یادداشت
یک سناریوی شکست‌خورده در بروکسل
نویسنده: حنیف غفاری
مناسبات آمریکا-اروپا بر سر جنگ اوکراین کماکان مبهم و تنش‌آلود است. ترامپ کماکان قصد دارد به‌عنوان تنها مذاکره‌کننده آتش‌بس با ولادیمیر پوتین و براساس طرحی که قبل از حضور در کاخ سفید آماده ساخته بود، در راستای انعقاد پیمان آتش‌بس در جنگ اوکراین ایفای نقش کند. تماس تلفنی اخیر میان دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا و رهبران اروپایی، نشان‌دهنده بی‌میلی ایالات متحده برای اعمال تحریم‌های جدید علیه روسیه بوده است. با این حال اتحادیه اروپا قصد دارد «حتی بدون همراهی آمریکا» بسته جدیدی از تحریم‌ها را علیه روسیه پیش ببرد. با این حال تحلیل‌گران مسائل سیاسی و امنیتی در غرب، چنین ادعایی را بیشتر نوعی ژست سیاسی از سوی بروکسل تلقی می‌کنند؛ جایی که اروپا قصد دارد خود را بازیگری مجزا از ایالات متحده در نظام بین‌الملل جلوه دهد!
اصل ماجرا بر سر مذاکرات آتش‌بس و نحوه اجرایی ساختن آن است. مقامات اتحادیه اروپا می‌گویند این تحریم‌ها به‌منظور افزایش فشار بر ولادیمیر پوتین برای پذیرش آتش‌بس بدون قید و شرط ۳۰روزه در اوکراین است. این در حالی است که روسیه در این خصوص قیودی درنظر گرفته که برخی از آنها در مذاکرات دوجانبه با دولت ترامپ به مثابه «خطوط قرمز اجتناب‌ناپذیر» مورد طرح و بررسی قرار گرفته‌اند. نکته دیگری که در این خصوص وجود دارد، ناظر بر عدم‌وفاق مطلق اروپاییان درخصوص اعمال تحریم‌های جدید علیه روسیه است. تحریم‌های جدید با موانع جدی روبه‌رو هستند؛ ازجمله مخالفت سرسختانه مجارستان به‌عنوان کشوری که با رویکرد سلبی اروپا در قبال جنگ اوکراین مخالف است. اما مسئله مهم‌تر، مربوط به کارآمدی تحریم‌های احتمالی جدید علیه روسیه، آن هم به‌دلیل عدم‌موافقت دولت ترامپ در آمریکاست! اقدام مورد نظر بروکسل شامل سختگیرانه‌ترشدن سقف قیمت نفت خام روسیه است؛ اقدامی که بدون همراهی ایالات متحده تقریبا اجرایی‌نشدنی به‌نظر می‌رسد. بنابراین اروپاییان با دو معضل همزمان در راستای وضع تحریم‌های ضد‌روسی جدید مواجه هستند؛ یکی معضل ناشی از عدم‌همراهی دولت ویکتور اوربان و دیگری، عزم دولت ترامپ برای ناکارآمدساختن تحریم‌های جدید نفتی جدید علیه روسیه. کایا کالاس، نماینده اتحادیه اروپا در امور سیاست خارجی اذعان کرده است که رسیدن به توافق میان همه اعضا «دشوار» خواهد بود، اما تأکید کرد که این چالش نباید مانع پیش روی اتحادیه شود. اظهارات کالاس نشان می‌دهد غیراز مجارستان، ممکن است برخی کشورهای اروپایی دیگر نیز با تصمیم‌گیری جدید همراه نشوند یا درخصوص اجرایی‌شدن آن ملاحظات بازدارنده‌ای (به ضرر اهداف بانیان طرح تحریم نفتی روسیه در اروپا) داشته باشند.
