
معماری ایرانی، شهرت جهانی
نگاهی به بناهای ایرانی که تحسین منتقدان جهانی را برانگیخته و در فهرستهای معتبر بینالمللی جا گرفتهاند

فاطمه عباسی| روزنامهنگار
در نخستین دوشنبهماه اکتبر، جهان روز معماری را گرامی میدارد؛ روزی برای ستایش هنر و دانشی که سرپناه انسان را به تجلیگاه فرهنگ، تاریخ و خلاقیت بدل کرده است. در این میان، معماری ایران با پیشینهای چندهزار ساله، همواره یکی از درخشانترین ستارگان آسمان معماری جهان بوده است. این معماری، تنها مجموعهای از تکنیکهای ساختوساز نیست، بلکه روایتی است از جهانبینی، اقلیمشناسی، عرفان و زندگی اجتماعی مردمان این سرزمین. از شکوه ستونهای سر به فلک کشیده تختجمشید که قدرت یک امپراتوری را به رخ میکشد تا ظرافت و آرامش گنبد مسجد شیخلطفالله که بازتابی از نور الهی است، معماری ایرانی گفتوگویی بیپایان میان انسان، طبیعت و معنویت را به نمایش میگذارد. معماران ایرانی، استادان کار با مصالح بومی بودند. آنها خشت و آجر را به آثاری هنری بدل کردند، با کاشیهای هفترنگ، هندسه مقدس را بر دیوارها نشاندند و با ابداع بادگیرها و قناتها، راهحلی هوشمندانه برای همزیستی با اقلیم خشک و خشن یافتند. این دانش بومی، چنان با هنر و زیبایی درآمیخته که حاصل آن، بناهایی فرازمانی است؛ سازههایی که نهتنها در زمان خود کارآمد و شگفتانگیز بودند، بلکه امروز نیز بهعنوان منابع الهام و شاهکارهای معماری در معتبرترین دانشگاهها، کتابهای مرجع و فهرستهای جهانی مانند فهرست میراث جهانی یونسکو تدریس و ستایش میشوند. در آستانه روز جهانی معماری، به سراغ تعدادی از این سفیران فرهنگی ایران رفتهایم تا ببینیم چگونه نام ایران را در عرصه معماری جهانی طنینانداز کردهاند.