سقوط قیمت دلار چه تأثیری بر تقاضای بازارها در ایران میگذارد؟
هجوم دیروز، رکود امروز
آوین آزادی
برعکس است. این بار هم برعکس روند همه جهان حرکت میکنیم. سقوط قیمت دلار خبر خوبی بود که خیلیها را خوشحال کرد اما این سقوط به مذاق اصناف خوش نیامده. فروشندگان و تولیدکنندگان 2دسته میشوند که هیچکدام خوشحال نیستند؛ دسته اول کسانی هستند که از نابسامانی بازار ارز و هرج و مرج آن خوشحال بودند و میتوانستند به هر قیمتی کالای خود را بفروشند. دسته دوم اما قربانی نوسانهای اخیر شدند. آنها از ترس گرانی به خرید بیش از نیاز واحد صنفی خود برمبنای دلار بالای 16 هزار تومان روی آورده و حالا باید روی همان کالاها ضرر بدهند. اما واقعیت این است که چه اینطرفی چه آنطرفی، بعد از کاهش نرخ ارز، تقاضا در بازار هم کاهش پیدا میکند و این برخلاف روند بازارها در همه جهان است.
رفتار مردم ایران طبیعی نیست
«دیروز برای خرید کالاهای گران صف میکشیدند و امروز بازارهای مختلف در سکوت و رکود بهسرمیبرند.» ابراهیم درستی -نایبرئیس اتاق اصناف ایران- میگوید: متأسفانه در ایران روند افزایش و کاهش تقاضا برعکس جهان است. مردم کشور ما به محض آغاز گرانیها و افزایش تورم در بازار به واحدهای صنفی هجوم میآورند و وقتی همان کالاها کمی ارزانتر میشود، کسی برای خریدن آنها انگیزهای ندارد و این موضوع هم به عرضهکننده آسیب میزند هم به خریدار.
تاثیر بدبینی همگانی بر بازار
ابراهیم درستی بر این باور است که واحدهای صنفی بر گرانی کالاها تأثیر نمیگذارند و صرفا میخواهند سود عادلانهاش را ببرند. برای مثال درمورد قیمت موبایل در کشور باید بگویم که خیلی وقتها خود این واحدها بهخاطر تورم، متضرر میشوند و مردم باید بدانند که بیشتر سود ناشی از ارزهای چندنرخی عاید واردکنندگان شده است. بیش از چندماه است که 600هزاردستگاه تلفن همراه در گمرک مانده و دستگاه قضایی باید اجازه بدهد دست دولت نیست. همین سیاست میتواند گوشی را گران کند اما مردم این گرانی را از چشم اصناف میبینند. همین بدبینی باعث میشود که هنگام کاهش قیمتها سراغ خرید کالا نروند و تقاضا به شکل چشمگیری در بازار کاهش پیدا کند. امروز اصنافی که در حوزه دستگاههای مخابراتی فعالیت میکنند در رکود عمیقی بهسرمیبرند.
کاهش تقاضا و انتظار بازار
«مصرفکننده برای قیمت پایینتر به انتظار نشسته است، حق هم دارد اما این وقفه ناشی از سیاستهای غلط پیشین مسئولان است.»؛ این موضوع دیگری است که نماینده اصناف کشور به آن اشاره میکند و میگوید: اگرچه این انتظار و رکود کنونی برای اصناف جز ضرر چیزی ندارد اما مغازهدار ما حاضر است یکبار ضرر بدهد اما این نوسانها تمام شود و بازار به ثباتی برسد که بتواند روی متقاضیان همیشگی خود حساب باز کند. اگر نرخ دلار بالاخره ثابت شود، مطمئن باشید این دوره کاهش تقاضا هم سپری خواهد شد.