گزارش همشهری از بزرگترین پروژه ساختمانی غرب پایتخت که در ساخت ایران مال رخ داده است
بیرون از قاعده
تخلف پروژه ایران مال 210هزار مترمربع اعلام شده است / این پروژه یک میلیون و 669 هزار متر مربع مساحت دارد
سیدمحمد فخار|خبرنگار:
مگا یعنی 10 به توان 6؛ اگر این عدد را از نگاه یک میلیاردر ببینید، عددی چشمگیر است. اگر در میان قشر متوسط مطرح شود، زیادتر از شمار متداول است، اما قشر ضعیف هنوز در ریاضیات به جرگه اینگونه اعداد وارد نشده و نمیشوند. سخن از بزرگترین تخلف در گوشه غربی پایتخت است؛ جایی که زمین در سایه دریاچه خلیجفارس و بزرگراههای متعدد و تراکم فروشیهای شهردار پیشین، حکم طلا را پیدا کرده و کوچکترین تخلف در آن بزرگ خواهد بود؛ چه برسد به تخلف 210هزار مترمربعی.
واگذاری بزرگ
مالها و مگامالها در تهران طی سالهای اخیر رشدی قابلتوجه پیدا کردهاند و بیتوجه به بسیاری نیازها و کمبودهای شهری سر از جای جای شهر در آوردهاند. در چنین شرایطی همشهری وضع مالهای تهران را در گزارشهای سریالی پیگیری خواهد کرد.
در سالهال ابتدایی دهه90 سخن از بزرگترین شهربازی خاورمیانه با نام «هزار و یک شهر» دررسانهها پیچید. این شهربازی قرار بود در غرب تهران و نزدیک دریاچه چیتگر ساخته شود و تأمینکننده نیاز شهروندان، عدالت امکانات عمومی، تفریحی و فضایی گسترده برای شادی تهرانیها باشد اما تعلل سازندگان و نرسیدن بودجهها و امکانات لازم باعث شد شهرداری تهران این فضا و زمینهای میلیون متری اطرافش را یکباره بهدستاندرکاران بزرگترین «مال» واگذار کند.
این واگذاری موجب شد بزرگترین سرمایهگذاران کشور در این پروژه گردهم آیند و مختصاتی نجومی برای این پروژه درنظر بگیرند. مساحت ایران مال، یک میلیون و ۶۶۹ هزار مترمربع است که حدود 500 هزار مترمربع آن را واحدهای تجاری تشکیل میدهند.
در فاز اول از یک میلیون مترمربع پروژه، رونمایی شده که دارای 300هزار مترمربع واحد تجاری و تولیدی است. 669هزار مترمربع دیگر در فاز دوم و تا پایان1399 مورد بهرهبرداری قرار میگیرد. این مجموعه 200رستوران دارد.
براساس پیشبینیها در هر ساعت 8هزار خودرو میتواند به این مجموعه وارد و از آن خارج شود. ایران مال دارای 52دسترسی اعم از تونل، پل، زیرگذر و رمپهای مختلف است.
آخرین مذاکرات نیز بهمنظور ایجاد خط مستقیم مترو به این مجموعه انجام شده تا همه امکانات روی کاغذ به نفع این پروژه نجومی باشد. فاز اول دارای یک هتل 5ستاره پلاس با 400اتاق و امکانات بالاست که تا پایان سال به بهرهبرداری میرسد. سایر بخشهای فاز اول نیز در ماههای آینده افتتاح خواهند شد. همچنین در فازهای بعدی طرح شهربازی سرپوشیده آن با 10هزار مترمربع مساحت طراحی شده است.
طراحی و مطالعه این پروژه 2سال به طول انجامیده و اجرای آن 5 تا 6 سال زمان برده است. نخستین فاز ایران مال چندی پیش رونمایی شده و تا چند ماه آینده بخشهای مختلف تجاری، فرهنگی، ورزشی و رفاهی آن به بهرهبرداری خواهد رسید.
کف تخلف ایران مال
براساس اطلاعاتی که از سوی کمیسیون ماده 100 شهر تهران به همشهری رسیده، شیوه محاسبه تخلفات ساختمانی اگرچه براساس جدول مدونی ارزیابی میشود اما پایینترین نرخ املاک تجاری در تهران 10میلیون تومان برای هر مترمربع برآورد میشود. البته قیمت هر مترمربع ملک مسکونی در منطقه22، 8میلیون تومان است و هر مترمربع زمین، 12میلیون تومان قیمت دارد اما برای مشخص شدن متوسط قیمت تخلف مذکور، همان متری 10میلیون تومان، عددی میانگین محسوب میشود.
به نظر میرسد باتوجه به ارقام ذکر شده، ارزش مالی تخلف صورتگرفته در این پروژه به رقمی دستکم 2 هزار و 100 میلیارد تومان برسد.
گزارش شورا و منطقه22
اعداد اعلامی از سوی کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران نشان میدهد ٢١٠هزار مترمربع تخلف در پروژه ایران مال وجود دارد. محمد سالاری، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران در اینباره به همشهری میگوید: یکی از چالشهای اساسی در حوزه شهرسازی تهران اعطای پروانهها و مجوزها بهویژه در پروژههای بزرگ مقیاس چند منظوره همانند مالها و مگامالها صرفا مبتنی بر درآمدزایی بوده است. این در حالی است که یکی از تکالیف طرح تفصیلی که هنوز پس از 7سال تعیین تکلیف نشده، این بوده که شهرداری تهران اگر در پهنههای خاص، مجوز ساخت واحد تجاری، پاساژ، مال و یا مگامال را میدهد، باید این مجوز مبتنی بر یک نیازسنجی و انجام مطالعات جامع برای تعیین نوع بهرهبرداری از کاربری پروژه باشد. در حقیقت باید نوع بهرهبرداری این پروژهها مشخص شود. آنگونه که سالاری اعلام کرده، در گزارشی که از ایران مال به شورا ارائه شده، آمده که قریب به ۲۱۰هزار مترمربع مازاد بر آخرین پروانهای که برای پروژه صادر شده تخلف ساختمانی رخ داده است. مساحت عرصه این پروژه حدود ۳۱۷هزار مترمربع یعنی حدود ۳۲هکتار است و تعداد 8پروانه ساختمانی طی مدت 7سال گذشته برای این پروژه صادر شده است. براساس گزارش ارائه شده توسط شهرداری منطقه۲۲ از تخلف حدود ۲۱۰هزار مترمربعی، ۴۶هزار و ۵۰۰ مترمربع آن بهصورت فضاهای فرهنگی اضافه شده، 3هزار و ۷۰۳ مترمربع توسعه هتل بوده و همچنین 14هزار و ۷۲۹ مترمربع در حوزه توسعه فضای ورزشی بوده است. به علاوه، 1354مترمربع فضای خدماتی، 3827مترمربع مسجد، ۱۵هزار و ۴۲۹مترمربع انبار تجاری، ۵۹۷مترمربع اداری و ۲۷هزار مترمربع هم لابی هتل و ۲۵هزار مترمربع نیز راهپلهها و فضاهای مشاع بوده است. از تخلفات مذکور ۶۷هزار و ۲۵۰ مترمربع نیز بهعنوان فضای پارکینگ اضافه شده است.