شوراها در بحران

محمد سرابی/خبر‌نگار

درگیری‌های بین شهرداری و شورای شهر و درون شورای شهر در کلانشهر‌ها اشکال مختلفی پیدا کرده است. بعضی از شوراها برای انتخاب شهردار دچار اختلاف‌نظر شدید هستند که آنها را به مرز انحلال کشانده است، برخی شورا‌ها به شیوه کاری شهرداری معترض هستند و گروهی دیگر از شورا‌ها نیز درگیر بحث‌های داخلی شده‌اند که آنها را از کار انداخته است. 
وجود اختلاف نظر در شورا‌ها طبیعی قلمداد می‌شود اما زمانی که این اختلافات برعملکرد این نهاد تأثیر می‌گذارد و به رسانه‌ها کشیده می‌شود باید توجه کرد که با گذشت 5دوره از اجرای عملی قانون شورا‌های شهر، باید از این ارگان مدیریت شهری انتظار بلوغ و کارایی بیشتری داشت.

کرمانشاه



شورای شهر کرمانشاه نه قادر به انتخاب شهردار است و نه می‌تواند هیأت رئیسه خود را تعیین کند. برخی مسئولان استان نظیر فرماندار بار‌ها تلاش کردند با گرد‌هم‌آوری اعضای شورا، جلسه‌ای رسمی تشکیل دهند اما این کار هم نتیجه نداشته است. امروز 10مهر آخرین مهلت تعیین شهردار در کرمانشاه است؛ در غیراین‌صورت شورای شهر منحل خواهد شد.
10تیر امسال 7عضو شورای شهر کرمانشاه به استعفای شهردار سابق رأی موافق، 2نفر رأی مخالف و یک نفر رأی ممتنع دادند و از آن هنگام شهردار جدید تعیین نشده است. از آن زمان شورای شهر کرمانشاه نزدیک به 10جلسه‌ برای انتخاب شهردار برگزار کرده است ولی هیچ‌یک از آنها به نتیجه نرسیده و آخرین جلسه هم به درگیری فیزیکی اعضا با یکدیگر منجر شد. بعد از آن رئیس شورای اسلامی  شهر کرمانشاه به‌طور رسمی از استاندار خواهان انحلال شورای شهر شد. شورای شهر کرمانشاه پیش از این نیز در سال 1386و در سومین دوره کاری خود منحل شده بود.

تبریز 


جلسه اخیر شورای شهر تبریز در عمارت ساعت، حاشیه‌های مختلفی داشت که از میان آن می‌توان به تنش و درگیری لفظی بر سر انتخاب اعضای کمیسیون‌ها یا نماینده‌ شورا در نهاد‌های دیگر اشاره کرد.
آخرین جلسه با بحث بین «محرم محمدزاده» و «سونیا اندیش» درباره سیاسی کردن شورا همراه بود و در آن با رأی 7عضو مقرر شد که اعضای کمیسیون فرهنگی شورای شهر تبریز در نخستین فرصت با حضور ۱۳ عضو شورا در یک جلسه غیرعلنی بررسی و انتخاب شوند.
«شکور اکبرنژاد» رئیس شورای شهر تبریز گفت: شهرداری تبریز باید آمار تحقق بودجه و پیشرفت پروژه‌های مختلف عمرانی و خدماتی را در 6ماهه نخست سال اعلام کند.
یک عضو شورای شهر نیز در این‌باره گفت: ما انتظار داشتیم در جلسه آخر شورا که اعضای کمیسیون‌های شورای شهر انتخاب شدند ترکیب کمیسیون فرهنگی شورا هم مشخص شود اما متأسفانه اینگونه نشد و یکی از اعضای شورا جلسه را ترک کرده و آبستراکسیون ایجاد کرد.
« شهرام دبیری» درخصوص حواشی شورای شهر تبریز و تعطیلی طولانی‌مدت جلسات آن نیز گفت: جلسات شورا به‌مدت 2هفته در مرداد‌ماه تعطیل و مقرر شد که 2هفته دیگر هم در شهریور به‌عنوان بخش دوم تعطیلات تابستانی برای اعضا، زمان استراحت درنظر گرفته شود.
او افزود: متأسفانه در برخی رسانه‌ها اینگونه عنوان شد که شورای شهر 3هفته متوالی تعطیل شده است درحالی‌که اینگونه نبود.اخیرا اعضای شورای شهر در خارج از جلسات شورا نیز دست به انتقاداتی درباره عملکرد این نهاد زده‌اند. عضو دیگر شورای شهر تبریز گفت: برای معرفی نماینده شورا در کمیسیون‌های ماده ۱۰۰ و ماده ۷۷ باید رأی‌گیری بین اعضا انجام شود ولی شاهد هستیم که رئیس شورا بدون رأی‌گیری و با تصمیم شخصی خودش فردی را به‌عنوان نماینده شورا در این کمیسیون انتخاب کرده است.«علی آجودان‌زاده» ادامه می‌دهد: حق‌الجلسات ماده ۷۷ فوق‌العاده بالاست و حتی از جلسات ماده ۱۰۰ نیز بیشتر است و این باعث اعتراض اعضای شورا شده است.

کرج



اواخر فروردین امسال شهردار سابق کرج که سال پیش انتخاب شده بود، استعفا داد. در اردیبهشت، شورا شهردار جدید را انتخاب کرد اما صلاحیت او تأیید نشد. مرداد امسال نیز شهردار بعدی از طرف شورا معرفی شد اما او نیز نتوانست تأیید لازم را دریافت کند. از ابتدای سال 97تا‌کنون شهرداری کرج بدون شهردار و با سرپرست اداره می‌شود. مشکل دیگر این بود که شورا نیز نتوانسته بود در دوره جدید، هیأت رئیسه خود را منصوب کند. سرانجام انتخابات هیأت رئیسه شورای شهر کرج پس از گذشت 11روز از موعد قانونی برگزار و عباس زارع به‌عنوان رئیس آن انتخاب شد.
همین تأخیر‌ها باعث شده است که اختلال‌هایی در امور اجرایی پدید آید و انعکاس آن در گفت‌وگو‌های شورای شهر دیده ‌شود.
رئیس شورای شهر کرج گفت: سازمان‌ پارک‌های شهرداری کرج حدود ۷۰۰ نیروی امانی دارد که برخی از پروژه‌های اجرایی شهر با تکیه‌بر به‌کارگیری این نیروها دنبال می‌شود، ماهانه حدود ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان هم پرداختی حقوق این عوامل است.
«عباس زارع» افزود: به‌کارگیری این عوامل برای شهر هزینه دارد. درنتیجه تغییر ردیف بودجه برای انجام عملیات عمرانی از سوی سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری کرج برای ساخت پارک‌ها بسیار مهم است‌.
برخی از انتقاد‌های اعضای شورای شهر نیز درباره اقداماتی است که در گذشته انجام گرفته و باعث صرف هزینه‌ زیادی شده است. «پیمان بضاعتی‌پور» رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری کرج در جلسه شورای شهر اظهار کرد: برای برگزاری جشنواره لاله‌ها گل لاله از کشور هلند خریداری‌شده، به همین دلیل نیاز به تزریق بیشتر بودجه به این بخش است.
کرج همچنان شهردار ندارد و با وجود انتخاب فرماندار به‌عنوان شهردار، وزارت کشور این انتخاب را تأیید نکرده ‌است و این شهر همچنان بدون شهردار اداره می‌شود.

رشت، اردبیل، بناب و البته بابل

اگر از  کرمانشاه، کرج و تبریز بگذریم، در شهر‌های دیگر نیز بحران‌هایی دیده می‌شود که همه از عملکرد شورا‌های پنجم شهر منشأ می‌گیرند. آخر تیرماه، شهردار رشت به‌دلیل مسئولیتی که در یک ارگان دیگر به‌عهده گرفت از این مسئولیت استعفا داد و اعضای شورا در غیاب شهردار مشغول رسیدگی به امور شهری و همینطور درگیر انتخاب شهردار جدید هستند. در اردبیل شایعاتی مبنی بر تعطیلی شورا و اختلاف نظر میان اعضا منتشر شده بود که رئیس شورای شهر آنها را تکذیب کرد. دستگیری یک عضو شورای پنجم اسلامی شهر بناب به گفته رئیس این شورا به پرونده مالی شهرداری بناب در سال 1395ارتباط پیدا کرده است. ماجرای اعضای شورای شهر بابل که جنجالی‌ترین موضوع مطرح شده در ‌ماه اخیر است نیز خود نمونه دیگری از کشمکش‌های درونی شورا‌های شهر در کشور است.