بلگراد؛ در جست و جوی خوشبختی

وقتی اسم کشورهای تازه تأسیس اروپای شرقی، مثل صربستان ، مقدونیه،کرواسی و... به میان می‌آید، بیشتر یاد مهاجران غیرقانونی می‌افتیم که از سوریه، آفریقا، افغانستان و حتی ایران، راهی این کشورها شده‌اند تا بعد از پناهنده شدن، شاید راهی به اروپا پیدا کنند. هر از چندی هم نشست‌ها و جلساتی برگزار می‌شود تا قوانینی و سختگیری‌هایی تدوین بشود و جلوی این مهاجرت‌ها گرفته شود. اما تازگی‌ها پدیده‌ای دیگر هم باب شده است؛ مهاجرت‌های دائمی ایرانی‌ها به کشورهایی مثل صربستان و ... . 

تصمیم پردردسر صرب‌ها

از سال گذشته بود که صربستان برای تقویت درآمد گردشگری خود، تصمیم گرفت سهمی از گردشگران ایرانی داشته باشد. بلغارستان هم به‌واسطه حذف روادید چنین شرایطی داشته ولی دردسرهای‌ پیش آمده باعث شد بعد از صحبت‌هایی که با مسئولان ایرانی انجام داد، روادیدها را حذف کرد. همین امر کافی بود تا موج جدید مهاجران ایرانی مقصد جدیدشان را پیدا کنند؛ صربستان. برای این مهاجران، صربستان دروازه‌ای بود برای اقامت و رسیدن به اروپا. معضل بلیت‌های یک‌طرفه و پاسپورت‌های جعلی و... هم با همین رویکرد بود که اتفاق افتاد. حتی خبر سرگردانی 6 هزار ایرانی در بلگراد هم پیچید که البته در این خبر، اما و اگرهایی هم وارد شد. ولی ظاهرا صرب‌ها در اینکه سهم خودشان از سرمایه‌گذاران و گردشگران ایرانی را بردارند، کاملا جدی هستند و امیدوارند که این معضلات سریع‌تر حل شود. 

سختگیری‌ها؛ بعد از پاسپورت‌های جعلی

صربستان، در میان کشورهایی چون بوسنی و هرزگوین، کرواسی، مونته‌نگرو، مقدونیه، بلغارستان، رومانی و مجارستان احاطه شده است. این کشورها نیز هر از چندی مقصد مهاجران ایرانی قرار می‌گیرند؛ کشورهایی چون بلغارستان و ... . البته کشورهای حوزه بالکان چون کوزوو، مقصدهای جالب و جذابی نیستند. صربستان به واسطه نزدیک بودن سبک زندگی‌اش به اروپا و نیز ارزانی نسبی زندگی در آن، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. ضمن اینکه این صربستان بود که پا پیش گذاشت تا با تصویب قانون، تعداد بیشتری از مهاجران را جذب کند. البته سفیر صرب‌ها در ایران، گفته است که تا پایان سال گذشته، نزدیک 7هزار ایرانی به این کشور سفر کرده‌اند. هرچند که آمارهای غیررسمی از تعداد بیشتر ایرانیان پناهنده حکایت داشت که در کمپ‌های این کشور زندگی ناگواری را داشتند. به همین دلیل بود که برای سفر به این کشور، سختگیری‌هایی مثل بلیت‌های دو‌طرفه و محل دقیق اقامت و... را هم مشخص کردند. 

جدا از صربستان، تاکنون موج مهاجرتی خاصی به سمت و سوی کشورهای تازه تأسیس اروپای‌شرقی صورت نگرفته است؛ تنها موج مهاجرتی، موج پناهندگان است که از طریق ترکیه، مقدونیه، بوسنی و کشورهای دیگر، سعی می‌کنند خودشان را به صربستان و سپس مجارستان برسانند. بلغارستان و بوسنی و کشورهای دیگر هم بیشتر جنبه گردشگری و توریستی دارند. بلغارستان اساساً کشور گرانی محسوب می‌شود. از سوی دیگر چون موج مهاجرتی جدید ایرانیان، بیشتر شامل طبقه متوسط و زیر متوسط می‌شود، طبیعی است که کشور گرانی چون بلغارستان نمی‌تواند برای این جامعه هدف، جذابیتی داشته باشد.

پس صربستان محل مراجعه این مهاجران متوسط و زیر متوسط قرار می‌گیرد. مرز صربستان و مجارستان به شدت محافظت می‌شود؛ چرا که مجارستان عضو اتحادیه اروپا بوده و کسانی که بتوانند مقیم این کشور شوند، می‌توانند از ویزای شینگن و مزایای دیگر سود ببرند. مرز این دو کشور، با سیم خاردار و نیروهای پلیس به‌شدت کنترل می‌شود. هدف نهایی مهاجران البته کشورهایی چون آلمان، ایتالیا ، فرانسه و... هستند. آلمان در سال ۲۰۱۷ میلادی با کاهش ۷۳درصدی نسبت به سال گذشته، نزدیک 200هزار مهاجر را پذیرفته است.

بعد هم ایتالیا قرار دارد با نزدیک 130هزار درخواست پناهندگی. ترکیه و فرانسه هم با رقمی نزدیک‌تر و فاصله‌ای سه، چهار موردی در رتبه‌های بعدی قرار داشته‌اند.