مناطق کویری کرمان میتوانند در فهرست سفرهای تابستانی باشند
هشت بهشت در دل کویر
محبوبه شفیعی
هوا که گرم میشود اغلب شهرهای کویری از فهرست سفرهای تابستانی خط میخورند و مسیرهای شمالی و غربی کشور پرترافیک میشوند. اما به شما توصیه میکنیم تا آخر گزارش همراه باشید تا شما را تنها با برخی از مناطق خوش آب و هوا و ناب استان کویری کرمان آشنا کنیم. مطمئن باشید سفر در تابستان به دل کویر هم عالمی دارد و بهرغم گرمی هوا و خشکسالی و کمآبی میتوان کرمان را جز با صفات «کویری» و «تاریخی» با صفاتی مانند «خنک» و «سرسبز» هم شناخت.
لالهزار بردسیر
احتمالا خبرهای مربوط به جشنواره گلمحمدی در لالهزار را شنیدهاید. لالهزار در 75کیلومتری شهرستان بردسیر و 130کیلومتری جنوب غربی کرمان در دامنه کوه شاه(لالهزار) قرار دارد. بخش زیادی از این منطقه پوشیده از گلهای محمدی است که در اردیبهشت و خردادماه لالهزار را صورتیرنگ میکند.
این منطقه دارای آبوهوای کوهستانی است و برخلاف کرمان کویری، در آن از گرما و خشکی هوا خبری نیست. طبیعت لالهزار برای بسیاری از استانهای همسایه کرمان شناخته شده است و به همین دلیل هر سال این منطقه میزبان مسافران بسیاری است و جدا از اردیبهشت و خرداد، تابستانها بسیار گردشگرپذیر است و فرصت خوبی است تا در تابستان خنک لالهزار، به دور از هیاهوی جشنواره، از طبیعت منطقه بهره ببرید. اگر اهل طبیعت بکر و خلوت باشید سد لالهزار و شرایط اقلیمی اطرافش، با قایقسواری در سدی که دور تا دور میان کوهها محصور است، همراه با خنکای باد شمالی شما را حسابی سر حال میآورد. طبیعت و چمنزارهای اطراف سد نیز میتواند یک روز دلچسب توأم با سکوت طبیعت را برای شما رقم بزند. جالب است بدانید که گونههای مختلفی از پرندگان در این منطقه وجود دارد. اگر اهل کوهنوردی هم باشید کوه آوش لالهزار مسیر خوبی است تا دهانه آرتی، دره لالهزار و دهانه آوش و چشماندازهای طبیعی اطراف آن را ببینید و کلی عکس و خاطره زیبا و ساعات خوش ثبت کنید. در سفر به لالهزار حتما سوغات بخرید؛ توصیه ما خرید لبنیات، بهویژه ماست لالهزار و گلخشک محمدی است.
مسیر دسترسی: شهرستان بردسیر، بخش لالهزار
دلفارد جیرفت
شاید باورش دشوار باشد که در جنوب یک استان کویری منطقهای وجود داشته باشد که در بهار و برخی شبهای تابستان آن به وسیله گرمایشی نیاز باشد؛ اما تعجب نکنید، دلفارد در 36کیلومتری شمال جیرفت و 200کیلومتری کرمان بهمعنای واقعی بهشت است. برای رسیدن به دلفارد باید از کرمان به جیرفت و از جیرفت به سمت دوراهی دلفارد بروید. اینجاست که در کمتر از 10دقیقه مجبور میشوید کولر ماشین را خاموش کنید چون هوا خنک و حتی کمی سرد است!
آبشار های«دلفارد» و «گلمهای دخترکش»، مناطقی دیدنی و بکر در دلفارد هستند که میتوانید یک روز سفر خود به کرمان را در آنجا به سر ببرید. اگر به سمت گلمهای دخترکش میروید، با کمتر از 10دقیقه رانندگی در جاده خاکی این مسیر، میتوانید به دل باغات پرمحصول گردو، مرکبات، گیلاس و زردآلو بروید و به فاصله 5دقیقه به رودخانه منطقه برسید هر چند که مثل گذشته پرآب نیست.
در مسیر آبشار، درختان چنار بلند قدیمی وجود دارد و در ابتدای مسیر یک آبشار کوچک دیده میشود. در امتداد مسیرتان ارتفاع آبشارهای بعدی بیشتر شده تا به آبشارنهایی و اصلی میرسید. در مسیر آبشار، چهار گلم یا حوضچه قرار دارد که گیاهان علفی دورتا دور این گلمها را پوشاندهاند.
فراموش نکنید
درنظر بگیرید چون از شهر و آبادی دور میشوید باید با تجهیزات و امکانات کافی برای یک پیکنیک سبک به منطقه بروید.
سنگهای زیبای کنار رودخانه به همراه درختان سرسبز و آرامش منطقه به شما برای یک استراحت دلانگیز کمک میکنند و عصر هنگام بازگشت میتوانید در کنار جاده سرسبز و دره زیبای دلفارد در یکی از رستورانهای محلی کباب گوسفندی و جگر کبابی تازه بخورید و تعریف آن را به شهر خودتان ببرید.
مسیر دسترسی: جاده کرمان- جیرفت، شمال جیرفت، دوراهی دلفارد.
تخت سرتشتک؛ بام سبز کرمان
اگر به بافت رفتید پس از گشت وگذار در خَبر، پیشنهاد ما ادامه مسیر به سمت شهرستان «رابر» در 175کیلومتری کرمان است. سرسبزی اطراف جاده و دشتها و چشمهسارهایی که در مسیر مشاهده میکنید، سفر دلچسبی برایتان رقم خواهد زد.
«یاسی چمن» در مسیر بافت - رابر قرار دارد که در زمان عصر، تفرجگاه بسیار خوبی است برای کسانی که میخواهند در دشت وسیع، صاف و سرسبز به بازی و تفریح بپردازند.
«چشمه عروس» در 3کیلومتری شمال غربی رابر واقع است. رودی که در چشمه عروس جاری است 78کیلومتر طول دارد و سومین رود بلند استان کرمان است و البته مثل اغلب رودها و سدهای کشور در این روزها کم آب. درختان بلند چنار و سپیدار که دور تا دور این منطقه را گرفتهاند به همراه درختان میوهای که در دل دره خنک وجود دارد، میتواند روز بسیار خوبی برای شما فراهم کند. اگر به این منطقه سفر کردید حتما از چنار قدیمی چشمه عروس هم دیدن کنید.
تخت سرتشتک سرزمینی هموار با پستی و بلندیهای ملایم و پوشیده از چمنزار و برکههای کوچک و چشمههای روان است که از مرتفعترین نقاط استان کرمان محسوب میشود. تخت سرتشتک از مناطق ییلاقی و یکی از جاذبههای طبیعی گردشگری هنزاء رابر است؛ جایی که پوشش گیاهی تمام میشود و هیچ درختی بهخاطر ارتفاع زیاد در آن نمیروید و این منطقه معمولا در فصل تابستان که بهدلیل ارتفاع بالا، هوای خنکتری نسبت به مناطق پاییندست دارد مورد استقبال گردشگران و علاقهمندان به طبیعت قرار میگیرد.
این منطقه از جلوههای خاص مناطق کوهستانی استان کرمان است و در نقطه مرزی شهرستانهای رابر-جیرفت و کرمان قرار دارد و با قرارگرفتن در نقاط بلند آن میتوان موقعیت قلههای بلند استان، ازجمله لالهزار و کوههزار را تشخیص داد. جالب است بدانید که حوالی این منطقه بهعلت ارتفاع زیاد و شرایط جوی، بیشتر طول سال خالی از سکنه است. هر سال از اردیبهشتماه به بعد، این منطقه میزبان عشایری از شهرستانهای جنوبی کرمان است که به این ییلاق کوچ میکنند. اگر به تخت سرتشتک سر زدید حتما از عشایر این منطقه لبنیات تازه بخرید.
مسیر دسترسی: جاده کرمان- بافت- رابر، کیلومتر 175از سمت کرمان
آبشار کوهپایه
یکی از نقاط قوت و مزیتهای منطقه کوهپایه، نزدیکی آن به شهرستان کرمان است. این منطقه ییلاقی در 30کیلومتری شمال استان کرمان قرار گرفته است. دشت و دامنه، رودخانه و آبشارهای این حوالی، بهویژه مسیر قله سیمک یا کوه گهر از زیباترین نقاط این منطقه است.
بیشتر مسیر منطقه و رودخانه در درهای دیدنی قرار گرفته و فرود رودخانه از صخرهها و سنگها آبشارهای متعدد و دلفریبی ساخته که زبان هر بینندهای را به ستایش باز میکند. انبوه درختان بید و زرشک در طول مسیر به همراه خنکی ویژه هوا، حال خوبی را برای شما رقم خواهد زد؛ البته توجه داشته باشید که روستاییان، ورودی دره را با فنسهایی محصور کردهاند و دَرِ ورودی برای آن قرار دادهاند تا از تردد خودروها به منطقه جلوگیری شود. آبشار زیبا از بالای صخرهای صاف و بزرگ به پایین سرازیر میشود. پس از آبشار اول، 2آبشار دیگر در مسیر وجود دارد که برای بازدید از این دو آبشار باید مسیر تنگه را ادامه دهید که مسیری دشوارتر است زیرا دره تنگتر و عبور از آن کمی مشکلتر میشود. یادتان باشد با امکانات مناسب کوهنوردی به این منطقه سفر کنید.
مسیر دسترسی: 30کیلومتری شمال شهر کرمان.
گیشیگان راین
اینهایی که گفتیم تنها بخشی از خنکستانهای استان کویری کرمان است. «راین بیشت» با نام «ارگ راین» به عنوان یکی از بزرگترین بناهای خشتی کشور شناخته میشود اما این ارگ همه راین نیست. گیشیگان از روستاهای راین در بخش جنوب غربی کرمان است. این روستا از مرکز شهر راین۳۰ کیلومتر فاصله دارد و مقصد مناسبی برای دوستداران هوای پاکیزه در کنار مناظر دیدنی و سرسبز به همراه آب خنک و خروش آبشار است.
آبشار گیشیگان در روستای زیبا و ییلاقی گیشیگان و در محدودهای قرار دارد که روستاهای حسینآباد، گروه و عنبرونک، بخشی از دیدنیهای آن محسوب میشوند و رودخانه گیشیگان که از ارتفاعات سرمشک سرچشمه دارد از کنار این روستا عبور میکند.
مسیر دسترسی: جاده کرمان - راین به درب بهشت، سه راهی عنبرونک، روستای گیشیگان
بُندر هنزاء رابر
اگر مناطق ییلاقی و خوش آبوهوای استان کرمان با شهرستان کرمان فاصله داشته باشند، اما یکی از مزیتهای آن نزدیکی این مناطق به یکدیگر است. اگر به دلفارد رفتید میتوانید در ادامه مسیرتان به هنزاء سر بزنید. یا اگر به بافت و رابر سفر کردید باز هم میتوانید به این منطقه سفر کنید و سفر خود را با دیدن این منطقه بکر و بسیار خوش آبوهوا کامل کنید.
بُندر هنزاء یکی از نقاط ییلاقی و دلانگیز شهرستان رابر در بخش هنزاء است که در فاصله ۴۲کیلومتری منتهی الیه شمال شرق رابر و در ۱۵کیلومتری بخش ساردوئیه واقع شده است. بخش هنزاء در محدوده کوهستانی قرار دارد که به همین دلیل،آبوهوایی مطبوع و مناظر و چشماندازهای زیبا و دلپذیری دارد. درههای خوش آبوهوا، سرسبز و کوههای مرتفع، این بخش را دربرگرفتهاند و گذر رودخانه هنزاء از میان روستا، سبب شادابی و طراوت آن شده است. حواشی رودخانه از درختان بلند، گلهای رنگارنگ و گیاهان طبیعی پوشیده شده است. این منطقه کوهستانی و خوش آبوهوا برای بسیاری از شهرستانهای جنوبی استان کرمان قطب گردشگری در فصول بهار و تابستان محسوب میشود. از جاذبههای گردشگری این بخش میتوان امامزاده سیدمحمدرضا ابوطالب(ع) و همچنین آبشار سرخوییه، امامزاده سیدمرتضی(ع) و آبشار آبسر در روستای سیدمرتضی، دره گلی هوک در سرمشک، دره گلوگازر، جنگلهای اورس گلوچار و گلوگاز را نام برد.
درختان کهنسال گردوی منطقه علاوه بر تولید محصول گردوی بسیار مرغوب، سایههای بسیار خوبی برای تفرج فراهم کردهاند. در این منطقه مرغوبترین محصولات طبیعی از قبیل عسل، کشک، روغن، تلف و گردو وجود دارد؛ پس اگر به هنزاء رفتید از عسل طبیعی این منطقه و لبنیات آن، سوغات سفر خود را خریداری کنید.
مسیر دسترسی: بخش هنزاء از طریق محورهای کرمان-رابر- هنزاء و جیرفت -ساردوئیه -هنزاء و کرمان-راین -ساردوئیه- هنزاء با جادهای آسفالت قابل دسترسی است.
خَبْر بافت
خَبر، یکی دیگر از مناطق بکر و خوش آب و هوا و در عین حال عجیب استان کرمان درشهرستان بافت و پارک ملی خبر است. این پارک 120هزار هکتاری در 60کیلومتری بافت و در جنوب شهرستان بافت قرار دارد.
در پارک ملی خبر گیاهانی از جمله ارس، بنه، کیکم، ارژن، زیتون وحشی، تنگس، نسترن وحشی، قیچ، گز، استبرق و انارشیطان و جانورانی ازجمله کل و بز، قوچ و میش، جبیر، پلنگ، یوزپلنگ، کفتار، روباه معمولی، شغال، گرگ کاراکال، تشی، خرگوش، سنجاب، رودک عسلخوار و خارپشت بیابانی زندگی میکنند.
انواع گیاهان دارویی که درکوههای این منطقه وجود دارد علاوه بر کوهنوردی فرصت خوبی برای دیدن یک عطاری واقعی در دل طبیعت فراهم کرده است. همچنین در میان ارتفاعات رشته کوه خبر، درختان اورس و سروکوهی تنومندی رشد کرده که با توجه به دیوارههای بلند اطراف آنها، نادرترین مناظر طبیعت ایران را بهوجود آورده است.
روستای شاهولایت نیز نزدیک پارک خَبر قرار دارد که یک تفرجگاه آنجا احداث شده است و اگر نخواستید در طبیعت منطقه بساط استراحت خود را پهن کنید، میتوانید به آنجا بروید و مابقی گردش و تفریح خود را آنجا ادامه دهید.
در خبر خانههایی برای کرایه وجود دارد و امکان شبمانی و استفاده از سکوت شب و آسمان زیبا و پرستاره کویر و شنیدن هر از گاه صدای حیوانات در پارک میسر است.
یادتان باشد اگر قصد چادرزنی در حوالی پارک را دارید باید نکات ایمنی را رعایت کنید و با تجهیزات کامل طبیعتگردی باشید و شب نسبتا سردی را پشت سر بگذارید.
از سوغات بافت، یعنی گردوی ناب آن به سادگی نگذرید و بهعنوان سوغات از باغداران گردو بخرید.
مسیر دسترسی: جاده بافت-کرمان، بخش خبر، پارک ملی خبر
سیرچ کرمان بین 2 کویر
اگر کتاب «شما که غریبه نیستید» هوشنگ مرادی کرمانی را خوانده باشید در سفر به «سیرچ» میتوانید تصویرسازیها و توصیفات محل زندگی و کودکی این نویسنده کرمانی را مشاهده کنید.
روستای سیرچ که بسیار خوش آبوهوا و سرسبز است در دل کویر کرمان، مقصد گردشگری بسیاری از هموطنان و کرمانیهاست. جالب اینکه منطقه سردسیری و کوهستانی سیرچ بین 2کویر قرار گرفته است و تنها 30کیلومتر از سیرچ که بگذرید به کویر شهداد میرسید.
این روستای چهار فصل، پاییز و زمستان بسیار زیبایی دارد و پیست اسکی آن در دل کویر، در زمستانها میزبان بسیاری از علاقهمندان است. اما میوههای خوش آبورنگ و درختان و خنکی آب منطقه بیش از هر چیز دیگری در بهار و تابستان عرصه خودنمایی دارد. زمانی که از کرمان به سمت سیرچ میآیید تمام مسیر خشک و کویری است اما پس از گذشت از تونل، وارد جادهای کوهستانی و سرسبز خواهید شد. سرو 2000ساله سیرچ، آبگرم سیرچ و امامزاده سیدجلال الدین سیرچ از اماکن گردشگری و زیارتی روستای سیرچ هستند. آب گرم سیرچ بهدلیل وجود مواد معدنی و املاحی که دارد برای بسیاری از امراض، مفید و معمولا آخر هفتهها بسیار شلوغ است.
بگرم جوشان در درمان بسیاری از بیماریها ازجمله امراض سیستم گردش خون، بیماریهای دستگاه ادراری، بیماریهای متابولیسمی ازجمله روماتیسم، دیابت و بیماریهای کبدی مؤثر است. همچنین تجدید قوا و رفع خستگی از دیگر فواید آن است. در فصل بهار از این ییلاق خوش آبوهوا میتوانید میوههایی همچون آلوچه، زردآلو، قیصی و نوری را سوغات ببرید.
مسیر دسترسی: جاده شهداد کرمان، کیلومتر 50.بخش شهداد- روستای سیرچ