گزارش
نجات نخل‌ها با دست‌های‌خالی
اهالی شادگان آب را با لایروبی کانال‌ها به نخل‌های نیمه جان می‌رسانند
مجید جباری- روزنامه‌نگار
با اینکه رودخانه «جراحی» بسیار کم‌آب شده، مردم روستاهای شادگان با بیل و داس برای لایروبی نهرها و کانال‌های فرعی که آب را به نخلستان‌هایشان هدایت می‌کند، دست به‌کار شده‌اند این ،کار هر ساله‌شان است؛ در گرمای طاقت‌فرسای بالای ۵۰ درجه، در فصل خرماپزان! روستاییان هنوز دل از نخل‌ها نبریده‌‌اند. هر بار که آب بند می‌آید، پای کار می‌آیند و راه آب را باز می‌کنند؛ کسی منتظر کمک نیست! هر کس به سهم خود کاری می‌کند. اینجا اگر نخل بمیرد، زندگی هم می‌خشکد.
کانال هایی پر از رسوب
رودخانه جراحی با آنکه هنوز نفس می‌کشد، دیگر مثل گذشته پرطراوت نیست.مسعود شاوردی از کشاورزان‌روستای مندوان‌می‌گوید: «صدها انشعاب دررودخانه، از بالادست تا پایین‌دست، برای آبیاری نخلستان‌ها ایجاد شده‌اند، اما بیشتر آنها پر از رسوب است؛ انبوه گل‌ولای که به‌دلیل لایروبی دیر به‌دیر جلوی جان گرفتن زمین‌های پایین‌دست را گرفته‌است. اگر هم آب از بالادست رها شود، تا به زمین‌های دیگر برسد، رمقی از آن باقی نمی‌ماند؛ از بس گل‌ولای مسیر کانال‌ها و نهرها را‌سدکرده است. بیشتر حجم آب تا به زمین‌های پایین برسد، یا در مسیر هدر می‌رود یا آبی نمی‌ماند که نخیلات دیگر را سیراب کند.»
همه مشغول کارند
روستاییان روایت می‌کنند که اهالی روستا، خانواده به خانواده، تمیز کردن بخش‌هایی از مسیر آب را به دوش می‌کشند: «هر کسی بخشی از ساجیه‌هایی را که از زمین‌شان می‌گذرد تمیز می‌کند. نخلداران بالادست باید مسیر را تمیز کنند تا آب به پایین‌دستی‌ها برسد. این کار تا انتهای مسیر ادامه دارد. اگر یکی کم‌کاری کند، همه ضرر می‌کنند. برای همین هر یک از نخلداران و کشاورزان، انشعاب و مسیر آب مربوط به زمین‌های خود را تمیز و لایروبی می‌کند؛
۲۰ نفر، ۳۰ نفر و ۵۰ نفری؛ بستگی به بزرگی و کوچکی کانال و نهر آب دارد.»
زندگی‌مان به نهر وابسته است
مریم شاوردی از زنان محلی روستای «مندوان» است که در طرح مشارکت جوامع محلی در حفاظت از تالاب‌ها هم فعالیت دارد. او به همشهری می‌گوید: «اگر دولت برای لایروبی کانال‌ها بودجه ندهد، نخل‌ها می‌میرند. برای همین ما اهالی روستاهای شادگان، زن و مرد، پیر و جوان، حتی پیرمرد ۷۵ ساله، داخل آب می‌رویم تا گل‌ولای و علف‌های هرز را از نهرها بیرون بکشیم. برخی خانواده‌ها پولی برای اجاره کردن بیل مکانیکی ندارند، به همین‌خاطر مردم محلی پای کار می‌آیند. همه زندگی ما به آب همین نهرها وابسته است؛ از خرما و گندم تا بامیه و صیفی و صنایع‌دستی.»
در همینه زمینه :
