آمار نداریم، بررسی هم نشده

لیلا شریف

روزگاری دغدغه مهاجرت از ایران محدود به نخبگان بود و کمتر ایرانی‌ای در پستوی ذهنش برای سرمایه‌گذاری دنبال قیمت خانه و ویلا در کشورهای همسایه می‌گشت. در سال‌های اخیر موج علاقه برای مهاجرت به خانواده‌های طبقه متوسط هم رسیده و گویا قرار است خداحافظی‌های طولانی در فرودگاه به بخش عادی زندگی مردم تبدیل شود.
برای فهم میزان دغدغه مسئولان نسبت به افزایش آمار مهاجرت، سراغ نماینده‌های مجلس رفتیم تا بدانیم این موضوع چقدر در میان گپ‌و‌گفت‌های مجلسی مطرح شده است.

سلمان خدادادی که ریاست کمیسیون اجتماعی را برعهده دارد و با توجه به ماهیت کمیسیون متبوعش باید اطلاعات حداقلی در رابطه با مهاجرت در اختیار داشته باشد اما در پاسخ به سؤال ما می‌گوید:« من آمار دقیقی در دست ندارم اما بررسی سازمان‌های مربوطه نشان می‌د‌هد که مهاجرت به‌ویژه در یک‌سال اخیر افزایش یافته است».

او درباره شیوه‌های جدید مهاجرتی به گفتن این نکته بسنده می‌کند؛ «قبلا ما مهاجرت افراد جویای کار یا تحصیل‌کرده‌های دانشگاهی داشتیم که امکان جذبشان در فضای کار کشور وجود نداشت و به‌صورت فردی مهاجرت می‌کردند اما در یک سال گذشته مهاجرت در میان افراد دارای سرمایه، دیده می‌شود. آنهایی که به‌دلیل شرایط اقتصادی امکان سرمایه‌گذاری در داخل ندارند، برای سرمایه‌گذاری به کشورهای همسایه مانند ترکیه، تاجیکستان و آذربایجان علاقه نشان داده‌اند. 
احمد مازنی- نماینده اصلاح‌طلب و رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس- هم اطلاعات قابل اتکایی در مورد مهاجرت ایرانیان به خارج از کشور نداشت؛ «آماری در مورد مهاجرت در اختیار من به‌عنوان نماینده مجلس نیست. این نکته قابل توجهی است و من این پدیده را پدیده اجتماعی می‌دانم که ابعاد سیاسی و فرهنگی هم دارد. مهاجرت نه مثبت است و نه منفی و باید ما دلایل مهاجرت را بررسی کنیم».

سهیلا جلودارزاده هم به‌عنوان یک عضو کمیسیون اجتماعی از آمار و ارقام مهاجرت اطلاعات دقیق ندارد. او می‌گوید: «آمار دقیقی نداریم باید مجلس در مورد این مسئله به‌طور جدی فکر کند. اینکه ما در مورد کلیات بحث کنیم که فایده‌ای ندارد، مردم ما بارها تلاش کرده‌اند تا یک قدم به جلو بردارند اما یک موج می‌آید و آنها را 10 قدم به عقب برمی‌گرداند و انگار بارها روی آب، خانه می‌سازیم. در مجلس در مورد مسئله مهاجرت صحبتی نشده است. سال‌هاست که مسائلی مانند تحصیل، کار و البته مسائل سیاسی موجب هجرت بعضی از ایرانیان به کشورهای دیگر شده است».

او شرایط اقتصادی و سیاسی را به‌دلیل اصلی مهاجرت گره می‌زند؛ «ما باید برنامه‌های توسعه‌مان را خوب انجام می‌دادیم اما متأسفانه به دلایل سیاسی در این زمینه موفق نبودیم. ما باید با بهبود شرایط کسب و کار شرایط کار را بهتر کنیم و در ادامه، اینگونه گریز سرمایه از ایران کم خواهد شد و افراد کمتری با نیت سرمایه به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند».

با نگاهی گذرا به گفته‌های این 3نماینده مجلس این واقعیت نمایان می‌شود که با وجود شدت‌گرفتن علاقه مردم به مهاجرت، مقام‌های مسئول و نماینده‌های مردم در خانه ملت هنوز در بی‌خبری به‌سر می‌برند و نه‌تنها این موضوع و دلایلش به دغدغه آنها تبدیل نشده است بلکه آمار درستی از ایرانی‌هایی که برای همیشه از کشورشان خداحافظی کرده‌اند، در دست ندارند.