بازگشت ایرالکو به روزهای اوج

مریم جباری| اراک - خبرنگار:


چند سالی است مشکلات شرکت «ایرالکو» به عنوان یکی از واحدهای مهم صنعتی کشور در تولید شمش آلومینیوم به یکی از دغدغده‌های مسئولان استان مبدل شده و این امر تا حدی پیش رفته که در چند وقت گذشته وزیر صنعت بارها در مورد آینده آن واکنش نشان داد. ایرالکو به عنوان بزرگ‌ترین واحد معدنی کشور و از جمله واحدهای خصوصی‌شده صنایع معدنی است که از دیگر واحدهای خصوصی‌شده مستثنی نبوده و حواشی مختلفی را در چند سال گذشته با خود داشته که از جمله آن‌ها می‌توان به رکود کارخانه،  کاهش میزان تولید و موضوع آلایندگی کارخانه در اراک اشاره کرد. با این حال در تاریخ ۶ تیر ۱۳۹۷ «احمد مجیدی» به عنوان مدیرعامل این شرکت انتخاب شد و با انتخاب این مدیر روزنه‌های امید دوباره برای بازگشت بزرگ‌ترین واحد معدنی کشور به روزهای درخشان در اذهان ایجاد شد. مجیدی به تازگی در نشست رسانه‌ای با مطبوعات و رسانه‌های استان مرکزی از آینده و اهداف ایرالکو گفت. 

 مدیرعامل ایرالکو معتقد است به منظور توان رقابت و ماندن در چرخه صنعت، هنر اول ما حفظ نیروهای موجود و هنر دوم اضافه نکردن نیروی مازاد به شرکت است. 

مجیدی درباره عملکرد و فعالیت‌های این شرکت گفت: یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین تولیدات این کارخانه تولید شمش آلومینیوم است که هم‌اکنون در کشور 3 کارخانه مجموعاً با ظرفیت 350 هزار تن در تولید این محصول فعالیت دارند. بر اساس آماری که از وزارت صنعت، معدن و تجارت موجود است این 3 کارخانه شمش مورد نیاز 11 هزار کارخانه و کارگاه را تأمین می‌کنند و در این بخش‌ 250 هزار نفر نیز مشغول به فعالیت هستند. 

مدیرعامل ایرالکو با اشاره به این که این شرکت 4700 نفر پرسنل دارد که ماهانه باید 26 میلیارد تومان حقوق و دستمزد برای آن‌ها پرداخت شود، ادامه داد: اگر تمامی خطوط در این شرکت کار کنند تولید شمش در این شرکت از 160 هزار تن به 180 هزار تن در سال خواهد رسید. این در حالی است که هم‌اکنون خطوط 5 در حال بهسازی است و از 140 دیگ حدود 48 دیگ فعالیت دارد.  مجیدی افزود: 80 درصد مواد اولیه این شرکت از کشور چین، هند و ترکمنستان تأمین و 20 درصد از داخل کشور تأمین می‌شود با این شرایط طبیعتاً چالش اولیه ما تأمین مواد اولیه است. 

وی اظهار کرد: برای این که بخواهیم از تولید اطمینان داشته باشیم برای 6 ماه باید مواد اولیه را در داخل کارخانه ذخیره داشته باشیم، اما متأسفانه این اتفاق نیفتاده است. به طور مثال هم‌اکنون برای 3 روز پودر آلومینیوم در داخل کارخانه وجود دارد؛ البته این شرایط حدود 7 سال است در این کارخانه وجود دارد و اگر شرایط به تعادل نرسد تولید کارخانه متوقف می‌شود و با مشکل مواجه خواهیم شد؛ زیرا هر دیگی که بخواهد مجدداً بازسازی شود نیاز به یک میلیارد تومان هزینه دارد. 


تامین 40 درصد از تولیدکنندگان

مدیرعامل ایرالکو گفت: تا سال گذشته مشکلات کمتر بود، اما از زمانی که سیاست‌های ارزی مطرح شد و قیمت ارز به 4200 هزار تومان رسید انتظار ما از دولت این بود که ماهانه 25 میلیون دلار به منظور تأمین مواد اولیه در اختیار این شرکت قرار دهد. 
مجیدی بیان کرد: متأسفانه علی‌رغم صحبت‌هایی که در شبکه‌های خبری در زمینه تأمین ارز تولیدکنندگان می‌شود، اتفاق مثبتی رخ نداده و تقریباً 40 درصد ارز مورد نیاز تولیدکنندگان تأمین شد و برای تأمین مابقی مواد مورد نیاز مجبور به صادرات شمش به صورت تهاتری و وارد کردن مواد اولیه شدیم. 

وی ادامه داد: به طور مثال با توجه به نیاز این شرکت به 60 هزار تن «آند» در سال مجبور شدیم به جای آن شمش خام صادر و آند وارد ‌کنیم. با تمامی مشکلات هم‌اکنون تولیدات کارخانه به‌اندازه نیاز داخل کشور است. در واقع نیاز کشور 330 هزار تن است که ما تقریباً حدود 340 هزار یا در نهایت 350 هزار تن در سال تولید داریم؛ بنابراین هر ‌اندازه شمش صادر کنیم توان ارائه شمش به کارخانجات داخل را از دست خواهیم داد و ممکن است این واحدها تعطیل شوند.  مدیرعامل ایرالکو افزود: با توجه به افزایش قیمت ارز برای تهیه مواد اولیه ارز مورد نیاز را از بازار آزاد با قیمت 10 هزار تومان تأمین می‌کردیم، اما باید شمش را در بورس با قیمت ارز 4200 هزار تومان به فروش برسانیم.  مجیدی اظهار کرد: با این شرایط رانت عجیبی در بورس ایجاد شد. شمش در بورس ارزان خریده و در بیرون از بورس گران‌تر فروخته می‌شود؛ سود هم نصیب کارخانجات پایین‌دست و یک‌سری از دلالان می‌شود. به طور مثال اگر فردی برای یک هزار تن با همان برگه موافقت اصولی در بورس وارد می‌شد و حدود 20 یا 30 تن سهمیه می‌خرید و بدون این که چراغ کارخانه را روشن و کارگران را سر کار بیاورد، همان شمش آلومینیوم را می‌فروخت، رقم بالایی نصیبش می‌شد. همین مسأله ضرر هنگفتی به ایرالکو وارد کرد. با این شرایط ما، هم باید با مشکلات ارز بنجنگیم و هم باید حواسمان به دلالان باشد. 


سپرده‌گذاری برای دریافت روپیه

مدیرعامل ایرالکو گفت: اگر وضعیت بخواهد به این شکل باشد این کارخانه تا 6 ماه آینده با مشکلات بسیار جدی مواجه خواهد شد. بعد از این قضیه مسأله ارز 9 هزار تومانی سامانه نیما مطرح شد و گفتند شما برای تأمین مواد اولیه باید از بازار ثانویه ارز خود را تأمین کنید که متأسفانه تاکنون نتوانسته‌ایم یک ارز بگیریم. هم‌اکنون ارزی که نیاز داریم روپیه هند است که بانک مرکزی روپیه ندارد، این در حالی است که 84 میلیارد تومان را در بانک توسعه صادرات به مدت یک ماه است برای تأمین روپیه سپرده‌گذاری کرده‌ایم، اما هنوز نتوانسته‌اند روپیه را تأمین کنند. کشور هند برای خرید محصولات از ما فقط روپیه می‌پذیرد. برای آوردن 360 هزار تن پودر آلومینا در سال 14 میلیارد روپیه هند نیاز داریم، زیرا این کارخانه روزی یک هزار تن پودر مصرف می‌کند.  مدیرعامل ایرالکو افزود: پیشنهاد ما به دولت این است که با توجه به این که این کارخانه یک کارخانه مادر است، تهاتر نفت با کالا از چین و هند انجام شود و ما هزینه آن را به بانک مرکزی واریز کنیم. 

وی گفت: با توجه به این که هم‌اکنون در حال بهسازی خط 5 ایرالکو به لحاظ فشارهای محیط زیست هستیم، بعد از گذشت 8 ماه هنوز نتوانسته‌ایم کانتینری را که برای راه‌اندازی دیگ‌ها لازم است، از گمرک ترخیص کنیم. به همین دلیل انتظار ما از دولت این است که تسهیلات کافی برای واردکنندگان و تولیدکنندگان عمده کشور در گمرک‌ها ایجاد کند. 

مجیدی بیان کرد: مشکل بعدی ما در زمینه جذب نیروست. این در حالی است که کارخانه «هورمزال» و «المهدی» که مدیریت آن بر عهده یک نفر است، با تولید 10 هزار تن بیشتر از تولید ایرالکو فقط 2300 نیرو دارد، قطعاً ما نیز می‌توانیم با 2 هزار نفر این میزان تولید را داشته باشیم، اما 4700 نیرو داریم و باز هم مطالبات زیادی از سوی مسئولان برای جذب نیرو وجود دارد. زمانی که نیروی انسانی بیشتر از رقیب باشد هزینه‌های تولید بالا می‌رود و همین مسأله مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند.