
تسلیحات راهبردی؛ بازوان قدرتمند ایران
موشکهای بالستیک، پهپادهای پیشرفته، سامانههای پدافند هوایی و توانمندیهای دریایی، از تسلیحات راهبردی ایران بهحساب میآیند

علیرضا احمدی-روزنامهنگار
اگرچه در ماههای اخیر «تهدید نظامی» یکی از اصلیترین ابزارهای آمریکایی – صهیونیستی برای تحتفشار قرار دادن جمهوریاسلانی در مذاکرات هستهای بودهاست، اما درعینحال کارشناسان نظامی اذعان دارند ایران در سالهای اخیر دستاوردهای قابلتوجهی در حوزه ایجاد بازدارندگی دفاعی داشتهاست.
با وجود اینکه رئیسجمهور آمریکا در جریان سفر روزهای اخیرش به 3کشور عربی حوزه خلیجفارس، بار دیگر لفاظیهای مسبوق به سابقهاش را درباره ایران تکرار کرد، اما اعلام خبر دستیابی ایران به «فناوری دفاعی جدید» بازتاب گستردهای در رسانههای منطقهای و بینالمللی داشت و نشاندهنده آمادگی ایران برای مواجهه با سناریوهای مختلف است.
فرماندهکل سپاه پاسداران روز پنجشنبه در نخستین مراسم سالگرد «شهدای خدمت» در میدان آیینی امام حسین(ع) تهران از دستیابی ایران به یک فناوری دفاعی تازه خبر داد. اگرچه سردار حسین سلامی، تشریح جزئیات بیشتر درباره این دستاورد را به زمان رونمایی آن موکول کرد، اما تأکید کرد که این موفقیت تازه، نشانهای از «تغییر موازنه قدرت» بهحساب میآید و نشاندهنده پیشرفتهای علمی و تکنولوژیک ایران، آنهم در شرایط تحریمی است. اعلام خبر دستیابی ایران به «دستاورد نوین دفاعی» در شرایطی است که نیروهایمسلح ایران در سالهای اخیر موفق به تولید و بهکارگیری «تسلیحات راهبردی» متنوعی در حوزههای مختلف شدهاند. سلاحهای راهبردی به تسلیحاتی گفته میشود که بهدلیل برد، قدرت تخریب یا تأثیر استراتژیک در بازدارندگی یا تغییر معادلات نظامی، نقش کلیدی در دکترین دفاعی ایران ایفا میکنند. موشکهای بالستیک، پهپادهای پیشرفته، سامانههای پدافند هوایی و توانمندیهای دریایی ازجمله تسلیحات راهبردی ایران بهحساب میآیند که در ادامه به بررسی از آنها میپردازیم.
حوزه موشکی
یکی از عرصههای قدرت بازدارندگی ایران، تولید موشکهای بالستیک است که نیروهای مسلح ایران در سالهای اخیر دستاوردهای ویژهای در این عرصه داشتهاند و موشکهای بالستیک با بردها و ویژگیهای متنوع ازسوی متخصصان ایرانی ساخته شده است و در جریان 2عملیات «وعده صادق 1و 2» شاهد اهمیت راهبردی آنها بودهایم.
هایپرسونیکها
ویژگی راهبردی
توانایی عبور از سامانههای پیشرفته دفاع موشکی
دقت اصابت بالا
قابلیت مانورپذیری فوقالعاده
خاصیت پنهانکاری در برابر سامانههای راداری
استفاده از نسل جدید سوخت جامد
بهرهگیری از کلاهک مخروطی انفجاری پیشرفته
بالستیکها
موشکهای بالستیک، از اصلیترین محورهای توان دفاعی راهبردی ایران بهحساب میآیند که بهدلیل برد بلند، دقت بالا و توانایی حمل سرهای جنگی متنوع، نقش مهمی در بازدارندگی دارند که در ادامه به برخی از آنها اشاره میشود.
ویژگیهای راهبردی
مناسب برای هدفگیری پایگاههای نظامی یا زیرساختهای حیاتی دشمن
نقطهزنی مناسب
دارای قابلیت پنهانسازی
بهرهمندی از سوخت جامد
برخوردار از قابلیت پرتاب از سکوهای متحرک
تنوع بالستیکی ایران
خرمشهر4(خیبر): با برد حدود 2هزار کیلومتری و وزن سرجنگی هزارو500کیلوگرمی
خیبرشکن: موشک میانبرد راهبردی با برد حدود هزارو450کیلومتری و وزن سرجنگی 500کیلوگرمی
قاسم بصیر: دارای سرجنگی هدایت اپتیکی و برد حدود هزارو300کیلومتری و بهرهمند از دقت چشمگیر اصابت به هدف
سجیل: موشک بالستیک میانبرد با سوخت جامد با برد حدود 2هزار کیلومتری با وزن سرجنگی 500کیلوگرمی
حاج قاسم: موشک بالستیک میانبرد با سوخت جامد و مایل پرتاب با بردی حدود هزارو400کیلومتر و وزن سرجنگی 500کیلوگرمی
عماد: موشک بالستیک میانبرد با بردی حدود هزارو700کیلومتر و وزن سرجنگی حدود 750کیلوگرمی
قدر: موشک بالستیک میانبرد در 3مدل با بردی تا هزارو900کیلومتر و وزن سرجنگی حدود هزار کیلوگرمی
قدرت پهپادی
عرصه دیگر توانمندیهای راهبردی ایران در زمينه تسلیحاتی مربوط به پهپادهای ایرانی است؛ پهپادهایی که در سالهای اخیر به شهرت جهانی دست یافتهاند و در حوزههای مختلف رزمی، شناسایی و انتحاری، توانمندیهای خود را در عملیات مختلف به منصهظهور رساندهاند؛ تا جایی که رئیسجمهور آمریکا در جریان سفر اخیر خود به منطقه اذعان کرد که ایرانیها پهپادهای خوبی، آنهم با قیمت۳۵ هزار تا ۴۰ هزار دلار میسازند؛ این در حالی است که شرکتهای آمریکایی پهپادهایی با قیمتهای میلیون دلاری میسازند.
ویژگی پهپادهای ایرانی
هزینه کم
برد بالا
توانایی انجام مأموریتهای شناسایی و تهاجمی
توانایی حمل تسلیحات مختلف، ازجمله بمبها و موشکها
مجهز به سامانههای شناسایی و ردیابی
پهپادهای راهبردی
مهاجر6: پهپاد شناسایی – رزمی با مداومت پروازی ۱۲ساعته و برد عملیاتی 2هزار کیلومتری با سرعت 200کیلومتر
مهاجر 10: پهپاد بردبلند با سرعت 210کیلومتر بر ساعت و مداومت پروازی 24ساعته و برد عملیاتی 2هزار کیلومتری
غزه: پهپاد شناسایی – رزمی پهنپیکر با مداومت پروازی 35ساعته و سرعت 350کیلومتر بر ساعت و برد عملیاتی 2هزار کیلومتری
کمان 22: پهپاد شناسایی – رزمی پهنپیکر با مداومت پروازی 24ساعته و برد پروازی 3هزار کیلومتری
شاهد 136: پهپاد انتحاری با برد عملیاتی تا حدود 2هزارو500کیلومتری و سرعتی بیش از 185کیلومتر بر ساعت
کرار: پهپاد چندمنظوره با برد عملیاتی تا 500کیلومتر و وزن تسلیحات قابل حمل تا 250کیلوگرم
ساختار پدافندی
یکی از مهمترین وجوه تسلیحات راهبردی ایران، در سامانههای پدافندی بومی نیروهای مسلح ایران نمود یافته است که سپر امنیت آسمان ایران بهحساب میآیند.
ویژگیها و قابلیتها
دارای توانایی رهگیری انواع جنگنده، پهپاد، موشک کروز و موشک بالستیک
برخوردار از توان هدف قرار دادن جنگندههای نسل 5رادارگریز
بهرهمند از توان درگیری همزمان با چندین هدف
برخوردار از پوشش 360درجهای منطقه عملیاتی
انواع سامانهها
باور ۳۷۳: سامانه پدافند هوایی برد بلند با برد بیش از ۳۰۰کیلومتر و آتشبار 4فروندی و دارای ارتفاع درگیری حدود ۳۲کیلومتری
شهید آرمان: سامانه پدافند هوایی برد متوسط با برد حدود ۱۲۰ کیلومتری و برد کشف راداری در حدود ۲۰۰ کیلومتر
سوم خرداد: سامانه پدافندی بردبلند با بردی حدود ۲۰۰کیلومتری و ارتفاع درگیری ۳۰کیلومتری
قدرت دریایی ایران
ایران در حوزه دریایی نیز از تسلیحات راهبردی قابلتوجهی در عرصههای متنوع برخوردار است که در ادامه به برخی نمونههای آن اشاره میشود.
ویژگیها و قابلیتها
برخوردار از ناوهای جنگی مدرن
بهرهمندی از موشکهای پدافندی و تهاجمی سطحی و زیرسطحی
دارای توان رزمی، عملیاتی و شناسایی قابل توجه در آبهای بینالمللی و فراسرزمینی
بهکارگیری قایقهای تندروی بومی مجهز به بمبافکنها و تجهیزات ضدشناور
برخورداری از زیردریاییهای مدرن بومی
تسلیحات راهبردی
زیردریایی کلاس غدیر: با 29متر طول، سرعت 11گره دریایی، ظرفیت بارگیری 150تنی و دارای سامانه موشکی مجهز
ناو پهپادبر شهید باقری: نخستین ناو پهپادبر ایرانی مجهز به بالگرد، موشک و پهپاد و دارای ظرفیت حمل ۶۰ پهپاد و ۳۰شناور موشکانداز
شناور حیدر 110: سریعترین شناور رزمی جهان دارای قابلیت رسیدن به سرعت ۲۲۰ کیلومتر بر ساعت
ناو شهید سلیمانی: نخستین ناو ایرانی مجهز به سامانههای پدافندی با بیشینه 5هزار مایل دریایی و برخوردار از سامانه موشکی