خروج از NPT در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه

سیده‌زهرا عبداللهی؛ روزنامه‌نگار

سایه مکانیسم ماشه دوباره بر سر برجام سنگینی می‌کند؛ سازوکاری که از ابتدا محل مناقشه بود و حالا اروپا بار دیگر تهدید کرده در صورت لزوم آن را فعال می‌کند. پیام تهران روشن است: چنین اقدامی می‌تواند ایران را به نقطه‌ای برساند که خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) به گزینه‌ای جدی و قطعی تبدیل شود. اسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، هشدار داده است این ابزار از روزی که آمریکا یک‌جانبه برجام را ترک کرد، بی‌جان شد و اروپا هم هیچ‌گاه تعهدات خود را عملی نکرد.

ماشه‌ای که شلیک نمی‌کند
برجام در سال ۲۰۱۵ امیدبخش بود، اما خروج آمریکا و بی‌عملی اروپا، توافق را به بن‌بست کشاند. کوثری معتقد است سخن گفتن دوباره از مکانیسم ماشه بیشتر نمایش سیاسی است تا اقدام حقوقی.

داوری به نفع قدرت‌ها
سازمان ملل باید داور بی‌طرف باشد، اما قدرت‌های دارای حق وتو قوانین بین‌المللی را نادیده می‌گیرند. از نگاه تهران، هر بار که پرونده ایران به شورای امنیت کشیده شده، نتیجه‌ای جز سوءاستفاده قدرت‌ها نداشته و فعال‌سازی مکانیسم ماشه بیش از آنکه حقوقی باشد، عملیات روانی علیه ایران است.

پایبندی یک‌طرفه، بدعهدی طرف مقابل
ایران به تعهدات برجامی خود پایبند بوده و گزارش‌های آژانس هم گواه آن است، اما آمریکا و اروپا در عمل دنباله‌روی واشنگتن شدند. کوثری هشدار داده اگر اروپایی‌ها مکانیسم ماشه را فعال کنند، گزینه‌های متقابل روی میز است؛ مهم‌ترین آنها خروج از NPT.

پیام تهران
سال‌های اخیر نشان داده فشار و تحریم، نتیجه‌ای جز تقویت مقاومت ایران نداشته است. کوثری تأکید کرده ملت ایران بارها در برابر زورگویی ایستاده و پاسخ جمهوری اسلامی متناسب، قاطع و بازدارنده خواهد بود. فعال‌سازی مکانیسم ماشه نه مشروعیت دارد و نه کارکرد عملی، اما هر اقدامی علیه ایران می‌تواند معادلات هسته‌ای و امنیتی منطقه و جهان را تغییر دهد. تهران آماده است مطابق مصالح ملی واکنش نشان دهد؛ حتی اگر این واکنش به خروج از NPT منجر شود.