی از قدیمی‌ترین و سالم‌ترین چهارطاقی‌های ایران است که متعلق به دوره ساسانی است و اهالی به آن آتشکده زرتشتیان می‌گویند. روبه‌روی چهارطاقی، رصدخانه دانشگاه کاشان هم قرار دارد که آسمان شب کویر را نشان می‌دهد.
آبشار 78متری در دل شهر
نیاسر، هوای مطبوعش را مدیون آبشاری است که 78متر طول دارد و از وسط شهر می‌گذرد. آبشار از کنار چهارطاقی سرچشمه می‌گیرد و یکی از قدیمی‌ترین چشمه‌های شناخته شده ایران است که آبی خنک و زلال دارد. در مسیر هم آن‌قدر ریشه‌های تنومند از درختان بیرون زده که می‌توانید با آنها عکس یادگاری بگیرید. در گذشته در مسیر آبشار ۱۳ آسیاب وجود داشته که گفته می‌شود همگی جز یک مورد تخریب شده‌اند. اگر از آن دسته افرادی هستید که گیاهان دارویی را خوب می‌شناسند می‌توانید به کوهپایه بروید و سرگرم شوید. بهتر است از محلی‌ها کمک بگیرید و گیاهانی مثل پرسیاوش که برای سردرد و سینه‌درد استفاده می‌کنند یا علف شوره که کمردرد و سردرد را تسکین می‌دهد یا خیار بوته مار یا هندونه مار که از آن برای پا درد استفاده می‌کنند را بچینید و همراه خود ببرید. نیاسر چند جای دیدنی دیگر هم دارد اما با توجه به برنامه‌ریزی باید به محلات برویم. اگر خیلی علاقه‌مندید می‌توانید شب را در هتل نیاسر بمانید و فردا سفر را ادامه دهید. فراموش نکنید قبل از ترک نیاسر گلاب و عرقیجات آن را بخرید که اصل جنس است و هر جایی پیدا نمی‌شود.
دشتی از گل‌های رنگارنگ
در مسیر رفتن به دهکده گل، دوطرف خیابان پر از خودروهایی است که پارک کرده‌اند یا خانم‌هایی را می‌بینید که به همراه همسرشان تلاش می‌کنند گلدان‌هایی را که خریده‌اند در صندوق عقب یا جلوی صندلی‌ها جا بدهند. وارد هر کدام از چادرهای بزرگ یا گلخانه‌ها که شوید یا باید دست در جیب‌تان کنید و به یادگار گلدان مورد علاقه‌تان را بخرید یا به تماشای گیاهان رنگارنگ بسنده و ذهن‌تان را برای یک هفته کار و تلاش آرام کنید. شاید تعجب کنید که چگونه در این منطقه گرم و خشک گل می‌روید؟! محلات هزار و 750متر از سطح دریا فاصله دارد و دشت‌هایش با کوه‌های بلند احاطه شده است. از طرفی شیب زمینش به سمت جنوب است و خاکی دارد که برای پرورش انواع گل مناسب است. کاشت گل و گیاه شغل خیلی از محلاتی‌هاست و آنها چنان در این زمینه مهارت دارند که کمتر کسی در شهرهای دیگر ایران اطلاع دارد. گلایل، میخک، داوودی و هزاران گل دیگر که با اسامی خارجی بین مردم شناخته شده‌اند ازجمله این گیاهان زیبا هستند.
چنار دوهزار‌ساله محلات
در جنوب جاده اصلی شهر محلات، چادرهای موازی بزرگی می‌بینید که داخلشان بخش اعظم گل‌های تولیدی کشور نگهداری می‌شوند. اینجا همان دهکده گل معروف محلات است که علاقه‌مندان گل و گیاه را حتی برای یک‌بار هم که شده به اراک کشانده است. کمی جلوتر کوه‌هایی را می‌بینید که خرد شده‌اند و ماشین‌آلات سنگین رویشان خطوط صاف انداخته‌اند. محلات در کنار گل به سنگ‌های معدنی هم معروف است. چشمه‌های آبگرم زیر‌زمین باعث شده در اثر فرایند فیزیکی و شیمیایی سنگ‌هایی ایجاد شود که در ساخت و ساز کاربرد دارند. تراورتن، مرمر، لاشه، مرمریت سیاه و گرانیت ازجمله سنگ‌هایی هستند که از شهرهای محلات استخراج می‌شوند. حالا نوبت نوازش چشم‌ها و تماشای دهکده گل است. برای رفتن به این دهکده باید از داخل شهر محلات و میدانی عبور کنید که یکی از آثار تاریخی زنده محلات در آن قرار دارد. درخت چنار در خیابان سرچشمه هم زیباست و هم عمری دوهزار‌ساله دارد. قبل از تماشای گل‌های چند‌روزه و چند‌ماهه، تماشای چنار پیر محلات بسیار لذتبخش است. تابلوی دهکده گل در یکی از خروجی‌های اطراف میدان، مسیر شما را مشخص می‌کند.
چشمه‌های جوشان در دل کوه‌های محلات
مگر می‌شود کسی به محلات بیاید و به چشمه‌های آبگرم آن نرود. نشانی این چشمه‌ها را در همه جای شهر می‌توانید ببینید. مسیر رفتن به این چشمه‌ها هم یکی از جاهای زیبای شهر است چون هم پیچ و خم دارد و هم از بعضی از قسمت‌های آن آب جوشان بیرون زده است. همینطور که جاده را بالا می‌روید چند هتل می‌بینید که آب حمام هر کدام از آنها از چشمه‌هاست و خاصیت درمانی دارد. آبگرم محلات از 6چشمه به نام‌های شفا، دنبه، روماتیسم، حکیم، سودا و سلیمانیه تأمین می‌شود و هر کدام به یک ویژگی معروف هستند. اگر بنرهای مختلف حضور بازنشستگان ارگان‌های مختلف را دیدید لبخند بزنید و به‌خودتان بگویید ما جوان‌ترها هم نیاز به تسکین درد کمر و پا داریم. در محلات هم می‌توان خانوادگی از چشمه‌ها استفاده کرد و هم مردانه و زنانه. برای این کار باید بلیتی تهیه و برای یک ساعت یکی از سوییت‌ها را رزرو کنید. یا اینکه هزینه بیشتری بدهید و یکی از خانه‌ها را دربست اجاره کنید و یک شب در آن بمانید و هر وقت دوست داشتید از آبگرم حمام آن استفاده کنید. از این چشمه‌های خدادادی نهایت استفاده را ببرید که باید برای یک هفته کار آماده شوید.
در همینه زمینه :
