دوزخیان روی زمین

سعید مروتی

برای دوزخیان روی زمین بدبختی تمامی ندارد؛ مهاجرانی که برای زندگی بهتر به اسپانیا و شهر بارسلون آمده‌اند در جایی روزگار می‌گذرانند که بیغوله‌ای وحشتناک است و ربطی به تصویر کارت‌پستالی که از بارسلون دیده‌ایم ندارد. ایناریتو در «زیبا» دوربینش را به نقاطی از شهر برده که معمولا فیلمسازان علاقه‌ای به نشان دادنش ندارند؛برای همین خبری از زیبایی‌های بارسلون «ویکی کریستینا بارسلونا» (وودی آلن) در زیبای ایناریتو نیست. خاویر باردم در نقش اکسبال خلافکاری مهربان است که گویی پس از تفرجی عاشقانه در فیلم وودی‌آلن، حالا در نقاطی دیگر از بارسلون و در کوچه و خیابان‌های نکبت‌زده روزگار می‌گذراند. پدر اکسبال در دوران ژنرال فرانکو از اسپانیا گریخته و در غربت از دنیا رفته؛در مکزیک که زادگاه کارگردان فیلم است. 

اکسبال که متوجه شده سرطان دارد و فقط 2 ماه زنده می‌ماند می‌خواهد از این فرصت کوتاه برای ساختن آینده فرزندانش استفاده کند. این خط اصلی فیلم زیباست ولی مسئله مهاجران هم برای ایناریتو اهمیت ویژه‌ای داشته؛ مهاجران غیرقانونی چینی که در کارگاه‌هایی مخفی کیف‌های مارک‌‌دار تقلبی تولید می‌کنند. مهاجران غیرقانونی سنگالی که این کیف‌ها را کنار خیابان‌ها می‌فروشند و اکسبال برای آنها دلالی می‌کند و با ماموران پلیس کنار می‌آید. آنچه ایناریتو از زندگی مهاجران به نمایش می‌گذارد تلخ و تکان‌دهنده است. 

گروهی درگیر انواع و اقسام مشکلات و گرفتاری‌هایی هستند که اکسبال هم نمی‌تواند کار خاصی برایشان انجام دهد. مهاجران چینی در خوابگاهی سرد اقامت دارند و بخاری‌هایی که اکسبال برایشان می‌خرد موجب گازگرفتگی و مرگشان می‌شود. با زیستی که ایناریتو از زندگی فلاکت‌بار مهاجران چینی به نمایش می‌گذارد این مرگ جمعی می‌تواند یک موهبت محسوب شود. مهاجران آفریقایی هم شرایط بهتری ندارند. مسئله اقامت غیرقانونی در اسپانیا، به عنوان تهدیدی دائمی بالای سر همه این دوزخیان روی زمین است. ایناریتو در زیبا تصویری تکان‌دهنده از مهاجرت ارائه می‌دهد.