زلزله و توجه دولت به بافتهای فرسوده روزنامه «ایران» در گزارشی از توجه دولت به موضوع نوسازی بافتهای فرسوده پس از زلزله اخیر تهران خبر داده است. علی بیتاللهی، رئیس کارگروه ملی زلزله در اینباره گفته که طی 20سال گذشته اقدام قابل توجهی برای نوسازی بافتهای فرسوده صورت نگرفته و حتی وامهایی که در دولت یازدهم برای این منظور درنظر گرفته شده بهدلیل ناتوانی ساکنان برای بازپرداخت آن و مشاع بودن واحدها برای نوسازی نتوانسته راهحل اساسی باشد. به گفته وی، در پی زلزله کرمانشاه تصمیمات جدی برای نوسازی بافتهای فرسوده اتخاذ شده است. او میگوید در بافت فرسوده تهران 200هزار پلاک ساختمانی مستقر است که حدود یک میلیون و 150هزار نفر در آن ساکن هستند که اگر زلزله اتفاق بیفتد این جمعیت در معرض خطر جدی قرار میگیرند.
شیبهای لغزنده و بلندمرتبههای خطرناک
روزنامه «جام جم» در یادداشتی به قلم مهدی زارع، زلزلهشناس، نسبت به ساخت بلندمرتبهها در پهنه گسلهای فعال که پای دامنهها واقع شدهاند هشدار داده و نوشته که بناهای 8تا 20طبقه یا بلندتر اکنون در حال ساخت در پهنه گسل شمال تهران، شمال تبریز، مشهد، کرمان، زرند، تربتحیدریه و... هستند که گاهی روی شیبهای بیش از 30درجه احداث میشوند. در این شیبها حتی در شرایط بدون زمین لرزه هم احتمال خطر زمین لغزش و مشکلات دیگر در فصل زمستان بالاست. به نوشته زارع، در یک زمین لرزه مهم این دامنههای تحت خطر میتوانند مشکلات مضاعفی بهوجود آورند. بهزعم این زلزله شناس، ما با افزایش جمعیت و تمرکز هرچه بیشتر آن در شهرها با ریسک بیشتری در معرض رخداد این مخاطرات قرار خواهیم گرفت.
الگوی تازهای از نوسازی بافتهای فرسوده
روزنامه «دنیای اقتصاد» از آغاز شکل جدید نوسازی و عرضه مسکن در بافتهای فرسوده برای اولینبار در قالب احیای بخشی از قدیمیترین محله تهران بهصورت پایلوت خبر داده است. به نوشته این روزنامه، 2ابزار اصلی موردنیاز سرمایهگذاران ساختمانی برای ورود به ساخت و سازهای بافتفرسوده در قالب 2مدل «تجهیز»، با ویژگیهایی بهمراتب بهتر از مدلهای قبلی نوسازی تأمین خواهد شد. این 2مدل تجهیز که به نحوه تملک و تأمین «زمین» و همچنین «منابع مالی» مورد نیاز برای ساخت وساز در بافتهای فرسوده برمیگردد، در نهایت منجر به اجرای الگوی تازهای از نوسازی بافتهای فرسوده با رویکرد «محلهمحور»خواهد شد که با اجرای آن، این پروژه، جایگزین مدل قبلی نوسازی میشود. در مدل قبلی، تنها ساخت مسکن در بافتهای قدیمی بدون توجه به نوسازی زیربناها و روبناهای هسته فرسوده شهرها مورد تمرکز قرار داشت.
متکدیهای غربتی که فقیر نیستند
وبسایت «شهرنوشت» به مشکلات معیشتی «غربتی»ها در پایتخت پرداخته و آنها را بخش انکار ناپذیر و جدا نشدنی جامعه توصیف کرده که بیشتر آنها از طریق شغلهای کاذب ازجمله تکدیگری، دستفروشی و... کسب درآمد میکنند. میترا اسفاری، مردمشناسی که موضوع تز دکترایش درباره غربتیها بوده است به شهرنوشت میگوید: «نمیتوان این گروه را فقیر توصیف کرد چرا که میزان نقدینگی در این گروهها که از طریق دورهگردی به ارائه خدمات و کالا میپردازند، بهخصوص در زمان فعلی و با شهرنشینی، بسیار بالاست. برای همین تعریف فقیر در این گروه با سایر گروههای محروم شهری (مثل طبقه کارگر) بسیار متفاوت است.» به اعتقاد اسفاری، برخلاف تصور رایج که فقر اقتصادی شدید دلیل روی آوردن غربتیها به شغلهای کاذب و تکدیگری است، این گروه چنین اعتقادی نداشته و داشتن مشاغل اینچنینی را ناشی از وجود فقر تلقی نمیکنند.