یادداشت
اثاثیه شهری و ضرورت‌های جانمایی
مهرداد هاشم‌زاده | مهندس معمار:
مبلمان شهری از ملزومات مورد نیاز شهروندان است. این امکانات و وسایل، فضاهای شهری را قابل استفاده می‌کند و در مواردی ظرفیت استفاده از این فضاها را افزایش می‌دهد. اثاثیه شهری طیف وسیع و گسترده‌ای دارد و در نسبت با همین گستردگی به استفاده از فضاهای شهری تنوع و تعدد می‌بخشد؛ تاحدی که در نبود این تجهیزات بسیاری از این فضاها غیرقابل استفاده می‌شوند و با کمبود بسیاری از امکانات شهری مواجه می‌شویم؛ از تابلوهایی که جهت و مسیر مکان‌ها و امکانات موجود در یک محدوده را نشان می‌دهند (تابلوهای راهنما) تا کف‌سازی‌ها، تابلوی مغازه‌ها، نیمکت‌ها، وسایل آبخوری، تجهیزات ورزشی، نیمکت‌های نشستن و امکانات رفاهی قابل استفاده در زمان انتظار برای دریافت خدمات شهری، همه و همه جزو اثاثیه و مبلمان شهری به‌حساب می‌آیند. نکته‌ای که کمتر به آن توجه می‌شود ارتباط وسایل شهری با سیمای شهری است. پرواضح است که وسایل شکیل به محیط زیبایی می‌دهند اما در عرصه زیباسازی شهری تأثیر شکل اشیا مستقل از محیط پیرامون نیست؛ به‌عبارتی اگر هارمونی در استقرار مبلمان شهری وجود نداشته باشد فضای شهری همگن و هماهنگ نخواهد بود.
بی‌توجهی به همین نکته سبب می‌شود در برخی از نقاط با اغتشاشات بصری ناشی از ناهماهنگی مبلمان شهری مواجه باشیم. همچنین در نظر نداشتن تناسب اندازه‌های این وسایل ازجمله تابلوی مغازه‌ها موجب کور شدن فضا و بسته شدن کریدور دید می‌شود. استقرار نیمکت در حاشیه اتوبان‌ها یا محل‌های رفت‌وآمد، مشکل‌ساز است. ارگونومی یعنی طراحی مبلمان شهری براساس شرایط بدنی استفاده‌کنندگان از نکات قابل‌توجه دیگر است. توجه به کم‌توانان جسمی، کهنسالان و کودکان در این مبلمان موجب می‌شود شهر برای همه قابل استفاده باشد. کیفیت وسایل مورد استفاده در اثاثیه شهری از دوباره‌کاری، اتلاف هزینه و خراب شدن این اثاثیه جلوگیری می‌کند. همچنین تلفیق این موارد با طراحی‌های هنرمندانه به ارتقای سطح زندگی در شهرها کمک می‌کند. مبلمان شهری رفاه شهروندان را افزایش می‌دهد و موجب می‌شود محیط شهری مانند خانه افراد جذابیت رفاهی داشته باشد و حضور در نقاط مختلف شهر همراه با احساس آرامش باشد.
