غدیر سرمایه معنوی برای هدایت بشر است

حجت‌الاسلام حسن نظری‌شاهرودی| معاون جامعۀ مدرسین و رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه:

 غدیر فقط یک روز نیست؛ کلید خوردن تاریخ است به وسعت جهان و به عمق بشریت و انسانیت. اهمیت عید غدیر به عنوان عیدالله الاکبر چنان است که در روایت‌ها توجه بسیاری به آن شده است؛ برای مثال از آداب مورد تأکید در این روز مصافحه و تبریک به یکدیگر است. چنان‌که امیرالمؤمنین(ع) می‌فرمایند: «در روز غدیر، هنگامی که با هم ملاقات می‌کنید، همراه سلام کردن با یکدیگر دست بدهید.» امام رضا(ع) نیز می‌فرمایند: «روز عید غدیر، روز تهنیت‌گویی بعضی از شما به بعضی دیگر است.

 هرگاه مؤمنی با برادرش ملاقات کرد، بگوید: الحمد لله الذی جعلنا من المتمسکین بولایه امیرالمؤمنین و الائمه سلام‌الله علیهم/ ستایش مخصوص خداوندی است که ما را از پیوستگان به ولایت امیرالمؤمنین و امامان قرار داد.» شاد کردن دیگران در چنین روز بزرگی از دیگر سفارش‌های ائمه اطهار(ع) به ماست. چنان‌که امام علی(ع) در این مورد می‌فرمایند: «در روز عید غدیر گشاده‌رویی را در میان خویش و شادمانی را در ملاقات‌هایتان ابراز کنید.» حضرت ثامن‌الحجج، علی‌بن موسی‌الرضا(ع)، نیز تأکید می‌کنند: «روز غدیر، روز لبخندزدن در چهره مردم با ایمان است. پس هرکس در روز غدیر به چهرۀ برادرش لبخند بزند خداوند متعال در روز رستاخیز به او نظر رحمت اندازد و هزار حاجت او را برآورد و کاخی از نور سفید برای او در بهشت برافروزد و صورتش را خرم گرداند.» 

این‌ها گوشه‌ای از فضایل و آداب مخصوص روز غدیر است و احادیث بسیاری نیز در این زمینه وجود دارد که در کتاب‌های دینی ما به تعداد زیاد مورد توجه قرار گرفته است. مهم این‌که بدانیم غدیر سرمایه‌ای بس عظیم و مهم است که فرهنگ شیعه از آن نشأت ‌گرفته است. این واقعه اما فقط اختصاص به شیعیان ندارد. بلکه شیعه باید این سرمایه معرفتی را به دیگران نیز انتقال دهد تا زمینه سعادت و نیک‌فرجامی بشر فراهم شود. 

 اعتقاد و باور به امامت و ولایت ریشه و خاستگاه تاریخی دارد. اگر به هویت تاریخی خود مراجعه کنیم، به خوبی در می‌یابیم که مردم ایران از همان زمان که اسلام را به عنوان دین خود قبول کردند، ولایت امام علی‌بن ابی‌طالب(ع) را هم پذیرفتند و به باور و اعتقاد عمیق قلبی آنان تبدیل شد؛ بنابراین اگر به دنبال تبیین غدیر هستیم، نباید فقط به شرح ماجرای غدیر در این روز و اعلام ولایت امیرالمؤمنین(ع) از سوی پیامبر اکرم(ص) به اذن و خواست الهی بسنده کنیم. 

باید شرایط و اقتضائات لازم امروز به موضوع ولایت و امامت و تکلیف نسل کنونی در این عرصه را به درستی تبیین و تشریح کنیم. بدون توجه به این نکته، نخواهیم توانست به شبهه‌ها در این مورد پاسخ مناسب و لازم را بدهیم. نکته بسیار مهم و کلیدی در این مورد این‌که در شرایط حساس کنونی پاسخ به شبهه‌ها و دفاع از ولایت و غدیر باید با حفظ وحدت ایرانی و اسلامی و تأکید بر ریشه تاریخی و هویت مذهبی ما باشد. نباید از یاد ببریم که غدیر بالاترین نشانه و عامل وحدت مسلمانان است؛ بنابراین همه موظفیم در زمینه تحکیم وحدت میان مسلمانان و پرهیز از دودستگی بکوشیم. 

 امید آن‌که در این روز بزرگ با شادمانی کردن و شاد کردن دیگران در ترویج معارف و آموزه‌های ناب غدیر در جامعه نیز به سهم خود کوشا باشیم.