3ستاره جاده‌های ایران

محمد سرابی | روزنامه‌نگار 

امسال تقدیر پلیس راهور فراجا از رانندگان قانونمند، در رسانه‌ها انعکاس زیادی پیدا کرده است. معمولا رانندگان از پلیس انتظار ایجاد محدودیت و اعمال جریمه دارند اما پلیس با قدردانی از رانندگان نشان داد که به‌دنبال الگو‌سازی در فرهنگ رانندگی است و از طرف دیگر، گروه بزرگی از رانندگان به قوانین ترافیکی پایبند هستند. با سرهنگ سیاوش محبی جانشین پلیس راه راهور فراجا در این زمینه صحبت کردیم. او تأکید کرد که این کار، راهی برای تقویت ارتباط پلیس با مردم و افزایش سرمایه اجتماعی است.

3راننده نمونه 
سرهنگ محبی درباره شیوه انتخاب راننده‌های قانونمند می‌گوید: روال کار به این شکل است که از راهداری و اصناف و اتحادیه‌های مرتبط، می‌خواهیم تعدادی از رانندگان قانونمند را معرفی کنند. سوابق اجرائیات این اشخاص تا 5سال گذشته بررسی می‌شود. در مرحله اول هر شخصی را که تصادف کرده باشد، حذف می‌کنیم. سپس تخلفاتی مانند جریمه و نمره منفی گواهینامه را بررسی می‌کنیم. رانندگان اتوبوس‌ها باید حسن اخلاق داشته باشند و مسافران از آنها شکایت نکرده باشند. در نهایت از میان‌ آنها فقط 3نفر انتخاب می‌شوند. معمولا کسانی که به این مرحله نهایی می‌رسند، رانندگان خودرو‌های سنگین هستند که همیشه جزئیات قوانین را به دقت رعایت می‌کنند. او با اشاره به اینکه انتخاب رانندگان قانونمند بیش از 10سال سابقه دارد، بیان می‌کند: هر سال در هفته نیروی‌انتظامی از رانندگان قانونمند قدردانی می‌شود. انتخاب این هموطنان براساس ایمنی در رانندگی و رعایت شاخص‌های قانونی است و به جامعه پیام روشنی ارسال می‌کند که رفتار‌های قانونمند چقدر ارزش دارد. امسال مهدی عربلو و میرعزیز موسوی و مرتضی دریس به‌عنوان رانندگان قانونمند انتخاب شدند.

مسئولیت راننده اتوبوس 
بیش از 40میلیون نفر در کشور گواهینامه رانندگی دارند و نیمی از خانواده‌های ایرانی صاحب خودرو هستند اما راندن اتوبوس‌های بین شهری با همه اینها تفاوت دارد. سرهنگ محبی می‌گوید: پلیس راه همه خودرو‌ها را کنترل می‌کند ولی وضعیت ناوگان مسافری بین شهری به دقت مضاعف نیاز دارد. اتوبوس‌های بین شهری در کمتر از یک درصد تصادف‌ها نقش دارند ولی توجه کنید که در یک اتوبوس زندگی 50-40مسافر در اختیار راننده است. پلیس به‌شدت مراقب تردد اتوبوس‌هاست. هنگام حرکت از پایانه مبدأ، مدیر فنی شرکت، اضافه ساعت رانندگی و نقص فنی احتمالی را بررسی می‌کند. پاسگاه به پاسگاه راننده باید پیاده شود و ساعت بزند. اخیرا در برخی استان‌ها پلیس راه در خروجی پایانه مستقر شده و از همان ابتدا حرکت اتوبوس را ثبت می‌کند. او درباره رانندگان خودرو‌های باری بیان می‌کند:  اکنون پلیس راه به‌دنبال هوشمند‌سازی‌ ناوگان باری بین شهری با سامانه‌ای شبیه «سامانه سپهتن» است تا بتوانیم نظارت روی آنها را هم افزایش دهیم.

بهترین راننده‌های ایران 
پلیس ازاین  3راننده قانونمند تقدیر کرد

راننده‌های قانونمند از نظر راهور کسانی هستند که در 5سال اخیر جریمه نشده و تصادف هم نکرده‌اند. با 3 راننده‌ای که امسال با این عنوان برگزیده شده‌اند صحبت کرده‌ایم. هر 3 راننده گفتند که دلیل جریمه نشدن آنها رعایت سرعت مطمئنه است؛ همان عاملی که بی‌توجهی به آن باعث بیشتر تصادف‌ها در جاده‌های ایران است.

میرعزیز موسوی (آذربایجان شرقی)
از سال 77راننده‌ پایه یک هستم و یک کشنده ترانزیت دارم. وزن تریلی 18تن است و 22تن بار دارد، یعنی 40تن بار در جاده در حال حرکت است که اگر از کنترل خارج شود حادثه بزرگی ایجاد خواهد کرد. راه جلوگیری از حادثه هم توجه به تابلو‌هاست. وقتی جایی تابلو حداکثر سرعت 60کیلومتر و بعد از آن 40کیلومتر نصب شده باشد به این معنی است که در حال ورود به محدوده مسکونی هستیم و باید سرعت را کم کنیم. دلیل بیشتر تصادف‌ها خستگی است. حتما دیده‌اید که راننده‌های کامیون و تریلی هر ساعت می‌ایستند، پیاده می‌شوند و نگاهی به لاستیک‌ها می‌کنند. همین کار کوچک باعث هوشیاری بیشتر می‌شود.
مرتضی دریس (خوزستان)
راننده تاکسی پلاک کرایه در مسیر اهواز به بندر ماهشهر هستم و 15سال است که در این مسیر مسافر جابه‌جا می‌کنم. تفاوت سرعت 100کیلومتر و 150کیلومتر 10دقیقه دیرتر رسیدن به مقصد است، ولی در سرعت بالا احتمال تصادف خیلی بیشتر می‌شود، حتی استهلاک خودرو هم بیشتر است چون ترمز‌ها شدیدتر و فرسودگی خودرو زیادتر می‌شود. دلیل تصادف در جاده‌ای که من کار می‌کنم خواب‌آلودگی و نگاه کردن به گوشی تلفن همراه است. متأسفانه ماشین‌های شوتی هم در این جاده‌ زیاد دیده می‌شوند که سرعت خیلی زیادی دارند. البته جاده‌ها شرایط خوبی ندارند و کسی هم نمی‌تواند جاده را جریمه ‌کند. 
محمود عربلو(قم)
28سال است راننده اتوبوس هستم و در مسیر قم - مهران کار می‌کنم. فاصله 11- 10ساعت است. با 2راننده این مسیر را می‌رویم و هر 4ساعت راننده عوض می‌شود. راننده باید به ازای هر 9ساعت کار 16ساعت استراحت کند که در بیشتر مواقع همین نسبت را رعایت می‌‌کنیم مگر زمانی که شرایط خاصی باشد، مثل زمان جنگ 12روزه. مسافرها گاهی اعتراض می‌کنند که چرا آرام حرکت می‌کنید و ما جواب می‌دهیم که نباید از سرعت استاندارد جاده‌ تند‌تر برویم. کنترل اتوبوس به‌دلیل وزن و طول زیاد ساده نیست. البته الان اتوبوس‌ها امکانات ایمنی خیلی بیشتری از گذشته دارند، ولی سرعت غیرمجاز همچنان حادثه‌ساز است. انحراف به چپ خودرو‌های سواری خیلی تصادف ایجاد می‌کند. مخصوصا وقتی راننده‌ها تلفن همراه به‌دست می‌گیرند از لاین خارج می‌شوند.