علی خدایی از راهاندازی جایزهای به نام جمالزاده میگوید
نصفجهان در داستان و ناداستان
مرتضی کاردر/روزنامهنگار
جایزههای ادبی میآیند و میروند. گاهی جایزهای سالها برگزار میشود و میتواند خود را بهعنوان یک جایزه ادبی ماندگار ثبت کند و جریانساز باشد و داستانها و داستاننویسان بسیاری را به جامعه ادبی معرفی کند. گاه هم جایزهای یکی دو دوره برگزار میشود و خاطره جایزه باقی میماند. در سالهای اخیر جایزههای ادبی تازهای کار خود را آغاز کردهاند مثل جایزه احمد محمود، جایزه شعر شاملو و... حالا خبر رسیده است که جایزهای با نام محمدعلی جمالزاده کار خود را آغاز کرده و علی خدایی داستاننویس نامآشنا دبیری جایزه را بهعهده گرفته است.
علی خدایی از داستاننویسانی است که سالهاست ساکن اصفهان است و نام او با داستانها و روایتهایی که درباره اصفهان نوشته گره خورده است. «تمام زمستان مرا گرم کن»، «کتاب آذر»، «از میان شیشه، از میان مه» و «نزدیک داستان» ازجمله کارهای اوست که در سالهای اخیر خوانندگان بسیاری از آن استقبال کردهاند، بهویژه کتاب نزدیک داستان که مجموعه خاطرهها و زندگینگارههای او در حال و هوای اصفهان است.
جایزه جمالزاده؛ یک اتفاق خجسته برای اصفهان
علیخدایی در گفتوگو با همشهری درباره جایزه محمدعلی جمالزاده میگوید: «شهرداری اصفهان بانی جایزه جمالزاده شده است، چون جای داستانهایی درباره اصفهان را در میان داستانها و روایتهای امروز خالی دیده است. اطمینان دارم که جایزه جمالزاده یک اتفاق خجسته برای شهر من اصفهان است. امیدوارم بخشهای دیگری نیز به مرور به جایزه اضافه شود. جمالزاده یک شخصیت چندوجهی است. کتابهای بسیاری در عمر درازش نوشته است؛ داستان نوشته، ترجمه کرده، فرهنگ عامیانه گردآوری کرده، کتابهای سیاسی اجتماعی نوشته و... اما بیشتر او را بهعنوان داستاننویس و بنیانگذار داستان امروز فارسی میشناسیم.»
اصفهان؛ محور داستانهای جایزه جمالزاده
جایزه جمالزاده از جشنوارههایی است که حول محور یک شهر برگزار میشود و شهر و نمادهای شهری بهعنوان یک شخصیت میتواند موضوع داستانهای این جایزه باشد. «محور اصلی جایزه جمالزاده اصفهان است. یعنی داستانهایی که درباره اصفهان نوشته میشود یا در اصفهان اتفاق میافتد و شهر اصفهان در این داستانها تشخص دارد؛ درست شبیه داستانهای جایزه داستان تهران که مجله همشهری داستان با همکاری شهرداری تهران 2دوره از آن را برگزار کرد. در عین حال این جایزه بخش آزاد نیز دارد تا داستاننویسان بتوانند داستانهای آزاد خود را نیز به جایزه بفرستند.»
زندگینگارهها؛ جایی برای خاطرهها و تجربههای اصفهان
اما جایزه داستان بخش دیگری نیز دارد که تاکنون حضور چنین بخشی بهعنوان یک بخش مستقل در جایزههای ادبی کمسابقه بوده است؛ بخشی که این سالها کمکم دارد بهعنوان یک گونه مستقل در ادبیات فارسی جان میگیرد. زندگینگارهها یا روایتهایی مبتنی بر واقعیت، گونهای که از آن بهعنوان ناداستان نیز نام برده میشود. «بخش تازهای به نام زندگینگاره به جایزه جمالزاده اضافه کردهایم که پیشتر در جایزههای ادبی چنین بخشی نداشتهایم. اصفهان شهری است که خیلیها به آن سفر کردهاند و با آن خاطره دارند. نویسندگان میتوانند روایتهای مستند و تجربهها و خاطرههای شخصی خود را از اصفهان بنویسند و در بخش زندگینگاره شرکت دهند.»
امیدوارم جایزه جمالزاده جشن ملی داستاننویسان ایران باشد
حرفهای علی خدایی سراسر امید و انگیزه برای آغاز یک اتفاق ادبی تازه است. «دوست دارم جایزه جمالزاده جشن ملی داستاننویسان ایرانی باشد و همه نویسندگان ایران در این جایزه شرکت کنند. داریم به صدسالگی داستان ایرانی هم نزدیک میشویم و امیدواریم در دورههای بعد جشن صدسالگی داستان فارسی را در جایزه جمالزاده جشن بگیریم.» محمدعلی جمالزاده «یکیبود یکینبود» را سال 1300شمسی در برلین منتشر کرد؛ کتابی که آن را آغاز داستاننویسی ایرانی میدانند و چند سال دیگر صد ساله میشود.
جایزه داستان اصفهان به تازگی کار خود را آغاز کرده است. کسانی که میخواهند در جایزه شرکت کنند، میتوانند به پایگاه
www.jamalzadehaward.ir مراجعه کنند و آثار خود را تا 20آذر به دبیرخانه جایزه بفرستند. نخستین دوره جایزه اصفهان در هفته نخست بهمن برگزار میشود.