معمای بازی با آرژانتین
شایعه شده بود که فرصت برگزاری یک بازی دوستانه با آرژانتین برای تیم ملی مهیا شده اما سرمربی تیم ملی که همیشه از برگزار نشدن بازی های دوستانه مفید با تیم های بزرگ شاکی بود پاسخ منفی داده است. کیروش در برنامه 90 درباره این مسئله به دو موضوع اشاره کرد؛ اول اینکه این بازی سودی برای ایران پیش از بازیهای آسیایی ندارد و دوم اینکه فدراسیون توان پرداخت هزینه های این بازی را نخواهد داشت. پاسخ کیروش باعث ایجاد ابهامات تازه ای شد. اینکه بازی با تیمی همچون آرژانتین اگر پیش از تورنمنت حیاتی جام ملت ها سودمند نیست چه زمانی میتواند برای ایران سودمند باشد؟ دوم اینکه آیا سرمربی باید درباره هزینههای مالی برگزاری یک بازی دوستانه نظر بدهد و اساسا این مسئله در حیطه اختیارات اوست و ربطی دارد یا نه. شاید گفته شود که کیروش به دلیل شناختی که از تنگناهای مالی فدراسیون فوتبال داشته از سر دلسوزی، مشکل مالی را علت قبول نکردن بازی با آرژانتین مطرح کردهاست. مسئله دیگر اینکه شرکت پیشنهاد دهنده به ایران در تاریخ 7 جولای 2018 (16 تیرماه 97) یعنی زمانی که هنوز بازیهای جام جهانی به اتمام نرسیده بود و تیم ایران از گردونه رقابتها کنار رفته بود پیشنهاد برگزاری این بازی را مطرح کرده. درست زمانی که ادامه همکاری کیروش با تیم ملی در ابهام قرار داشت. آیا کیروش زمانی که هنوز خودش نمیدانسته با تیم ملی همکاری خواهد داشت یا نه درباره بازی با آرژانتین اظهار نظر کرده؟ چرا که بر اساس آیین نامه های فدراسیون انتخاب بازیهای تدارکاتی مستقیم با نظر سرمربی تیم ملی انجام میشود.
بازیهای سودمند
آیا واقعا مشکلات مالی دلیل مخالفت با بازی دوستانه با آرژانتین بود؟ یک منبع آگاه میگوید:« پیشنهادی که به ایران داده شده چیز عجیب و دور از ذهنی نیست. در آمریکا هم جمعیت مهاجران لاتین زیاد است، هم ایرانیها. پس به راحتی میتوان استادیوم را برای بازی با آرژانتین و کلمبیا پر کرد. ظاهرا شرکت ایجنتی که پیشنهاد بازی ایران با تیمهای آرژانتین و کلمبیا را ارائه کرده بود برای حضور ایران در این بازیها مبلغ 600 هزار دلار آمریکا و پرداخت هزینههای رفت و برگشت ایران برای 40 نفر را نیز داده بود. تنها موردی که در این زمینه میتواند علت رد پیشنهاد باشد حضور ایران در خاک آمریکا برای برگزاری این بازیها بوده است. اما شرکت برگزار کننده طی نامهای اعلام کرده بود منتظر پاسخ فدراسیون برای آمادگی حضور در این تورنمنت و همچنین محل برگزاری بازیهای هستیم.»
در واقع این نامهها به صورت یکطرفه به فدراسیون ارسال شده و هیچ پاسخی به آن داده نشده است. اگر فدراسیون در این زمینه اقدامات لازم را انجام داده بود شاید کیروش در برنامه 90 علت رد این پیشنهاد را مشکل مالی فدراسیون اعلام نمیکرد چرا که در صورت حضور ایران در این بازی نه تنها پولی پرداخت نمیشد بلکه درآمدزایی نیز صورت میگرفت. برخی ناظران هم معتقدند اگر شرکت متعلق به یکی از افراد مورد اعتماد کادرفنی تیم ملی، پیشنهاد برگزاری این بازی را مطرح کرده بود، با استقبال سرمربی تیم ملی هم مواجه می شد و حالا جزء برنامه های تدارکاتی تیم ملی قرار داشت. این شرکت مشخص هماهنگ کننده بازیهای تدارکاتی تیم ملی در سال های اخیر بوده که همواره مورد حمایت سفت و سخت سرمربی تیم ملی قرار داشته است.
سابقه تاریخی
در سابقه بازیهای تدارکاتی ایران، مسابقه با برزیل در کشور امارات وجود دارد که این بازی نه تنها برای ایران بار مالی نداشت بلکه بخشی از هزینههای تیم ملی نیز پرداخت شد. ترابیان مسئول سابق امور بینالملل فدراسیون فوتبال درباره برگزاری این بازی میگوید:« اواخر سال 2011 بود و با توجه به اینکه ما دائما با شرکتهای ایجنت بازیها در تماس بودیم، متوجه شدیم یکی از بازیهای تدارکاتی برزیل کنسل شده و آنها بهدنبال تیم هستند. ما به سرعت وارد مذاکره شدیم. قرار بود برزیل به ایران بیاید اما حضور آنها هزینه زیادی برای ما داشت. به همین خاطر تصمیم گرفتیم در ابوظبی بازی را برگزار کنیم. شرکت برگزار کننده نیز کلیه هزینه ها را بر عهده گرفت و نه تنها پولی از ما دریافت نکرد بلکه پول توجیبی بازیکنان ما را نیز پرداخت کرد. البته به این معنی نیست که تمامی بازیهای تدارکاتی از همین فرمول پیروی میکند؛ چراکه پرداخت پول به تیمها بستگی به رنکینگ فیفا دارد. رنکینگ فیفا مشخص می کند که کدام تیم باید پول پرداخت و کدام تیم میتواند پولی دریافت کند.»
شرکت های ایجنت
شرکتهای متعددی در دنیا ایجنت برگزاری بازیها هستند و سود زیادی نیز از این راه بهدست میآورند. ترابیان درباره نحوه درآمد این شرکتها میگوید: «آنچه اهمیت دارد حق پخش بازیهاست. شرکتها از پخش بازیها و همچنین بلیتفروشی سودآوری میکنند. 60 الی 65 درصد درآمد جام جهانی از همین طریق بودهاست. شاید اگر ما هم حق پخش بازیها را در اختیار فدراسیون قرار دهیم برگزاری بازیها در ایران هم برای ما درآمدزا باشد.»
نمونه دیگر، برگزاری بازی پرسپولیس و بایرن مونیخ بود که به گفته محمود خوردبین، سرپرست وقت پرسپولیس هیچ هزینهای برای پرسپولیس دربر نداشته است. خوردبین درباره این بازی میگوید:« آن زمان تمام هزینه های اقامت، ترانسفر و حضور بایرنمونیخ در ایران را اسپانسر پرداخت کرد. ما ریالی برای آن بازی پرداخت نکردیم.» حتی شبکه تلویزیونی ZDF به عنوان شبکه پخش کننده مسابقه برای پخش آن بازی دوربینهای خود را به ایران آورده و در نقاط مشخصی در استادیوم آزادی نصب کرد.
نزدیک به دو دهه پیش، در روزگاری که محسن صفاییفراهانی رئیس فدراسیون فوتبال بود، تیم ملی ایران برای بازی با آمریکا علاوه بر همه هزینههای رفت و آمد و اقامت در آمریکا، از قبل 3 بازی دوستانه 220 هزار دلار هم درآمد کسب کرد. این درآمد در شرایطی بود که آن روزها تیم ملی برزیل برای هر بازی تنها نزدیک به 200 هزار دلار درآمد داشت.
توضیحات کیروش درباره بازی آرژانتین شاید برای فردوسیپور هم قانع کننده نبوده اما اینبار مجری برنامه 90 به سوال اشتباه خود که اینگونه مطرح شد: «امروز گفته شد بازی دوستانه با آرژانتین داریم، اصلا چنین چیزی هست؟» بسنده کرد و مانند بسیاری از ابهامات گفته های کی روش ترجیح داد خیلی راحت از کنارشان بگذرد و چندان وارد چالش با سرمربی تیم ملی نشود.