دریاچه جادویی وان

تصاویری که اخیرا در فضای مجازی دست به‌دست می‌شود، پدیده شگفت‌انگیزی را در گوشه‌ای از کشور همسایه، (ترکیه)به نمایش گذاشته است: کودکانی که با موهای تیره وارد آب دریاچه وان می‌شوند و پس از شنا، با موهایی به رنگ طلایی و روشن از آن بیرون می‌آیند. این اتفاق که در نگاه اول به یک افسانه یا یک حقه بصری شباهت دارد، به سرعت به یک سوژه داغ تبدیل شده و پای تلویزیون ترکیه و حتی دانشمندان را به میان کشیده است.
اما راز این تغییر رنگ جادویی در چیست؟ پاسخ در ترکیب شیمیایی منحصر به فرد آب این دریاچه نهفته است. آب دریاچه وان، برخلاف بسیاری از دریاچه‌ها، شیرین نیست و به‌دلیل مقادیر بالای نمک‌های معدنی، به‌ویژه کربنات سدیم، به‌شدت قلیایی است. این خاصیت قلیایی بالا، به‌خصوص هنگامی که با آبتنی‌های مکرر در طول تابستان و تابش مستقیم نور خورشید همراه می‌شود، مانند یک ماده رنگ‌بر طبیعی و البته بسیار ضعیف عمل می‌کند. در واقع مولکول‌های قلیایی به‌تدریج رنگدانه‌های تیره مو (ملانین) را اکسید می‌کنند و باعث روشن‌تر شدن و گرایش رنگ آن به زرد یا بلوند می‌شوند. این پدیده که برای ساکنان محلی امری شناخته شده بود، اکنون با انتشار ویدئوها، توجه جهانی را به‌خود جلب کرده است. برخی با هیجان از کشف یک «رنگ موی طبیعی» صحبت می‌کنند و این موضوع، کنجکاوی محافل علمی و حتی صنعت زیبایی را برانگیخته تا بررسی‌های دقیق‌تری روی خواص آب این دریاچه شگفت‌انگیز انجام دهند.