
خداحافظی با جراحی چشم
دانشمندان در سالهای اخیر برای رهایی بیماران از تزریقهای دردناک، قطرههای درمانی را توسعه دادهاند

زهرا خلجی | روزنامهنگار
طی سالهای اخیر بهطور مداوم اخباری درباره توسعه قطرههای چشمی برای جایگزینی جراحیها، تزریقهای دردناک و حتی عینکهای مختلف برای درمان بیماریهای چشمی منتشر شده است. دانشمندان مرتب در تلاش هستند روشهای علمی را بر پایه فناوریهای نوین امتحان کنند و مسیر درمان بیماریهای چشمی را بیمارپسندتر کنند. البته باید درنظر داشت که بیشتر این قطرهها یا فقط برای یک مشکل خاص تأیید شدهاند یا در مراحل آزمایشی هستند و هنوز جایگزین قطعی برای همه بیماران به شمار نمیآیند.
درمان دژنراسیون ماکولا
بیماریهای شبکیه مانند دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD) و رتینوپاتی دیابتی میلیونها نفر را در سراسر جهان تحتتأثیر قرار میدهد و اغلب باعث از بین رفتن بینایی میشود. گزینههای درمانی که اکنون بهطور معمول شامل تزریق مکرر و مستقیم به چشم است روشی دردناک و پرهزینه است. محققان استرالیایی یک قطره چشمی آزمایشی را توسعه دادهاند که میتواند درمان را در آینده آسانتر، کمدردتر و کماسترستر کند. این ابتکار بر لوتئین (یک آنتیاکسیدان طبیعی که بیشتر در سبزیهای برگدار و میوههایی با رنگ روشن یافت میشود) متمرکز است. لوتئین سلولها را از نور مخرب و آسیب اکسیداتیو محافظت میکند و بهطور طبیعی غلظت بالایی در ماکولا، ناحیهای از شبکیه که برای دید مرکزی استفاده میشود، دارد.
درمان دوربینی بدون عینک
پزشکان قطرههای چشمی مخصوصی برای افراد دوربین ابداع کردهاند که میتواند جایگزین عینک مطالعه یا جراحی شود. عینک یا جراحی معمولا میتواند مشکل دوربینی را حل کند، اما بسیاری استفاده از عینک را ناخوشایند میدانند و انجام عمل جراحی برای همه گزینه مناسبی نیست. این مشکل اما با استفاده 2بار در روز قطره چشم حل میشود. مطالعهای که در انجمن اروپایی جراحان آب مروارید و انکساری در کپنهاگ ارائه شد، نشان داد که اکثر افراد پس از استفاده از قطرهها میتوانند خطوط اضافی را در نمودارهای معاینه چشم بخوانند. این بهبود بهمدت 2 سال پایدار بود. این درمان میتواند جایگزین ایمن و مؤثری برای افرادی باشد که بهدنبال رهایی از عینک هستند یا اینکه نمیتوانند یا نمیخواهند جراحی کنند.
کاهش نیاز به عینک مطالعه
نزدیکبینی باعث تار شدن بینایی در فواصل دور میشود و نیاز به عینک یا لنزهای تماسی را برای بازگرداندن تمرکز چشم ایجاد میکند. اما نخستین قطره مورد تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای بهبود دید نزدیک و تاری ناشی از پیرچشمی اثر موقتی دارد. یک مطالعه ارائهشده در کنگره
(ESCRS 2025) نشان میدهد ترکیبهای دوگانه ممکن است اثر قویتری و پایداری تا ماهها یا حتی سال داشته باشند اما این نتایج هنوز نیاز به تأیید در مطالعات مفصلتر و بلندمدتتر دارند. قطرههای کنترل نزدیکبینی نیز جایگزین برای عینک نیستند ولی از پیشرفت نزدیکبینی در کودکان جلوگیری میکنند.
خداحافظی با پیرچشمی
سازمان غذا و داروی آمریکا قطرههای چشم جدیدی را تأیید کرده که میتوانند جایگزین عینک مطالعه شوند. داروی تجویزی (Vuity) تاری دید مرتبط با سن را که بهعنوان پیرچشمی شناخته میشود، درمان میکند. این قطرهها 2 ماده فعال دارد، پیلوکارپین که مردمک چشم را منقبض و عضله مژگانی را که تمرکز چشم روی اشیا را در فواصل مختلف تنظیم میکند، فعال نگه میدارد و دیکلوفناک، یک داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی که التهاب را کاهش میدهد و به تسکین ناراحتی ناشی از پیلوکارپین کمک میکند. تعدادی از بیماران پیرچشمی وجود دارند که علاوه بر عینک، گزینههای محدودی دارند و کاندیدای جراحی نیستند. این بهترین درمان برای آنهاست.