موسیقی بوشهر، منحصر به فرد
تجربه سال‌های اخیر نشان می‌دهد که بسیاری از افرادی که از گوشه و کنار کشور در فستیوال کوچه حضور داشته‌اند تا پیش از این درباره موسیقی محلی و نواحی استان بوشهر اطلاعاتی نداشته‌اند.
نگاهی به تاریخچه موسیقی بوشهر نشان می‌دهد که موسیقی این منطقه پر از هیجان و شور و یکی از پرشورترین موسیقی‌های کشور است. این موسیقی محلی زیبا در هر منطقه با زبان آن محله، رابطه مستقیمی دارد. موسیقی محلی بوشهر در هر محل نسبت به محله دیگر با کمی تفاوت نواخته می‌شود که همین تفاوت، باعث به‌وجودآمدن سبک‌های مختلف در این منطقه شده است. بخشی از آوازهای بوشهری در دشتستان تنگستان که وطن اصلی این موسیقی است رواج دارد و شروه نام گرفته است.
آوازهای معروف و رایج در بوشهر مثل دشتی محلی، سربانی، لری، دشتستانی بیدگانی و عناوین دیگر است. گروه دوم آوازهای مذهبی، آوازهایی است که بیشتر کوتاه و اجمالی است و ملودی در این سبک به‌صورت صدای طولانی، تغییر شکل می‌دهد. این دو گروه از آوازها با هم همبستگی دارند.
کارشناس و پژوهشگر موسیقی بوشهر همچنین با بیان اینکه خیام‌خوانی به سبک بوشهری‌ها شکلی منحصر به فرد دارد و جزئی از موسیقی محفلی و خصوصی مردم است، توضیح می‌دهد: خیام‌خوانی را بزرگ‌ترها و با تجربه‌ترهای مجلس شروع می‌کنند و معمولا با آواز آغاز می‌شود. در خیام‌خوانی اغلب اشعاری از حافظ را برای مقدمه انتخاب می‌کنند و پس از آن اشعار خیام را با آواز و آهنگین می‌خوانند و حاضران هم با دست زدن به سبکی خاص، آنها را همراهی می‌کنند.
محسن حیدریه در ادامه با بیان اینکه نی مه‌خوانی گونه‌ای از آوازخوانی کار است که به‌طور معمول در میان جاشوان و باربران تخلیه لنج‌ها و قایق‌ها اجرا می‌شود، ادامه می‌دهد: نی مه‌خوانی برای قوت گرفتن و رفع خستگی در کارهای سنگین دریا مثل کشیدن لنگر و تور ماهیگیری به‌صورت دسته‌جمعی خوانده می‌شود.
سبک‌های موسیقی بوشهری شامل خیام‌خوانی، شروه‌خوانی، شاهنامه‌خوانی، نوحه‌خوانی و بیت‌خوانی است. تعدادی از سازهای بوشهری، کوبه‌ای هستند که جزو دسته‌ای از سازهای اولیه بشر به‌حساب می‌آید و از وسایلی بوده که خبررسانی درگذشته با آن انجام می‌شده است و نی‌انبان و نی‌جفتی از این نوع سازها هستند. یکی دیگر از سازها، بوق است که هنوز شکل اولیه خود را حفظ کرده که از نوعی شاخ گوزن و در آفریقای شمالی استفاده می‌شده است.
