آشتی دسته‌جمعی در نقطه صفر مرزی

راحله عبدالحسینی- روزنامه‌نگار

اسم روستاهای مرزی بقرایی و تاجکوه در شهرستان زیرکوه خراسان جنوبی بر سر زبان‌ها افتاده؛ اهالی این دو روستا به تازگی کاری کرده‌اند کارستان. در یک نمونه بارز کارکرد اجتماعی سنت‌های بومی، ریش‌سفیدان 2 روستا توانستند درگیری میان 33نفر از اهالی را که به محکومیت‌ حبس منجر شده بود به صلح و سازش ختم کنند. با ورود ریش‌سفیدان، طرفین نزاع به گفت‌وگو و بخشش راضی شدند و بدون نیاز به اجرای احکام کیفری، آشتی برقرار شد.

عطر آشتی بین بقرایی و تاجکوه

ماجرا از شکایت اهالی 2 روستای همجوار در شهرستان زیرکوه به قوه قضاییه آغاز شد تا عاقبت درگیری جمعی مشخص شود و متهمان به سزای اعمال خود برسند.
رئیس حوزه قضایی زیرکوه درباره اجرای حکم متهمان به همشهری می‌گوید: «پرونده قضایی در دادسرای زیرکوه تشکیل و پس از طی مراحل قانونی و تحقیقات، کیفرخواست صادر شد. در مرحله دادگاه نیز رأی مبنی بر محکومیت به حبس 33نفر از اهالی این دو روستا صادر شد.»  وقتی زندانی شدن 33نفر از روستاییان به گوش بزرگان و ریش‌سفیدان روستا رسید، بدون معطلی دست به‌کار شدند تا نقش میانجگیری خود را امتحان کنند و به راه بخشش و گذشت متوسل شدند. عارف اسدالهی ادامه می‌دهد: «ریش‌سفیدان 2 روستا دادنامه‌ای نوشتند و تضمین کردند که شاکیان با بخشش و گذشت از جرم محکومان، رضایت داده‌اند. پس از آن نیز در دادگستری خراسان جنوبی، حکم حبس به حالت تعلیق درآمد.»
مسجد روستای بقرایی نیز میزبان مسئولان قضایی استان و شهرستان زیرکوه و همچنین معتمدان روستاهای بقرایی و تاجکوه شد و 33محکوم به حبس بخشیده شدند و بر زندان رفتن آنان قلم عفو کشیده شد.

شیعه و سنی در کنار هم
روستاهای بقرایی و تاجکوه هر دو از روستاهای کم‌برخوردار و مرزی خراسان جنوبی هستند که در مجموع مرز مشترک 150کیلومتری با افغانستان دارند؛ بقرایی روستایی شیعه‌نشین با جمعیت 303 نفر است و تاجکوه روستایی با اهل سنت و جمعیت 180نفر. 
آمار دادگستری خراسان جنوبی نشان می‌دهد از ابتدای سال تاکنون ۱۷۴ پرونده در شهرستان زیرکوه با گذشت شاکیان منتهی به صلح و سازش شده است. این رویداد نشانه‌ای از اهمیت و کارایی فرهنگ گفت‌وگو و نقش میانجیگری بزرگترها در جوامع محلی است. پادرمیانی بزرگترها، با کوله‌باری از تجربه، احترام اجتماعی و بی‌طرفی توانسته تنش‌ها را بدون خشونت و تنبیه، به تفاهم بدل کند.
علی امینی، فرماندار زیرکوه به همشهری می‌گوید: «فرهنگ بخشش و سازش در زیرکوه سبب شده تا کمترین آمار جرم و جنایت را نسبت به دیگر شهرستان‌های استان داشته‌ باشیم. این فرهنگ، برخلاف سازوکارهای خشک حقوقی، بر عاطفه، حرمت و منطق جمعی تکیه دارد و به جای باقی گذاشتن زخم، آنها را درمان می‌کند.» ‌