گزارش
هشتگ نزنید؛ رأی دهید
باراک اوباما برای نخستین‌بار در یک سخنرانی انتخاباتی، ضمن انتقاد از دونالد ترامپ، خواستار حضور هواداران حزب دمکرات در انتخابات کنگره شد
محمدامین خرمی | خبرنگار:
20 ماه زمان برد تا باراک اوباما سکوتش را در مقابل فردی که خود کلید کاخ سفید را به دستش سپرده، بشکند و او را به باد انتقاد بگیرد. رئیس‌جمهور پیشین آمریکا دیروز در جمع دانشجویان دانشگاه ایلینوی برای نخستین‌بار طی حدود 2 سالی که از ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ می‌گذرد، بالاخره از حاشیه به متن سیاست نقل مکان کرد و رو در روی جانشینش در کاخ سفید ایستاد. اوباما با اشاره به شرایط سیاسی آمریکا در دوره ترامپ گفت: «این وضعیت به هیچ وجه عادی نیست؛ روزهای خطرناکی را پشت سر می‌گذاریم.»
سخنرانی یک‌ساعته اوباما پرشور بود و انتقادی. او خطاب به هوادارانش گفت که قصد داشته به سنت دیگر رؤسای جمهور آمریکا، پس از پایان دوره ریاست‌جمهوری‌اش بار دیگر وارد سیاست نشود اما شرایط حساس این روزهای آمریکا باعث شده تا سکوتش را بشکند و از طرفداران حزب دمکرات بخواهد قوی‌تر از گذشته پای صندوق‌های رأی حاضر شوند. اوباما که به‌نظر می‌رسد برای پیروزی دمکرات‌ها در انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره عزمش را جزم کرده، هشدار داد که «ادامه حیات دمکراسی در آمریکا» به شرکت در انتخابات پیش رو بستگی دارد. او گفت: «این انتخابات مهم‌ترین انتخاباتی است که من در عمرم دیده‌ام.» اوباما بلافاصله اضافه کرد: «شاید بعضی از شما با خود بگویید که من اغراق می‌کنم، اما نگاهی به سرخط خبرها نشان می‌دهد که شرایط این روزهای آمریکا متفاوت از گذشته است.»
رئیس‌جمهور پیشین آمریکا به انتشار مقاله‌ای در یکی از شماره‌های هفته گذشته روزنامه نیویورک‌تایمز اشاره کرد و گفت که نویسنده ناشناس این مقاله که گفته می‌شود از اعضای ارشد تیم ترامپ در کاخ سفید است، می‌گوید با تعداد دیگری از همکارانش در کاخ سفید یک هسته مقاومت تشکیل داده‌اند تا اقدامات مخرب ترامپ را خنثی کنند. او این وضعیت را نشانه‌ای از وخامت اوضاع اداره کشور در آمریکا توصیف کرد و در عین حال گفت: «آنها با این کارشان خدمتی نمی‌کنند؛ نمی‌شود 90درصد اقدامات ترامپ را اجرا کرد و بعد گفت نگران نباشید. ما جلوی آن 10درصد باقیمانده را گرفته‌ایم.»
نخستین نشانه‌های تصمیم باراک اوباما برای بازگشت به سیاست از حدود 2 ماه پیش نمایان شد؛ زمانی که با انتشار یک فهرست 81 نفره، نامزدهای مورد حمایتش از حزب دمکرات را در مناطق مختلف آمریکا معرفی کرد و از هوادارانش خواست «برای بازگرداندن فرصت‌های از دست رفته» پای صندوق‌های رأی حاضر شوند. او در پستی توییتری نوشت که مطمئن است این افراد در کنار هم می‌توانند فرصت‌های از دست رفته در آمریکا را بازگردانند، اتحادهای این کشور در جهان را ترمیم کنند و بار دیگر به حکومت قانون مجال حضور دهند. او برای ترغیب رأی‌دهندگان نوشته است: «البته آنها قبل از هرچیز به رأی ما نیاز دارند.»
اوباما در سخنرانی دیروزش سعی کرد بخشی از اتهاماتی که ترامپ طی مدت حضورش در کاخ سفید متوجه او کرده بود را پاسخ دهد و در خلال آن انتقاداتش به رئیس‌جمهور کنونی را هم مطرح کند. او گفت که ترامپ بهبود وضعیت اقتصادی آمریکا را دستاورد دولت کنونی معرفی کرده درحالی‌که سنگ بنای بسیاری از شغل‌‌هایی که امروز ایجاد شده پیش از دوره ریاست‌جمهوری او گذاشته شده است. او همچنین سخنان نژادپرستانه ترامپ را زیر سؤال برد و اقدامات دولت ترامپ در زمینه بهداشت عمومی و همچنین نحوه عملکردش در طوفان ماریا در پورتوریکو را ناامید‌کننده توصیف کرد.
اوباما حزب جمهوریخواه را هم از انتقاداتش بی‌نصیب نگذاشت و گفت که آنها بوده‌‌اند که زمینه ریاست‌جمهوری ترامپ را فراهم کرده‌اند. او همچنین ناتوانی این حزب در مهار اظهارنظرهای ترامپ را مایه سرافکندگی خواند و گفت که طی این مدت، توییتر ترامپ به «نسخه الکترونیک یک سیرک» تبدیل شده است. او در میان هیاهوی هوادارانش که تجمع‌های انتخاباتی 2سال پیش را تداعی می‌کرد، گفت: «چه اتفاقی برای حزب جمهوریخواه افتاده است؟ آنها که زمانی مبارزه با کمونیسم جزو اصول سیاست خارجی‌شان بود، اکنون با رئیس سابق ک‌گ‌ب (سرویس جاسوسی شوروی) نشست و برخاست دارند؟ اینها بازهم به‌دنبال گرفتن کرسی‌های کنگره هستند.» اوباما برای چندمین‌بار از طرفداران حزب دمکرات خواست برای «بازگرداندن عقلانیت به سیاست» پای صندوق‌های رأی حاضر شوند. او گفت: «اگر وضعیت کنونی را نمی‌خواهید، غر نزنید، هشتگ نزنید، مضطرب هم نشــوید، عقب‌نشینــی هم نکنید، رأی بدهید!»
واکنش در اردوگاه جمهوریخواهان
بازگشت پرقدرت و ناگهانی اوباما به عرصه سیاست را باید تزریق خون تازه به رگ‌های حزب دمکرات دانست؛ اتفاقی که البته گویا در اردوگاه مقابل آنقدرها جدی گرفته نشده است. دیروز اندکی پس از سخنرانی اوباما، ترامپ در آن سوی آمریکا در ایالت مونتانا در جمع هوادارانش که هیچ از جمع هواداران اوباما در دانشگاه ایلینوی کم نداشتند، سخنان رئیس‌جمهور پیشین را «خواب‌آور» توصیف کرد. او گفت: «متأسفم؛ من صحبت‌های او را دیدم ولی خوابم گرفت. به‌نظر من صحبت‌های او خیلی خوب بود؛ خوب بود برای چرت‌زدن.»
واکنش دونالد ترامپ به اوباما آنقدرها عجیب نبود؛ او طی 2 سال گذشته و پیش از آن در جریان رقابت‌های انتخاباتی ریاست‌جمهوری هر جا توانسته، اوباما و اقدامات دولتش را مورد تمسخر قرار داده و به‌شدت به او تاخته است. او در جایی گفته بود که اوباما به جای ریاست‌جمهوری «بهتر بود برود گلفش را بازی کند».
در میان چهره‌های مطرح حزب جمهوریخواه هم کمتر کسی اظهارنظر کرده است. جمهوریخواهان تصور می‌کنند حزب دمکرات در شرایط بدی قرار دارد و آنها مثل انتخابات ریاست‌جمهوری، پیروز انتخابات کنگره هم خواهند بود. تنها لیندسی گراهام، سناتور جمهوریخواه، در پستی توییتری نوشت: «هرچه اوباما از روزهای خوب گذشته بگوید، شانس پیروزی ترامپ بیشتر می‌شود؛ فراموش نکنیم اساسا پیروزی ترامپ ثمره دوره بی‌خاصیت ریاست‌جمهوری اوباما بود.»
آمریکایی‌ها 8 هفته دیگر برای شرکت در انتخابات میان‌دوره‌ای به پای صندوق‌های رأی می‌روند. در این انتخابات رقابت بر سر تمامی کرسی‌های مجلس نمایندگان و یک‌سوم کرسی‌های مجلس سنا خواهد بود. انتخاب 39 فرماندار نیز همزمان با این انتخابات انجام می‌شود. دمکرات‌ها اکنون از 435 کرسی مجلس نمایندگان، 193کرسی را در اختیار دارند. آنها برای اینکه بتوانند در مجلس نمایندگان دست بالا را داشته باشند باید علاوه بر حفظ کرسی‌های فعلی، 23کرسی دیگر را از چنگ جمهوریخواهان درآورند. وضعیت مجلس سنا متفاوت است؛ هر ایالت آمریکا در سنا دارای 2کرسی است. از مجموع 100کرسی سنا، هر دو سال یک‌بار در جریان انتخابات میان‌دوره‌ای، یک‌سوم کرسی‌ها به رقابت گذاشته می‌شوند. با توجه به اینکه جمهوریخواهان 51کرسی سنا را در اختیار دارند، دمکرات‌ها می‌توانند با تغییری کوچک در وضعیت کرسی‌های سنا، کنترل این مجلس را به‌دست بگیرند. اکنون با حضور باراک اوباما در میدان سیاست، تب انتخابات بار دیگر در آمریکا بالا گرفته است.
در همینه زمینه :
