ساکنان درکه چشم‌انتظار نوسازی محله

نیلوفر ذوالفقاری-روزنامه‌نگار

پاییز سال گذشته، طرح موضعی محله درکه با تهیه پیوست ترافیکی در کمیسیون ماده5 شورای اسلامی شهر تهران تصویب شد. با این حال ابلاغ این طرح تا‌کنون به دلایل مختلف به تأخیر افتاده است. به تازگی هم موضوع محله درکه دوباره در صحن شورا مورد توجه اعضا قرار گرفت و به این ترتیب روزشماری برای ابلاغ و آغاز این طرح موضعی شروع شده است. به همین بهانه‌  به این محله قدیمی، گردشگری و پرچالش سر زدیم تا نیازها و اولویت‌های محله و نظر شهروندان درباره طرح موضعی درکه را‌  این بار از زبان ساکنان و اهالی بشنویم.

رهایی از بن‌بست با نوسازی
پیر و جوان ندارد، از هریک از ساکنان درکه که درباره بزرگ‌ترین معضل محله‌شان می‌پرسیم، نخستین پاسخ، فرسودگی بافت و عدم‌نوسازی است. رضا مرتضوی‌ از 40سال پیش در محله سکونت دارد و می‌گوید: هر طرحی قرار است در درکه اجرا شود، باید اولویت با نوسازی و صدور مجوزهای ساخت‌وساز باشد. اگر این مشکل حل شود، با پیامدهای مثبت نوسازی، بسیاری از مشکلات دیگر محله هم رفع می‌شود. ساختمان ما مثل اکثر بناهای درکه قدیمی و بدون پارکینگ است. من و بقیه ساکنان ناچاریم خودروهای شخصی خودمان را در حاشیه معابر پارک کنیم. همین موضوع در معابر باریک محله، به ترافیک و کمبود جای پارک دامن می‌زند.

زخم کهنه ترافیک
علی موسوی یکی دیگر از ساکنان قدیمی درکه است که عمر سکونتش در این محله، به بیش از 50سال می‌رسد. او می‌گوید: مشکلات درکه یکی دوتا نیست. سال‌هاست برای رفع این مشکلات وعده داده شده اما تغییر چشمگیری در محله ندیده‌ایم. اگر آخر هفته به درکه سر بزنید خودتان می‌بینید که ترافیک چقدر کلافه‌کننده است. کلید حل مشکلات محله، رفع ترافیک است. اگر نوسازی انجام شود، عرض معابر افزایش پیدا می‌کند،جای پارک‌ها ساماندهی  و ترافیک هم کمتر می‌شود. نوسازی حق اهالی است تا بتوانند خانه‌های فرسوده را در این شرایط اقتصادی به ساختمان‌های نوساز تبدیل کنند. ساختمان‌های نوساز پارکینگ‌ اهالی را هم تامین می‌کنند و دیگر خودروهای پارک‌شده در حاشیه معابر، به ترافیک دامن نمی‌زنند. البته اصلاح ترافیکی معابر هم لازم است تا عرض خیابان‌ها بیشتر و محله تا حد ممکن از بن‌بستی خارج شود.

کمبود پارکینگ؛ دغدغه اهالی
در بیشتر معابر و کوچه پس‌کوچه‌های درکه، پارچه‌نوشته‌ها و تابلوهایی نصب و از رانندگان خواسته شده که پارک نکنند. با این حال کمبود پارکینگ در درکه باعث شده حاشیه معابر کم‌عرض، کوچه‌ها و بن‌بست‌ها پر از خودروهای پارک‌شده باشد. حتی در روزهای غیرتعطیل هم اوضاع جای پارک در این محله تعریفی ندارد، چه برسد به روزهای آخر هفته و تعطیلات که گردشگران زیادی به درکه می‌آیند. حسین میرکریمی 80سال دارد و از کودکی در محله زندگی کرده است. او جزو شهروندان دغدغه‌مندی است که هنوز هم سعی دارد مشکلات و خواسته‌های اهالی را به گوش مدیران شهری و مسئولان محله برساند. می‌گوید: با اینکه چند پارکینگ عمومی در محله ساخته شده، اما باز هم تعدادش کافی نیست، مخصوصا آخر هفته‌ها که گردشگران زیادی به این منطقه خوش آب‌وهوا می‌آیند. البته میرکریمی معتقد است در کنار ساخت پارکینگ‌های جدید، ساماندهی پارکینگ‌های موجود و نظارت بر فعالیت پارکبان‌ها در درکه ضرورت دارد و می‌گوید: برخی افراد نااهل در درکه بدون ضابطه و قانون، زمینی را تبدیل به پارکینگ کرده‌اند و با کارتخوان‌های شخصی از مردم پول می‌گیرند. اگر شهرداری متولی اصلی ساخت و مدیریت پارکینگ‌های عمومی در این محدوده شود، دست افراد سوءاستفاده کننده هم کوتاه می‌شود.

لزوم افزایش امکانات خدماتی و درمانی
اهالی درکه همچنان که به اجرای این طرح موضعی در محله‌شان چشم دارند، امیدوارند با اجرای طرح‌های متنوع، امکانات خدماتی و درمانی هم افزایش پیدا کند. مریم رستمی که از 20سال پیش در درکه سکونت دارد می‌گوید: در بخش شمالی محله در کوچه حمام، یک درمانگاه داشتیم که به بهانه تعمیر غیرفعال شد. فاصله درمانگاه و داروخانه در ایستگاه دوشنبه با بخش‌های شمالی محله زیاد و دسترسی برای ساکنان سخت است. رستمی اضافه می‌کند: جمعیت افراد مسن در درکه زیاد است، با توجه به بافت قدیمی و شیب زیاد معابر، تردد برای سالمندان به‌خودی خود سخت است. ساخت درمانگاه اولویت اهالی است تا دسترسی به خدمات درمانی اینقدر سخت نباشد.

خروج از بن‌بست توسعه‌ای با بازنگری طرح‌های موضعی

در مورد محله اوین و درکه توضیحاتی در سال‌های قبل مطرح کردم. محله درکه مقصد گردشگری نیز هست اما مشکل زیرساختی دارد ازجمله شبکه معابر که موجب ترافیک مداوم برای مردم محله شده است. البته شهرداری خوشبختانه در 4سال گذشته در برخی محلاتی که با بن‌بست توسعه‌ای مواجه شده بودند، طرح‌های موضعی را بازنگری کرد. ملکی در ورودی میدان درکه وجود دارد که اگر تملک و تخریب شود، گره ترافیکی ورودی میدان را باز می‌کند. شهرداری نیز پیگیری و با مالک توافق کرد اما در پیچ‌وخم اداری بین معاونت مالی، خزانه‌داری و سازمان املاک باقی‌مانده است. ما 2000میلیارد تومان برای تملک چنین املاکی برای رفع گره‌های ترافیکی تصویب کردیم؛ اما برای این ملک که رقم ناچیزی هم دارد، هنوز نتیجه‌ای را شاهد نیستیم.


نوسازی با حفظ هویت تاریخی و گردشگری درکه

با توجه به سیاست‌های این دوره مدیریت شهری، تمرکز ویژه‌ای بر محدوده‌های دارای مشکلات شهری در تهران صورت گرفته است. با همین هدف، طرح موضعی محدوده اوین-درکه در دستور کار سازمان نوسازی شهر تهران قرار گرفت و تهیه آن به مشاور ذی‌صلاح واگذار شد. به‌منظور بهبود زیرساخت‌های شهری، تأمین همه خدمات پشتیبان سکونت شامل فرهنگی، آموزشی و غیره، پیش‌بینی 3000واحد پارکینگ عمومی و محله‌ای و اصلاح و تعیین تکلیف شبکه معابر کل محدوده درنظر گرفته شده است. همچنین، برای حفظ هویت تاریخی و گردشگری منطقه، تدوین ضوابط و مشوق‌های ویژه جهت توسعه بوم‌گردی و ضوابط ویژه نما متناسب با هویت محله پیشنهاد شده است.