دشمن زیرپوستی

پروانه بندپی | روزنامه‌نگار

پوکی استخوان‌نوعی بیماری خاموش است مختص اواخر سنین میانسالی و سالمندی که در هر 2جنس مرد و زن رخ می‌دهد اما در زنان به این دلیل که بعد از ۵۰سالگی و به‌دنبال یائسگی، هورمون‌های زنانگی از دست می‌روند‌ شایع‌تر است. پوکی استخوان به زبان ساده یعنی اینکه استخوان‌های بدن به‌دلیل کاهش تراکم و استحکام استخوان‌ها به مرور زمان شکننده می‌شوند و با کوچک‌ترین ضربه یا با یک زمین خوردن ساده می‌شکنند.

چرا استخوان‌ها پوک می‌شوند؟
پوکی استخوان به این دلیل «بیماری خاموش» خوانده می‌شود که در ظاهر علامتی ندارد و علائم آن تازه در زمان بروز شکستگی استخوان فرد مشاهده می‌شود. بنابراین پزشکان توصیه اکید می‌کنند که زنان بعد از ۵۰سالگی و مردان بعد از ۶۰سالگی حتما برای سنجش تراکم استخوان به پزشک مراجعه کنند.
دکتر علیرضا استقامتی، فوق‌تخصص غدد درون‌ریز و متابولیسم و استاد دانشگاه درباره علل بروز پوکی استخوان به همشهری می‌گوید: پوکی استخوان دلایل متعددی دارد که بعضی از آنها در اختیار و کنترل ما نیستند، مثل جنسیت، وراثت و ژنتیک و برخی بیماری‌ها مثل پرکاری تیروئید. با این حال عوامل دیگری هم در ابتلا به پوکی استخوان مؤثرند که به سبک زندگی ما برمی‌گردند، مثل بی‌تحرکی یا کم‌تحرکی، نوع تغذیه، مصرف الکل و سیگار، کمبود کلسیم، کمبود ویتامینD و مصرف برخی داروها (مثل کورتیکواستروئیدها، ازجمله کورتون). 


نجات با ورزش
این بیماری هم درمان دارویی دارد و هم درمان غیردارویی. دکتر استقامتی درباره راهکارهای غیردارویی پیشگیری و نیز درمان پوکی استخوان توضیح می‌دهد: یکی از روش‌های غیردارویی درمان پوکی استخوان ورزش است، چون ورزش استخوان‌سازی را تحریک می‌کند.

3توصیه طلایی برای پیشگیری

 تغذیه سالم 
کلسیم: مصرف روزانه منابع غنی از کلسیم مثل شیر، ماست، پنیر، سبزیجات با برگ سبز تیره (مانند کلم و اسفناج)، حبوبات و ماهی‌ ضروری است.
ویتامین D: این ویتامین به جذب کلسیم کمک می‌کند. بهترین منبع آن نور خورشید است. همچنین در ماهی‌های چرب (مانند سالمون)، زرده تخم‌مرغ و مواد غذایی غنی‌شده یافت می‌شود. البته مصرف مکمل کلسیم و ویتامینD تحت نظر پزشک توصیه می‌شود.

ورزش منظم 
ورزش منظم و همیشگی به‌خصوص ورزش‌هایی که وزن بدن را تحمل می‌کنند، نقشی حیاتی در تحریک سلول‌های استخوان‌ساز دارد.

اصلاح سبک زندگی 
ترک سیگار و الکل: پرهیز از مصرف دخانیات و محدود کردن مصرف الکل از اقدامات اساسی برای حفظ سلامت استخوان است.
محدود کردن کافئین: مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند در کاهش تراکم استخوان نقش داشته باشد.