گزارش
انتقال آب از رگهای تشنه خوزستان
بررسی پیامدهای انتقال آب بینحوضهای میان کارون و زایندهرود در تلویزیون اینترنتی همشهری
مجید جباری | روزنامهنگار
فشار سنگین بر رودخانهها و آبخوانها در کنار کاهش کمسابقه بارش، ایران را به آستانه بحرانیترین دوره کمآبی رسانده است؛ بحرانی که با توسعه طرحهای انتقال آب بینحوضهای، بهویژه میان کارون و زایندهرود تشدید شده است.
دستور تازه برای تسریع پروژههای «ماندگان»، «خرسان۳» و «کوهرنگ۳» بار دیگر مناقشه انتقال آب را داغ کرده است. در نشست تخصصی «آب خوزستان کجا میرود؟» در تلویزیون اینترنتی همشهری، 3نگاه متفاوت به این بحران ارائه شده است.
انتقال آب فقط برای جبران کسری تاریخی
عضو اندیشکده آب دانشگاه صنعتی شریف با استناد به آمارهای رسمی اعلام کرد: از سال ۱۳۶۴ تاکنون هیچ طرح جدیدی برای انتقال آب از حوزه کارون به زایندهرود به بهرهبرداری نرسیده است و تنها 2طرح کوهرنگ ۱ و ۲ اجرا شدهاند که در مجموع سالانه ۵۱۰ میلیون مترمکعب آب منتقل میکنند.
زایندهرود سالانه ۴۲۰ میلیون مترمکعب آب آشامیدنی برای شهرهایی مانند یزد، کاشان، دلیجان، آران و بیدگل و بروجن تامین میکند. در شرایطی که انتقال آب از کارون به زایندهرود از سال ۱۳۶۴ متوقف مانده، در سال ۱۴۰۱ طرح انتقال ۵۵ میلیون مترمکعب از زایندهرود اجرا شده اما مورد نکوهش قرار نمیگیرد.
علی حاجیمرادی توسعه کشاورزی در حوضه زایندهرود را «اشتباه راهبردی» دانست.
کارون دیگر کشش برداشت بیشتر را ندارد
استاد دانشگاه شهید چمران اهواز در این نشست گفت: راه عبور از بحران آب جابهجایی آن نیست. مهدی قمشی تأکید کرد: ایران با کمآبی ساختاری روبهروست و تا زمانی که این واقعیت پذیرفته نشود، بارگذاری جمعیتی، کشاورزی و صنعتی فراتر از ظرفیت ادامه خواهد داشت.
نیاز آب شرب اصفهان در افق ۱۴۲۵ حدود ۴۲۰ میلیون مترمکعب برآورد شده اما این میزان هیچگاه بهطور کامل تامین نشده و بخش عمده آب در عمل به سمت کشاورزی رفته است. او با اشاره به استاندارد جهانی مصرف تنها ۴۰ درصد آب تجدیدپذیر گفت: برداشت در حوضه کارون به حدود ۸۵ درصد و در اصفهان با احتساب برداشت از آب زیرزمینی به بیش از ۱۰۰ درصد رسیده است.
فلات مرکزی نمیتواند همهچیز را با هم داشته باشد
لیلا مرگن، روزنامهنگار و فعال حوزه منابع طبیعی با انتقاد از مدیریت بارگذاری جمعیتی و صنعتی گفت: اگر از ابتدا ارزیابیهای درست انجام میشد، کشور ناچار به این حجم از انتقال آب نمیشد.
مرگن تأکید کرد: فلات مرکزی همزمان توسعه کشاورزی سنتی، صنایع آببر و صنعت جدید را دنبال میکند، درحالیکه این سه با هم جمع نمیشوند.
او با اشاره به کاهش بارش از ۲۳۰ به ۱۲۰میلیمتر گفت: دیگر آبی برای انتقال باقی نمانده است و تا زمانی که تصمیمها براساس ظرفیت واقعی این سرزمین گرفته نشود، بحران آب ادامه خواهد داشت.
