مصیبت خودروی گران اما کم‌هزینه

  خبر: مهرداد تقی‌زاده، معاون حمل‌ونقل وزیر راه و شهرسازی می‌گوید: در رابطه سیاست‌های خودرویی و قیمت سوخت در ایران، به‌جای پایین بودن قیمت خودرو و بالا بودن هزینه نگهداری، برعکس عمل شده و خودرومحوری را باب کرده است. تقی‌زاده با تأکید بر اینکه ما به‌دنبال جلوگیری از کاهش واردات یا تولید خودرو در داخل کشور نیستیم، می‌افزاید: برای متناسب‌سازی توسعه حوزه‌های حمل‌ونقلی و کاهش تلفات جاده‌ای، باید مانند کشورهای توسعه‌یافته، قیمت خودرو را کاهش و هزینه نگهداری و سوخت آن افزایش یابد.

  نقد: این روزها وزارت صنعت و خودروسازان برای واقعی‌سازی‌ قیمت خودرو و رساندن قیمت کارخانه به 5 درصد کمتر از قیمت حاشیه بازار چانه‌زنی می‌کنند. با ادامه روند فعلی هم شهرها به پارکینگ خودروسازان تبدیل خواهند شد.

این مسئله مورد نقد معاون وزیر راه و شهرسازی قرار گرفته و خواستار اصلاح آن شده است. ظواهر امر نشان می‌دهد در صورت تداوم وضع فعلی نه دولت که از محل تعرفه واردات منتفع می‌شود و نه خودروسازان که از بازار انحصاری و امن خود رضایت دارند، هیچ‌کدام رضایت ندارند منافع سهل‌الوصول خود را برای منافع ملی و دیربازده‌تر از دست بدهند. هرچند تجربه کشورهای توسعه‌یافته ثابت می‌کند رویکرد دولت در تعیین قیمت سوخت و خودرو کاملا اشتباه است.

تقریبا همه می‌دانند که یک خودروی پیشرفته مدرن در کشورهای اروپایی چندان تفاوت قیمتی با یک خودروی قدیمی ایرانی ندارد و یک شهروند اروپایی می‌تواند با بهترین شرایط یک خودروی پیشرفته خریداری کند اما شاید بسیاری ندانند که یک اروپایی سالانه چه مبالغ سنگینی برای تهیه قطعه، هزینه سوخت و پرداخت عوارض مختلف پرداخت می‌کند و اتفاقا پرداخت همین هزینه‌ها باعث می‌شود چندان از خودروی شخصی استفاده نکند.

در این کشورها، درآمدهای هنگفتی از محل استفاده شهروندان از خودرو نصیب دولت و شهرداری‌ها می‌شود و بخش عمده این درآمدها به توسعه حمل‌ونقل عمومی تخصیص می‌یابد. اتفاقی که در ایران کاملا برعکس رخ می‌دهد، افراد خودروهای بی‌کیفیت گران می‌خرند اما در کنار استفاده از آن هزینه چندانی نمی‌پردازند.