گزارش کوتاه
نهرکرج؛ شاهرگ فراموش‌شده تهران
شاید کمتر کسی از رهگذران امروز تهران بداند که روزگاری، آب زندگی‌بخش پایتخت نه از سدها و تصفیه‌خانه‌ها، بلکه از جویباری به نام «نهر کرج» می‌آمد. نهر کرج که به آن آب کرج هم می‌گفتند، روزگاری شاهرگ حیاتی تهران بود و امروز تنها در خاطرات تهران‌شناسان و گوشه‌ای از بلوار کشاورز، اثری از آن باقی مانده است.
نهر کرج در میانه قرن سیزدهم خورشیدی به دستور محمدشاه قاجار و با نظارت میرزا آقاسی ساخته شد تا کمبود آب تهران قدیم را جبران کند. این نهر پس از طی مسافتی حدود ۴۰ کیلومتر، علاوه بر تامین آب آشامیدنی، باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی مسیر را نیز سیراب می‌کرد و نقش حیاتی در توسعه باغستان‌ها و اراضی تهران داشت.
یک تهران‌شناس در این‌باره می‌گوید: «آب کرج، یا همان نهرکرج تا سال ۱۳۴۷ به‌صورت آزاد جریان داشت. در آن سال مسیر آب تا سد امیرکبیر بسته شد. تا پیش از آن، هیچ مخزنی وجود نداشت و آب مستقیما وارد اراضی جلالیه می‌شد؛ همان محدوده‌ای که امروز پارک لاله در آن قرار دارد. پس از عبور از آنجا، آب به مرکز تصفیه جلالیه حوالی خیابان دکتر فاطمی می‌رفت.»
نصرالله حدادی در گفت‌وگو با همشهری اظهار می‌کند: « تابستان‌ها مردم از آب نهر برای آب‌تنی استفاده می‌کردند و شب‌ها نیز برای گردش به کنار نهر
می‌رفتند.»
امروزه جریان آب نهر کرج در بلوار کشاورز محدود و راکد شده است. بخش قابل توجهی از مسیر آن به کانال‌های شهری و فضاهای شهری تبدیل شده، اما هنوز بخشی از آب اصلی جریان دارد. مسئولان شهرداری منطقه ۶ تأکید می‌کنند که ساماندهی و بازسازی این کانال با طرح‌های آبنما و فضای سبز می‌تواند هم منظر شهری را بهبود بخشد و هم خاطره تاریخی نهر را زنده نگه دارد.
در همینه زمینه :
