مجلس به گرانی دارو ورود کرد

با تداوم روند افزایشی قیمت دارو در بازار و بروز نگرانی‌های جدی در میان بیماران و جامعه پزشکی، کمیسیون اصل90 مجلس شورای اسلامی از آغاز بررسی‌های میدانی و نظارتی درباره چرایی گرانی دارو خبر داده است. رئیس این کمیسیون تأکید کرده که این روند به‌صورت بی‌طرفانه، مستند و قانونی در حال انجام است و در صورت مشاهده تخلف یا تعارض منافع، با دستگاه‌های مسئول برخورد خواهد شد.
در ادامه، اهم محورهای مورد بررسی کمیسیون اصل90 را مرور می‌کنیم:

رسیدگی به شکایات مردمی درباره گرانی دارو
به گفته حجت‌الاسلام نصرالله پژمان‌فر، رئیس کمیسیون اصل90، تعداد زیادی از شکایات مردمی درباره افزایش بی‌رویه قیمت دارو به این کمیسیون ارسال شده و بررسی آنها در اولویت کاری کمیسیون قرار گرفته است. وی گفت: «ما موظفیم در برابر مطالبه عمومی پاسخگو باشیم. روند فعلی قیمت‌گذاری دارو مورد سؤال است و این سؤالات باید پاسخ داده شود.»
بر اساس اطلاعات دریافتی، برخی داروهای حیاتی بیماران خاص، داروهای وارداتی و حتی اقلام دارویی پرمصرف عمومی، طی ماه‌های اخیر با افزایش قیمت غیرمنتظره مواجه بوده‌اند که این مسئله فشار زیادی را به خانواده‌ها وارد کرده است.

تأکید بر بی‌طرفی و استناد به مستندات قانونی
پژمان‌فر تأکید كرد که بررسی‌ها در فضایی حرفه‌ای و بدون جانبداری سیاسی یا صنفی انجام می‌شود. او تصریح کرد: «هرگونه برخوردی که صورت گیرد، مبتنی بر مستندات قانونی و گزارش‌های رسمی خواهد بود. ما با هیچ دستگاه یا جریان خاصی تعارف نداریم.»
کمیسیون اصل90 به‌عنوان یکی از بازوهای نظارتی قدرتمند مجلس، وظیفه دارد به شکایات مردمی رسیدگی كند و در صورت اثبات تخلف، آن را به قوه قضاییه ارجاع دهد یا گزارش آن را به صحن مجلس ارائه کند.

بررسی نقش نرخ ارز در افزایش قیمت دارو
یکی از سؤالات مهم در پرونده گرانی دارو، تأثیر نرخ ارز بر زنجیره تأمین دارو در کشور است. رئیس کمیسیون اصل90 در این زمینه گفت: «اگر مشخص شود افزایش نرخ ارز عامل افزایش قیمت دارو بوده، ما باید راهکاری برای جبران آن بیابیم تا فشار مضاعف بر مردم وارد نشود.»
برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که داروهایی که با ارز نیمایی یا آزاد تهیه می‌شوند، بیشترین افزایش قیمت را داشته‌اند. این در حالی است که مسئولان دولتی وعده داده بودند سازوکارهایی برای مدیریت تأثیر نرخ ارز در بازار دارو طراحی کنند؛ وعده‌هایی که هنوز در سطح اجرا چندان ملموس نیست.

احتمال وجود تعارض منافع در زنجیره دارویی کشور
پژمان‌فر با اشاره به برخی گزارش‌ها درباره نفوذ شرکت‌های خاص در نظام دارویی کشور تأکید کرد: «در صورت اثبات تعارض منافع در زنجیره تولید و واردات یا توزیع دارو، با دستگاه‌های مسئول برخورد قاطع خواهیم داشت.»
تعارض منافع یکی از مسائلی است که در سال‌های گذشته بارها از سوی کارشناسان به آن اشاره شده است؛ از پزشکانی که در شرکت‌های واردکننده دارو سهام دارند گرفته تا برخی مدیران دارویی که درگیر فعالیت‌های تجاری‌اند.

تعامل با دستگاه‌های اجرایی و نهادهای مسئول
کمیسیون اصل90 در روند بررسی این پرونده، تعاملاتی را با وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو، سازمان برنامه‌وبودجه و بانک مرکزی آغاز کرده است تا ابعاد مختلف موضوع روشن شود.
پژمان‌فر افزود: «ما در حال جمع‌آوری اطلاعات دقیق از نهادهای مربوطه هستیم و در صورت نیاز از افراد مسئول برای ارائه توضیح دعوت خواهیم کرد.»
به نظر می‌رسد روند فعلی صرفاً محدود به بررسی شکایات نخواهد بود و امکان دارد گزارش نهایی کمیسیون، شامل پیشنهادهایی برای اصلاح نظام تأمین دارو نیز
باشد.

هدف نهایی؛ کاهش فشار اقتصادی بر بیماران
رئیس کمیسیون اصل90 در پایان صحبت‌هایش تأکید كرد که هدف اصلی این بررسی، حمایت از مردم، بیماران و نظام سلامت کشور است: «ما نمی‌خواهیم با کسی تسویه‌حساب کنیم؛ بلکه تلاش داریم با اصلاح مسیر، فشار از دوش بیماران برداشته شود.»
در شرایطی که تورم عمومی و مشکلات اقتصادی، بسیاری از خانواده‌ها را در تنگنا قرار داده، گرانی دارو می‌تواند تأثیرات زیان‌باری بر سلامت عمومی کشور بگذارد. به همین دلیل، ورود دقیق و مستند مجلس به این موضوع، از نگاه بسیاری از کارشناسان و افکار عمومی، ضروری و به‌موقع تلقی می‌شود.

گام‌های نخست برای شفاف‌سازی دارویی
ورود کمیسیون اصل90 به موضوع دارو، نه‌تنها اقدامی نظارتی بلکه تلاشی برای شفاف‌سازی ساختار پیچیده بازار دارو در کشور است؛ بازاری که به‌دلیل حساسیت ذاتی آن، نیازمند دقت، سلامت و مسئولیت‌پذیری مضاعف است. اکنون نگاه‌ها به نتیجه این بررسی‌ها دوخته شده است؛ بررسی‌هایی که می‌تواند آغازگر اصلاحات ساختاری در نظام دارویی کشور باشد یا حداقل، بخشی از دغدغه‌های بیماران را پاسخ دهد.