یادداشت
استدلال و استیصال در مجلس
احمد شیرزاد | نماینده مجلس ششم:
تهدیدهای پیامکی، تجمعات مخالفت‌آمیز و فشارهای رسانه‌ای که این روزها علیه نمایندگان مجلس در ارتباط با لوایح مرتبط با FATF در جریان است، تا چه اندازه می‌تواند بر تصویب یا عدم‌تصویب لوایح مؤثر باشد؟ آیا نمایندگان تحت‌تأثیر فشارهای بیرونی(اعم از فشارهای سیاسی و اجتماعی) عمل می‌کنند یا اینکه براساس تشخیص خود از منافع ملی اقدام می‌کنند؟ اگر تشخیص نماینده بر تصویب لوایح باشد آیا فشارهای بیرونی می‌تواند آن نماینده را از رأی مثبت خود منصرف کند و رأی مخالف به آن بدهد؟ به اعتقاد نگارنده، تأثیرگذاری بر نمایندگان و تأثیرپذیری مجلس از عوامل بیرونی در کلیت خود امری پذیرفته شده است.
اینکه نیروها و گروه‌های مختلف تلاش می‌کنند مطالبات خود را از طریق اعمال نفوذ بر نمایندگان یا فشارهای رسانه‌ای پیگیری کنند، باز هم طبیعی است. اما با وجود فضاسازی‌های بیرونی، در نهایت این نماینده است که بر حسب تشخیص خود عمل می‌کند. از سوی دیگر، اینکه گروه‌های فشار می‌کوشند از طریق ارسال پیامک و یا برگزاری تجمعات اعتراضی بر رأی نمایندگان اثر بگذارند و فضای مجلس را به سمت و سوی دلخواه خود هدایت کنند، نشانه استیصال آنهاست. چرا که اگر جریان سیاسی مخالف پیوستن ایران به FATF، از نگرش و استدلال‌های منطقی و نه سیاسی برخوردار باشند، راه‌های متفاوتی را می‌توانند برای ابراز مخالفت خود انتخاب کنند؛ برای مثال آنها می‌توانند با دعوت از نمایندگان، روسای فراکسیون‌ها و کمیسیون‌ها و برگزاری جلسات مشترک با آنها، از طریق طرح استدلال‌های خود در راستای متقاعد‌کردن نمایندگان بکوشند. بنابراین، استفاده از روش‌هایی مانند تجمع مقابل مجلس و یا پیامک زدن و تهدید نمایندگان، به‌گونه‌ای حاکی از استیصال مخالفان در برخورد با این مسئله است و لزوما نمایانگر قدرت و نفوذ بالای آنها نیست.
فشارهای آنها در شرایطی صورت می‌گیرد که احساس خطر کرده‌اند و این سناریو برای آنها تقویت شده است که احتمال تصویب لوایح مورد اشاره بالاست. بر این اساس، مخالفان برای تغییر این سناریو به راه‌های گوناگون مانند پیامک پراکنی، تجمع در مقابل مجلس و... متوسل می‌شوند. اما وجود این فشارها لزوما به‌معنای تسلیم شدن نمایندگان در برابر خواسته‌های مخالفان نیست. چه بسا این فشارها، مخالفت‌ها و تهدیدها می‌تواند واکنش متقابل نمایندگان را برانگیخته و آنها بر آرای مبتنی بر تشخیص خود پافشاری کنند.
