نقش مدرسه طبیعت در حفاظت از محیط زیست
مدرسه طبیعت با هدف تعلیم مهارت زندگی و دوستی با محیطزیست، پذیرای کودکان 3تا 12سال است که با رهایی در دل طبیعت و لمس خاک، درختان و جانوران، هر آنچه زندگی ماشینی از آنها گرفته است را بازپس بگیرند. ایده راهاندازی مدرسه طبیعت نخستینبار توسط عبدالحسین وهابزاده، از صاحبنظران محیطزیست کشور مطرح شد و شهریور سال 1393با ابتکار او نخستین مدرسه طبیعت در مشهد شکل گرفت. بعد از آن تعداد این مدارس بیشتر شد تا حدی که هماکنون 63 مدرسه طبیعت در کشور وجود دارد که آماده پذیرش کودکان 3تا 12سال هستند. مژگان احمدیه، مدیر یکی از مدارس طبیعت در تهران درباره چگونگی مدیریت این مدارس، قوانین حاکم بر آن و نحوه آموزش به کودکان درکنش و واکنش با محیطزیست و کارایی آن در زندگی روزمره کودکان به ایرنا گفت: کودکانی که اوقاتی از روز را در مدارس طبیعت میگذرانند، افرادی مسئولیتپذیر، قانونمند و دارای اعتماد به نفس و دوستدار محیطزیست میشوند که تلاش میکنند فارغ از امر و نهی نظام آموزشی، پاسخ پرسشها را خود بیابند. احمدیه افزود: مدارس طبیعت به سبک مدارس آموزش و پرورش اداره نمیشود و تنها به این دلیل که طبیعت، مدرس بزرگی است نام مدرسه را یدک میکشد. کودکانی که در این مدارس اوقات میگذرانند، افرادی هستند که در فضایی طبیعی، رها و آزاد برای خود امپراطوری تشکیل دادهاند و به فعالیتهای خودانگیخته میپردازند. به گفته وی، در مدارس طبیعت، به کودکان فعالیت و رهنمودی دیکته نمیشود و فارغ از نظم و انضباطهای آموزشی، از طبیعت درس میگیرند؛ کودکان 3تا 12سالهای که آواز پرندگان را میشنوند و بدون ترس و واهمه انواع و اقسام پرندگان و جانوران را لمس میکنند و با صدای آب، حرکت برگ درختان، بوی نم باران و سردی برف به بزرگی و عظمت خداوند پی میبرند. از دیدگاه احمدیه، کودکان 3 تا 12 سال، آنچنان به آموزش جدی که هماکنون بهصورت یک تجارت درآمده و کودکی آنان را میگیرد تا در آینده شخص مهمی شوند، نیاز ندارند بلکه کودک نیاز دارد با حضور در طبیعت، به مهارتهای 10گانه زندگی مجهز شود و یاد بگیرد که مسائل را خود حل کند و هنگام استرس و هیجان، برخوردی آگاهانه داشته باشد.
قانون مدارس طبیعت برای تسهیل در مهارتآموزی
احمدیه با اعلام اینکه 4 قانون ساده در این مدارس حاکم است، گفت: قانون اول اینکه نباید بهخودشان و دیگران و حیوانات و درختان و سازههای مدرسه آسیب بزنند و همه با هم دوست هستند. قانون دوم اینکه محدوده مدرسه با یک طناب یا دیوار مشخص شده و کودکان بدون مشورت با تسهیلگر از مدرسه خارج نمیشوند و نکته جالب اینکه محدوده مدرسه طبیعت باغ، با حصاری از طناب مشخص شده که اگر توپ بچهها به آن طرف بیفتد از آن محدوده خارج نمیشوند؛ در واقع احترام گذاشتن به قانون را میآموزند. او افزود: قانون سوم رعایت بهداشت اولیه است؛ به این معنا که کودکان میآموزند پس از لمس طبیعت و سروکار داشتن با حیوانات و شن و ماسه باید دستهای خود را با آب و صابون بشویند و سپس غذا بخورند. براساس قانون چهارم، کودکان هر آنچه برمیدارند را سر جای خود میگذارند. در این وادی، شاید فراز و نشیبهایی بهوجود آید اما در نهایت کودکان هنگام خروج از این مدارس افرادی طبیعتدوست، پیشتیبان و مهربان با همنوع ساخته میشوند. احمدیه تصریح کرد: قانونی هم برای والدین و همراهان وجود دارد که باید در مدت زمانی که کودک در اختیار مدرسه است حضور نداشته باشند یا درصورت حضور اجباری از کودک فاصله بگیرند، زیرا رفتار و احساسات کودک در حضور و عدمحضور والدین متفاوت بوده و به نتیجه مورد نظر منتهی نخواهد شد.