اروپایی‌ها دور سفر به ایران را خط کشیده‌اند

آمارهای گردشگری نشانه‌های بیماری مجدد این صنعت را آشکار کرده است. رئیس سازمان میراث‌فرهنگی چند روز پیش از کاهش 8.6درصدی گردشگران خروجی از کشور در 4‌ماه نخست سال خبر داد. حالا مدیرکل دفتر نظارت و ارزیابی معاونت گردشگری به ایسنا گفته است که سفر اروپایی‌ها به ایران نیز 22درصد کاهش یافته که بیشترین سهم آن در اختیار گردشگران آلمانی است که از سفر به ایران منصرف شده‌اند.

به گزارش همشهری، اعلام آمار کاهش گردشگران خروجی از کشور در 4‌ماه نخست امسال گرچه مقامات سازمان میراث‌فرهنگی را خشنود ساخته است (زیرا کاهش خروج گردشگران به‌معنای کاهش ارزبری از کشور و نشانه استراتژی موفق سازمان میراث‌فرهنگی در جلوگیری از خروج ارز از کشور است) اما شرکت‌های خدمات مسافرتی و گردشگری ایران که بیشتر آنها در گردشگری خروجی فعالیت داشتند، این آمار را نشانه‌ای از زنگ خطر برای کسب و کار خود می‌دانند که همزمان با گران شدن شدید نرخ ارز و آزاد شدن قیمت ارز مسافرتی اتفاق افتاده است.

محمدثابت اقلیدی، مدیرکل دفتر نظارت و ارزیابی معاونت گردشگری در حالی از کاهش 22درصدی ورود گردشگران اروپایی به ایران خبر داده است که روسای برخی انجمن‌های صنفی گردشگری کشور و تورآوران به همراه مسئولان سازمان میراث‌فرهنگی و گردشگری کشور معتقد بودند گرانی نرخ ارز به سود گردشگری ورودی تمام می‌شود و از این پس حجم گردشگران ورودی به ایران بیشتر می‌شود اما آمار جدید مدیرکل نظارت و ارزیابی معاونت گردشگری بیانگر بی‌تأثیر بودن گرانی نرخ ارز در ورود گردشگران به ایران است.
گردشگران اروپایی مهم‌ترین منبع ارزآوری به کشور هستند و حالا که سفر آنها به ایران 22درصد کاهش یافته است تنها منبع درآمد ارزی ایران از محل ورود گردشگران خارجی بر ورود گردشگران عراقی متمرکز شده است که بیشترشان با هدف زیارت، درمان و تهیه مایحتاج ضروری از مرز عبور می‌کنند. اتفاقات اخیر رخ داده در ایران در مخالفت با ورود عراقی‌ها به کشور اما ممکن است از حجم ورود گردشگران عراقی به ایران نیز کم کند. سازمان میراث‌فرهنگی تلاش دارد از گردشگران عراقی که در صدر فهرست گردشگران ورودی به کشور در 5‌ماه نخست سال قرار گرفته‌اند به‌عنوان مهم‌ترین هدف گردشگری ایران سخن بگوید؛ گردشگرانی که حالا به گفته ثابت‌اقلیدی به‌دلیل عادت داشتن به سفرهای پرجمعیت به‌دلیل خلق و خوی زندگی عشیره‌ای، مدت زمان زیادی را در یک منطقه اقامت کرده و یک هتل‌ یا خانه را به‌صورت طولانی‌مدت اجاره می‌کنند.
در میان گردشگران عراقی که از مرز ایران و عراق به سمت ایران سرازیر می‌شوند، بخش بزرگی از آنها برای خرید مایحتاج از مرز ایران به‌صورت روزانه عبور می‌کنند که به زعم مدیرکل دفتر نظارت و ارزیابی معاونت گردشگری «کاسبی را منتفع می‌کنند.» به گفته او، «آن عراقی که سفری کوتاه به ایران انجام می‌دهد تا کالایی بخرد، پول خرج می‌کند و آن کالاها را مفتی از ایران خارج نمی‌کند.»

آلمان‌ها در صدر آمار ریزش گردشگران ورودی 

ثابت‌اقلیدی به ایسنا گفته است که گردشگران عراقی بیشتر از گردشگران چینی در ایران خرج می‌کنند و با این اعلام می‌توان عراقی‌ها را ارزآورتر از گردشگران آسیای شرقی و جنوب شرقی در جدول ارزآوری صنعت گردشگری ایران قرار داد.
به‌رغم کاهش 22درصدی ورود گردشگران اروپایی به ایران اما محمد ثابت اقلیدی گفته است: ورود گردشگران خارجی به ایران در 5‌ماه نخست سال 45درصد رشد داشت. او گفته است که براساس آمار پلیس مهاجرت، 3میلیون و ۱۴۰ هزار و 3گردشگر از فروردین‌ تا مردادماه سال‌جاری به ایران سفر کرده‌اند.
به گفته او، عراقی‌ها با یک میلیون و ۲۶۳ هزار گردشگر ورودی به کشور در صدر جدول گردشگران ورودی به ایران در 5‌ماه گذشته قرار گرفتند و گردشگران ورودی به ایران از جمهوری آذربایجان با ۶۱۹هزار و ۵۷۰ گردشگر ورودی، اتباع افغانستان با حدود ۴۰۰ هزار گردشگر ورودی و اتباع ترکیه با ۳۳۰ هزار گردشگر ورودی به ایران در جایگاه بعدی فهرست گردشگران ورودی به ایران قرار گرفته‌اند.
آنطور که ثابت‌اقلیدی گفته است، بیشترین میزان ریزش 22درصدی گردشگران اروپایی ورودی به ایران را گردشگران آلمانی تشکیل می‌دهند؛ به‌طوری که نسبت به 5‌ماه نخست سال ۹۶ که ۳۱ هزار آلمانی به ایران سفر کردند، امسال این میزان با ۳۲ درصد افت به ۲۱هزار گردشگر آلمانی ورودی به ایران کاهش یافته است.
21هزار گردشگر فرانسوی نیز در 5‌ماه نخست سال قبل به ایران سفر کردند که این تعداد در مدت مشابه سال 97 به 16هزار گردشگر ورودی به کشور رسید. تعداد گردشگران ورودی از امارات متحده عربی به ایران نیز که سال قبل 21هزار گردشگر ورودی به کشور را تشکیل دادند در 5‌ماه نخست سال به 11هزار نفر رسید.
ورود هلندی‌ها به ایران نیز 25درصد کاهش یافته است و از 21هزار گردشگر ورودی هلندی به ایران در 5‌ماه نخست سال 96تنها ۱۲هزار و ۹ گردشگر هلندی از ابتدای سال تا پایان مردادماه به ایران سفر کرده‌اند.

بار سنگین کاهش گردشگران ورودی روی دوش گردشگری داخلی 

پس از روی کار آمدن ترامپ در آمریکا و از بین بردن دستاوردهای جهانی در ماجرای برجام، تبلیغات منفی علیه ایران به اوج خود رسید و تا آنجا پیش رفت که به جنگ لفظی با ایران رسید. بمباران خبری بر ضد‌ایران نیز در شکل‌گیری دوباره ایران‌هراسی که سال‌ها برای خنثی کردن آن تلاش شده بود بی‌تأثیر نبود و همه این عوامل موجب شد تا گردشگران خارجی و آژانس‌های گردشگری خارج از کشور تورهای خود به ایران را کنسل کنند.
در این شرایط حالا نه‌تنها شرکت‌های گردشگری بخش خصوصی که بیشترشان به تورهای خروجی روی آورده بودند متضرر شده‌اند که حتی شرکت‌های گردشگری تورآور به ایران نیز حال و روز خوشی ندارند. در این شرایط، گردشگری داخلی شاید بتواند چرخ لنگ گردشگری ایران را به گردش درآورد و با توزیع ثروت در داخل کشور از ورشکستگی بخش‌های خرد گردشگری جلوگیری کند.