بازار نامهربان مهر

مقدمه:
یکی از خوشحالی‌های بزرگ محصلان در آستانه آغازهر سال تحصیلی خرید کیف و کفش و لباس نو است. به گزارش همشهری، اگرچه ممکن است بسیاری از دانش‌آموزان سال جدید را با کوله پشتی یا کفش سال گذشته خود آغاز کنند تا در این اوضاع نا به‌سامان اقتصادی کمکی به هزینه‌های خانواده کرده باشند، اما تمامی دانش‌آموزان برای شروع سال تحصیلی به لوازم نوشت‌افزار جدید نیاز دارند. همین موضوع هرسال شهریورماه بازار لوازم نوشت‌افزار فروشان شهر را گرم می‌کند. هرچند نمی‌شود از این حقیقت چشم‌پوشی کرد که خریدهای امسال به دنبال افزایش نرخ لوازم تحریر بسیار کمتر شده است. سری به بازار نوشت‌افزار در شهرهای همدان، زنجان و قزوین زدیم تا ببینیم این روزها چه حال و هوایی دارند.



بوی گرانی در بازار نوشت افزار همدان

آیدا شاکر|  همدان- خبرنگار:

 بازار نوشت‌افزار در همدان مانند شهرهای دیگر به دلیل گرانی‌های اخیر رونق چندانی ندارد. اجبار خرید دفتر و مداد و خودکار والدین را به بازاری کشانده که قیمت‌های آن تا 200 درصد افزایش داشته است.


 افزایش قیمت‌ها

مدیر صنف نوشت‌افزار اتاق اصناف استان همدان با اشاره به افزایش نرخ نوشت‌افزار بیان می-کند: قیمت اجناس این صنف به نسبت سال گذشته افزایش 100 درصدی داشته است و در برخی اجناس این افزایش حتی 200 درصدی بوده است.«عباس ستاره‌‌ای» می‌افزاید: اتحادیه نوشت‌افزار فروشان نقشی در قیمت‌گذاری بر اجناس ندارد و تنها وظیفه ما در این زمینه کنترل بازار برای جلوگیری از گران‌فروشی است. هر یک از کسبه این صنف با ارائه فاکتور خرید معتبر مجاز است 15 درصد سود بر این نرخ اعمال کند.


کاغذ 

وی در خصوص کمبود کاغذ در استان می‌گوید: کمبود کاغذ در استان وجود ندارد اما قیمت آن بسیار بالا رفته است. با این حال دفتر جزو اقلامی است که با 60 درصد رشد قیمت نسبت به سال گذشته، کمترین رشد نرخ را در میان اقلام نوشت‌افزاری داشته است، زیرا دفتر یک جنس فصلی است و قابل احتکار نیست و اگر در فصل و زمان مناسب خود که در همین ایام است، فروخته نشود تا سال آینده فروش چندانی نخواهد داشت.
ستاره‌ای بیان می‌کند: متاسفانه کاغذ بسیار گران شده است؛ برای مثال بسته کاغذ A4 که سال گذشته 10 هزار تومان فروخته می‌شد امسال به 20 هزار تومان رسیده است.


تولید داخلی

مدیر صنف لوازم نوشت‌افزار فروشان استان با بیان این‌که بیشتر اجناس بازار همدان وارداتی از کشور چین است می‌افزاید: اگرچه بیشتر اجناس بازار چینی است اما خوشبختانه در سال‌های اخیر تولیدکنندگان داخلی توانسته‌اند حدود 30 درصد از کالاهای وارداتی را تولید کنند و این پیشرفت بسیار خوبی است.ستاره‌ای معتقد است: البته تولیدکننده‌های داخلی دیر به فکر تولید کالاهای داخلی افتاده‌اند و اگر از ابتدا تولیدات داخلی داشتیم امروز از واردات نوشت افزار بی‌نیاز می‌شدیم. از نظر کیفیت نیز کالاهای داخلی بسیار با کیفیت‌تر از کالاهای چینی هستند اما متاسفانه قیمت اجناس داخلی گران‌تر است.

وی در خصوص لزوم ثبات نرخ کالای داخلی می‌گوید: کیفیت این اقلام بسیار خوب است و مشتریان نیز تمایل به خرید کالای ایرانی دارند اما تولید کنندگان باید علاوه بر حفظ کیفیت کالای تولیدی، ثبات و نرخ این کالاها را نیز مراعات کرده تا مشتریان از کالاهای داخلی بیشتر استقبال کنند. 
ستاره‌ای اظهار می‌کند: تولیدکنندگان نباید با سوءاستفاده از کمبود اجناس در بازار اقدام به افزایش نرخ کالاهای داخلی کنند، زیرا مشتریان اگر با نرخ بالای کالای داخلی مواجه شوند از خرید آن منصرف می‌شوند و به خرید کالای چینی که قیمت پایین‌تری دارد، ترغیب می‌شوند. هرچند با افزایش نرخ دلار اگر از این پس اقلام چینی با قیمت دلار 12هزار تومانی خریداری شوند با افزایش قیمت ناگهانی و زیادی روبه رو خواهند شد.


حمایت مسئولان

مدیر صنف نوشت‌افزار فروشان استان می‌گوید: مسئولان باید با ارائه یارانه از تولیدکنندگان داخلی حمایت کنند تا اقلام تولیدی با نرخ پایین به دست دانش‌آموزان برسد، زیرا این حق هر محصلی است که نوشت افزار تحصیلی خود را رایگان یا با نرخ بسیار پایین تهیه کند تا بتواند به تحصیل ادامه دهد. متاسفانه بسیاری از افراد کم درآمد از آن‌جا که قادر به پرداخت هزینه‌های تحصیل فرزندانشان نیستند آن‌ها را از ادامه تحصیل باز می‌دارند.
وی با ابراز تاسف از ناتوانی اقشار کم درآمد در خرید نوشت‌افزار اضافه می‌کند: پیشنهاد می‌کنم افرادی که قصد کمک به اقشار کم درآمد جامعه را دارند به این بخش توجه ویژه‌ای داشته باشند و بخشی از کمک‌های خیریه‌ای خود را به نوشت‌افزار کودکان مدارس مناطق حاشیه شهر و محروم اختصاص دهند.


تعطیلی مغازه عقلانی‌تر است

«عباس عظیمی» یکی از فروشندگان لوازم تحریر شهر همدان با ابراز تاسف از شرایط کنونی بازار بیان می‌کند: قیمت کالاها روزانه افزایش پیدا می‌کند و هیچ ثباتی ندارد. ما هرچه می-فروشیم باید مبلغی به آن اضافه کنیم و خرید بعدی را انجام دهیم. تنها به علت وجدان کاری و تعهد به کار نسبت به مردم، به این کار ادامه می‌دهیم، در حالی که با این نوسانات قیمت اگر مغازه را تعطیل کنیم عقلانی‌تراست.
وی می‌افزاید: استقبال مردم همدان نسبت به سال‌ گذشته بسیار کاهش پیدا کرده و حدود 30 تا 40 درصد از مراجعین ما کاسته شده است. این درحالی است که نوشت‌افزار جزو ضروری‌ترین کالاهای محصلان است. بیشتر مراجعه‌کنندگان ما نسبت به سال گذشته با احتیاط بیشتری خرید می‌کنند و تنها 10 درصد مشتریان با فراغ بال نوشت افزار می‌خرند.

عظیمی ادامه می‌دهد: حدود 95 درصد کالاهای این صنف وارداتی و بیشتر چینی است. حتی دفترهای تولید داخل که طرح‌های بومی دارد نیز در حقیقت با کاغذ وارداتی تولید شده است.
این فروشنده معتقد است: مشتریان به دنبال کیفیت بهتر هستند و متاسفانه دفاتر و کالاهای ایرانی طراحی با کیفیتی ندارند و همین مساله باعث می‌شود اغلب افراد اجناس خارجی خریداری کنند، اما در شرایط یکسان با کیفیت‌های قابل قبول استقبال از طرح‌های خارجی و داخلی به یک میزان است.




فراوان و گران در زنجان

آزاده امینی| زنجان- خبرنگار :


این روزها هزینه دانشگاه و مدرسه بیشترین فشار اقتصادی را به خانواده‌ها تحمیل می‌کند. هزینه‌های بالای ثبت‌نام از یک سو و هزینه نوشت‌افزار و کتاب از سوی دیگر خانواده‌های ایرانی را با چالشی جدید روبه‌رو کرده است. «علی محمدی» یکی از شهروندان زنجانی است. 3 فرزند وی دانش‌آموزهستند و هر کدام در یکی از مقاطع تحصیلی در مدارس زنجان محصل است. محمدی در گفت‌وگو با همشهری در مورد هزینه‌های زیاد نوشت‌افزار و هزینه‌های جاری تحصیل می‌گوید: تهیه کتاب و دفتر دیگر مثل سابق برایم مقدور نیست. بلاش برای افزایش درآمد و تامین مخارج خانه از یک طرف و بالا رفتن قیمت لوازم التحریر از سو ی دیگر بر سختی‌های زندگیمان افزوده است.

وی با اشاره به این نکته که در یکی از شرکت‌های پیمانکاری در شهرداری کارگر است، می‌افزاید: تاخیر در پرداخت حقوق‌ها از دیگر مشکلاتی است که با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم اما همه این‌ها دلیل نمی‌شود که برای فرزندانم قبل از آمدن ماه مهر خرید نکنم. 
محمدی ادامه می‌دهد: سال گذشته سطح قیمت‌ها نسبت به امسال پایین‌تر بود و فکرش را نمی‌کردیم که در عرض یک سال قیمت‌ها به 3 برابر برسد، این در حالی‌است که حقوق ما 15 درصد افزایش داشته و همه چیز گران شده است.

رئیس اتحادیه نوشت‌افزارفروشان زنجان در گفت‌وگو با همشهری در مورد وضعیت قیمت لوازم‌التحریر می‌گوید: قیمت‌ها در مقایسه با سال گذشته تا 3 برابر رشد داشته است.
«فریدون رستمخانی» می‌افزاید: قیمت لوازم‌التحریر تا 200 درصد افزایش یافته و فقط دفترچه مشق از نظر قیمت رشد 50 درصدی را داشته است.
این مسئول در مورد علل گرانی اظهار می‌کند: نوسان قیمت دلار و ارز بر مجموعه نوشت‌افزارنیز سایه افکنده و با توجه به این‌که اغلب نوشت‌افزارها وارداتی است مواجه با این چالش اجتناب ناپذیر است.


 ردپای دلالان در بازار نوشت‌افزار

وی در ادامه سخنانش به ردپای دلالان در این بازار اشاره و بیان می‌کند: برخی افراد سودجو کالاهای مربوط به دانش‌آموزان را احتکار می‌کنند، به امید این‌که به سود بیشتری برسند. از دلایل دیگری که می‌توان برای چنین رخدادی اسم برد، ترخیص نشدن برخی از کالاهاست. گمرک به بهانه این‌که باید تعرفه ترخیص را طبق قیمت امروزی دلار حساب کرد از این کار جلوگیری می‌کند و بر آشفتگی بازار می‌افزاید.رستمخانی سپس از نبود مواد اولیه برای تولید نوشت افزار داخلی سخن می‌گوید و ادامه می‌دهد: بسیاری از مواد اولیه تولید نوشت افزار از خارج وارد می‌شود، اما به دلیل تامین نشدن آن، به مرحله تولید نرسید تا جایی که جوهر برای تولید خودکار وجود نداشت.


کمبود نداریم

وی در پاسخ به این سوال که آیا با کمبود نوشت‌افزار مواجه هستیم یا خیر؟، اظهار می‌کند: با وجود تمام مسائل اشاره شده هیچ کمبودی در بازار نیست و افراد می‌توانند آن‌ها را تهیه کنند، هر چند دیگر مثل گذشته بازار داغ نیست. تا پارسال مثل این روزها در مغازه‌ها جای سوزن انداختن نبود اما امسال بیشتر خانواده‌ها در پی تهیه کتاب هستند و از خرید وسایل اضافی و لوکس خودداری می‌کنند.
وی ادامه می‌دهد: اجناس ایرانی نیز به لیست گرانی اضافه شده تا جایی که خودکار بیک 500 تومانی به 1500 تومان رسیده است.


منتظر یارانه

رئیس اتحادیه نوشت افزار‌فروشان زنجان در ادامه به خرید خانواده‌های متوسط و متوسط به پایین اشاره و تصریح می‌کند: خانواده‌های متمول همچنان می‌توانند وسایل لوکس را خریداری کنند اما بقیه منتظر هستند تا یارانه پرداخت شود و بعد از خرید کتاب‌های درسی به خرید دیگر لوازم مانند کیف و کفش بپردازند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا نظارتی بر قیمت‌ها وجود ندارد؟میگوید: سازمان تعزیزات، سازمان صنعت، معدن وتجارت و بازرسی از نهادهایی هستند که باید این کار را انجام دهند، ما نیز خرده فروش هستیم و از عمده فروش‌ها اجناس خود را تهیه کرده و با سود 15 درصد به فروش می‌رسانیم. در حال حاضر نیز با توجه به جو پیش آمده کنترل قیمت و نظارت وجود ندارد و نمی‌توان کاری از پیش برد، چراکه نظارت‌ها باید از سرچشمه این اتفاقات شروع شود و بعد در مرحله آخر به ما برسد.

وی می‌افزاید: تا سال پیش قیمت 160 قلم نوشت افزار مورد نیاز دانش‌آموزان با نرخ‌های مشخص شده به بازرسی اعلام می‌شد و حتی بر ویترین مغازه‌ها حک می‌شد اما امسال نمی‌توان این کار را انجام داد، چراکه قیمت‌ها لحظه به لحظه با قیمت دلار تغییر می‌کند و نمی‌توان قیمت ثابتی برای آن اجناس در نظر گرفت.


مشقت‌های درس خواندن

رستمخانی در ادامه سخنانش با اشاره به این که با توجه به شرایط پیش آمده شاید بسیاری از دانش‌آموزان قید درس خواندن را بزنند، می‌افزاید: در سال‌های دور بچه‌ها از کیف، کتاب و نوشت‌افزار یکدیگری استفاده می‌کردند ولی الان همه به دنبال تجملات هستند. در شرایط پیش‌آمده به نظر می‌رسد بسیاری ازخانواده‌ها نتوانند از پس مخارج تحصیل فرزندانشان برآیند.


نمایشگاه پاییزه تاثیر ندارد

رئیس اتحادیه نوشت افزار فروشان زنجان در مورد برپایی نمایشگاه‌های پاییزه و تاثیر آن بر قیمت‌ها اظهار می‌کند: برگزاری نمایشگاه هم بر قیمت‌ها تاثیری ندارد، چراکه بیشتر این افراد یا مغازه دار هستند یا دست فروشانی که با گرفتن غرفه سعی دارند اجناس خود را به فروش برسانند و قیمت آن‌ها نیز تفاوت زیادی با بازار ندارد، اما این جو روانی در بین شهروندان وجود دارد که حتما در چنین نمایشگاه‌هایی می‌شود از تخفیفات ویژه استفاده کرد.