گزارش
خط قرمز هستهای
عراقچی: ایران از حق استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای و غنیسازی صرفنظر نمیکند
«رایزنیهای هستهای» یکی از دستورکارهای سفر رئیس دستگاه دیپلماسی ایران به روسیه بود؛ دستورکاری که با تبیین موضع شفاف ایران در این زمینه ازسوی سیدعباس عراقچی همراه شد؛ «ایران از حق استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای و غنیسازی صرفنظر نمیکند».
درحالیکه رئیسجمهور آمریکا در روزهای اخیر بار دیگر ادعای «نابودی تاسیسات هستهای ایران» را تکرار کرد، وزیر امورخارجه ایران هم در گفتوگو با شبکه تلویزیونی قطری «الجزیره» و هم در نشستخبری مشترک با همتای روس خود، بر حق ایران برای غنیسازی تأکید کرد.
«مذاکره»، «تنش میان تهران و تلآویو»، «همکاریهای هستهای ایران و روسیه» و «رویکردهای طرف اروپایی در قبال ایران» از دیگر محورهای مهمی بود که ازسوی عراقچی مطرح شد. مواضع رئیس دستگاه دیپلماسی درباره آخرین تحولات حوزه هستهای و موضوع مذاکره، چه در گفتوگو با «الجزیره» و چه در جریان سفر به مسکو، دربردارنده نکات راهبردی ویژهای است که در ادامه مورد بررسی قرار میگیرد.
مناسبات ایران و آژانس
وضعیت توافق قاهره: اکنون توافق قاهره دیگر کارایی لازم را ندارد.
تجدیدنظر در همکاری با آژانس: باید در نحوه همکاری با آژانس تجدیدنظر کنیم.
نگاه ایرانیان به آژانس: بسیاری از مردم ایران آژانس را مقصر حمله آمریکا و رژیم صهیونیستی به تاسیسات هستهای ایران میدانند.
تأثیر جنگ 12روزه بر بازرسیها: پس از جنگ 12روزه به ناچار همکاری خود را با آژانس متوقف کردیم.
جنگ دوباره؟
جنگ روانی: یک نکته مهم درباره احتمال حمله دوباره به ایران، این است که بهنظر میرسد آنها فعلا روی جنگروانی متمرکزند.
هدف: میخواهند فضای واهمه و التهاب در ایران بهوجود آورند.
رویکرد ایران: ما احتمال جنگ را نادیده نمیگیریم.
واقعیت ماجرا: آمریکاییها و رژیم اسرائیل میدانند جنگ 12روزه یک تجربه شکست خورده بود.
دلیل: آنها در رسیدن به اهدافشان ناکام ماندند.
وضعیت نیروهای مسلح: نیروهای مسلح و مردم ایران، آمادگی دفاع از کشور را در هر شرایطی دارند.
راهبرد: خواهان حل مسائل از طریق دیپلماسی هستیم.
فرصت از دست رفته: در نیویورک تلاش کردم فرصتی برای دیپلماسی فراهم شود، اما اروپاییها و آمریکا در موضوع اسنپبک تصمیم خود را گرفته بودند و درخواستهای زیادهخواهانه داشتند.
راهحل هستهای
گزینه بینتیجه حمله: موضوع هستهای ایران راهحل نظامی ندارد.
دلیل: تکنولوژی و اراده یک ملت را نمیتوان با بمب و حمله نظامی از بین برد.
تجربه گذشته: برای سالهای طولانی تهدید به حمله نظامی میکردند و آن را اجرا هم کردند، اما نتیجهای که میخواستند، نگرفتند.
تحریم: سالهای طولانی مردم ایران را تحریم کردند، اما باز هم هیچ مشکلی حل نشد.
راهحل: هیچ راهحلی جز «دیپلماسی» وجود ندارد؛ این مسیری است که درنهایت مجبورند بهسمت آن بیایند.
وضعیت هستهای ایران: برنامه هستهای ایران از بین نرفته است. تأسیسات هستهای ایران در اثر حمله هوایی آسیب جدی دید، اما دانش و تکنولوژی از بین نرفته است.
مذاکره
شانس توافق: یک راهحل صلحآمیز کاملا دستیافتنی است.
شرط توافق: دوطرف به حقوق هم احترام بگذارند و آمادگی دستیابی به یک توافق براساس منافع متقابل را داشته باشیم.
توصیه به ترامپ: به ترامپ توصیه میکنم به دیپلماسی برگردد.
نظر ایران درباره مذاکره: معتقدم پیدا کردن یک راهحل مذاکره شده قابل دسترسی است.
عدماعتماد به آمریکا: هیچ وقت به آمریکا بهعنوان «مذاکرهکننده صادق» اعتماد نداریم.
سیاست مذاکراتی ایران: ایران بهعنوان کشوری که معتقد به دیپلماسی و راهحلهای مسالمتآمیز است، همواره آماده مذاکره بوده است.
شرط مذاکره: هرگاه احساس کنیم طرفهای مقابل آمادگی یک مذاکره از موضع برابر و براساس احترام و منافع متقابل را دارند، ایران اجابت میکند.
نقش اروپاییها
ضربه به دیپلماسی: اقدام 3 کشور اروپایی در شورای امنیت، ضربه به دیپلماسی بود.
دلیل: اقدام آنها نهتنها مشکلی را حل نکرد، بلکه وضعیت را پیچیدهتر کرد.
مواضع مشترک تهران و مسکو
وزیر امورخارجه ایران در ادامه رایزنیهای خود با مقامهای روس، روز چهارشنبه با همتای خود گفتوگو کرد؛ دیداری که با تبیین مواضع ایران درباره موضوعهای مختلف همراه بود. عراقچی و لاوروف همچنین برنامه رایزنیهای دیپلماتیک 2 کشور را طی 3سال آینده امضا کردند.
7موضع راهبردی در مسکو
تبادل پیام: ازسوی ایران هیچ پیامی برای طرف آمریکایی ارسال نشده است.
خیانت آمریکا: این آمریکاییها بودند که وسط میز مذاکره، با تجاوز نظامی به ایران به دیپلماسی خیانت کردند.
نقش تروئیکای اروپایی: 3 کشور اروپایی دیگر هیچ ظرفیتی برای مذاکره ندارند.
همکاری با آژانس: تا زمان تعیین چارچوبهای جدید برای مقابله با تهدیدهای ایمنی و امنیتی، امکان بازرسی وجود ندارد.
فرایند تصمیمگیری ایران: تصمیمگیری درباره درخواستهای آژانس منحصراً برعهده شورایعالی امنیتملی خواهد بود.
وضعیت قفقاز: ایران با حضور هرگونه نیروی خارجی در منطقه قفقاز مخالف است.
همکاری با روسیه: به حسننیت روسیه در قبال ایران اعتماد داریم.
لاوروف چه گفت؟
ایران حق غنیسازی اورانیوم دارد.
رشد مبادلات تجاری ایران و روسیه در سالجاری 10درصد بوده است.
حقوق کامل ایران، بهعنوان یکی از طرفهای معاهده NPT باید به رسمیت شناخته و رعایت شود.
درباره خنثی کردن اثرات تحریمها رایزنی کردیم.
جهانیسازی با سیاستهای غرب درحال فروپاشی است.
