آمادگی برای بالاتر از خطر

حمید نصرتی‌قانعی| همدان- خبرنگار:

همدان هم مانند استان‌های دیگر کشور در معرض حوادث طبیعی متعددی قرار دارد و مدیریت بحران استان برنامه‌های مختلفی برای پیشگیری و مقابله با این حوادث اجرا می‌کند.


آموزش میدانی

مدیر‌کل مدیریت بحران استانداری همدان در این ‌باره که برای اسکان اضطراری شهروندان استان همدان به خصوص شهر همدان در زمان وقوع بحران‌های طبیعی چه برنامه‌ای دارید، می‌گوید: با تجربه‌ای که بعد از گذشت حدود یک سال از زلزله کرمانشاه داریم و همه کارشناسان، شهرداران و مدیران کل عضو کارگروه مدیریت بحران استان همدان از این موقعیت بحران‌زده و آسیب‌دیده‌ بازدید میدانی داشتند، برنامه‌ای را برای همه شهر‌های استان به خصوص نهاوند که در این زمینه بیش از سایر نقاط استان متاثر است، تدوین کردیم. در این بازدید میدانی و عملیاتی برای همه شهرداران استان کارگاه آموزشی در شهر‌ آسیب‌دیده کرمانشاه برگزار کردیم. به آنها گفتیم فرض کنند زلزله در شهری که در آن شهردار هستند رخ داده است و بررسی کنند که قبل، هنگام و بعد از وقوع زلزله باید چه خدماتی را به مردم شهر ارئه دهند و نحوه ارائه این خدمات چطور باید باشد. در کنار آن جمعیت هلال احمر استان هم آموزش‌هایی را در مدارس ارائه می‌دهد و مانور‌های لازم را در آنها اجرا می‌کند.  

علیمردان طالبی می‌افزاید: هر شهری در استان ناحیه‌بندی شده تا در زمان بحران شهر‌های معین دقیقا بدانند در کدام نقطه از آن شهر آسیب‌دیده مسئولیت ارائه خدمات دارند تا همپوشانی و سردر‌گمی در این زمینه ایجاد نشود. یعنی از صفر تا صد ارائه خدمات در این نواحی بر عهده شهرستان معین است. اگر بر فرض مثال زلزله‌ای در شهرستان نهاوند رخ دهد، 8 شهرستان دیگر استان به عنوان معین این شهرستان وارد عمل می‌شوند و در نقطه تعیین شده خدمات خود را ارائه می‌کنند. این تقسیم‌ کار هم بر مبنای توان و ظرفیت هر شهرستان بوده است. برنامه نوشته‌شده برای شهرستان نهاوند به همه فرمانداری‌ها و کارگرو‌های مدیریت بحران شهر‌ستان‌ها ارسال شده است. وی اضافه می‌کند: افزون بر این برای 22 منطقه تهران هم استان‌های معین انتخاب شده است. یعنی هر استان در زمان بحران موظف است به منطقه‌ای که معین آن است، خدمات‌‌ بدهد. بقیه‌ استان‌ها هم استان‌های جایگزین معین‌ها هستند تا اگر استانی نتوانست هنگام وقوع بحران پشتیبانی لازم را انجام دهد یا خودش درگیر بحران بود، آن استان جبران‌کننده باشد. بر این اساس، استان همدان معین شهرداری منطقه 3 تهران است.


خسارت بحران‌ها

مدیر‌کل مدیریت بحران استانداری همدان ادامه ‌می‌دهد: در بحران‌ها امکان اسکان اضطراری اهمیت خاصی دارد که طرح عملیاتی آن را هم با مشورت همه اعضای کارگروه مدیریت بحران استانداری و بر مبنای شاخص‌های جهانی انجام دادیم. اکنون در شهرستان‌های استان به خصوص شهر همدان فضا‌هایی برای اسکان اضطراری گروهی و محله‌ای (در‌جا) مشخص شده است. در همدان در ورودی شهر از سمت جاده ملایر جنب میدان امام حسن (ع) و همین‌طور در ورودی شهر از سمت جاده تهران در مجاورت فرودگاه این فضاها پیش‌بینی شده است. هر یک از 14 کمیته‌‌ کارگروه مدیریت بحران استانداری هم باید وظایف خود را در زمینه تامین بهداشت، امنیت، ارتباطات، مایحتاج عمومی، خدمات عمومی و زیرساختی شهری و موارد دیگر به افراد اسکان داده‌ شده ارائه کنند.

طالبی می‌گوید: بار‌ها مانور‌هایی را برای اعضای کارگروه مدیریت بحران اجرا کردیم که در زمان بحران به خوبی آمادگی لازم را داشته باشند. البته در حال حاضر نمی‌توان گفت چقدر این مانور‌ها عملیاتی یا غیر‌عملیاتی است اما با چک‌‌لیست‌هایی که هنگام برگزاری مانورها از نحوه ورود نهاد‌های عضو کارگروه به مانور تهیه می‌کنیم، می‌توانیم نقاط قوت و ضعف‌ مانور‌‌ها و دستگاه‌ها را شناسایی کنیم تا همه دستگاه‌ها برای خدمات‌دهی زمان بحران آمادگی کامل را در استان داشته باشند.وی در پاسخ به این سوال همشهری که بیشترین خسارت‌های استان ناشی از حوادث طبیعی در کدام بخش‌ها بوده است، می‌افزاید: در کشور امکان وقوع 34 حادثه طبیعی وجود دارد که از این تعداد امکان وقوع 21 حادثه در استان همدان در سال‌های قبل رصد و ثبت شده است. در سال‌‌های اخیر همدان از خشکسالی و سرما‌زدگی آسیب‌دیده است، اما امکان وقوع حوادثی مانند سیل، برف و کولاک و مانند آن هم در این استان وجود دارد. 


ارتباط ماهواره‌ای

مدیر‌کل مدیریت بحران استانداری همدان در‌ پاسخ به این‌ سوال که در بحران‌ها شرایط غیر‌عادی است و ارتباط‌ها قطع می‌شود، برای بهبود ارتباط چه برنامه‌ای دارید، می‌گوید: در کارگروه مخصوص ارتباطات مدیریت بحران استانداری همدان درباره این موارد بحث شده و روش‌های ارتباط بیسیم و باسیم و حتی ارتباط ماهواره‌ای را هم بررسی کرده‌ایم. اکنون در استان همدان برای ایجاد ارتباط ماهواره‌ای حدود 40 تا 50 دستگاه تلفن مخصوص در اختیار 
داریم. 
وی اضافه می‌کند: همیشه لازم نیست اسکان اضطراری و گروهی در مکانی خاص صورت بگیرد. این روش اسکان بیشتر زمانی انجام می‌شود که ضرورت خاصی مانند تامین امنیت وجود داشته باشد. به لحاظ حمایت روانی از فرد آسیب‌دیده شاید ضرورت دیده شود که برنامه اسکان در‌جا را اجرا کنیم که در این زمینه همه آموزش‌های لازم را ارائه کرده‌ایم. در این نوع اسکان متخصصان مدیریت بحران معتقدند افراد آسیب‌دیده در بحران با تلاشی که برای احیای محیط زندگی خود انجام می‌دهند، سریع‌تر به شرایط عادی زندگی بر‌می‌گردند و شهر موقعیت طبیعی خود را با تلاش شهروندان زود‌تر به دست می‌آورد.


رعد و برق

مدیر‌کل مدیریت بحران استانداری همدان با بیان اینکه امسال رعد و برق موجب مرگ 9 نفر از هم‌استانی‌ها شد، می‌گوید: مرگ با رعد و برق در شهر‌ستان‌های ملایر، نهاوند، رزن، اسد‌آباد و تویسرکان اتفاق افتاد و در این حادثه طبیعی بیشتر خسارت جانی را شاهد بودیم. البته قبل از آن هشدار‌های لازم را توسط صدا‌ و سیمای مرکز همدان، شبکه‌های اجتماعی و مکاتبه با فرمانداری‌ها ‌و بخشداری‌ها و ارسال پیامک به دهیاران داده بودیم اما متاسفانه برخی هم‌استانی‌ها به این هشدار‌ها بی‌توجه بودند و آسیب‌ دیدند. انتظار ما از مردم استان همدان این است که در پیشگیری دقت بیشتری داشته باشند و برای فراگیری آموزش‌های امداد و نجات ارائه شده توسط جمعیت هلال احمر اقدام کنند تا در خط مقدم حوادث طبیعی به کاهش آسیب‌های احتمالی کمک کنند.